Το ιστολόγιο φιλοξενεί σήμερα, παραμονές της εξέτασης της Βιολογίας και των Μαθηματικών της Γενικής Παιδείας, τους εξαίρετους συνεργάτες του, την Νότα Λαζαράκη, την Έλενα Κοτελίδα και τον Βασίλη Ζευγώλη. Τους ευχαριστούμε για την άμεση ανταπόκρισή τους και την πολύτιμη βοήθειά τους και ευχόμαστε από καρδίας ευχές υγείας και ευτυχίας στην Έλενα που λίγες μέρες πριν έφερε στον κόσμο ένα υπέροχο κορίτσι. Ευχαριστούμε και όλους όσους μας επισκέπτονται καθημερινά και έχουν εκτινάξει σε πρωτόγνωρα ύψη τη γραφική παράσταση επισκέψεων – χρόνου.
Νότα Λαζαράκη
«Δεν θυμάμαι, τίποτε!»
Όλοι σχεδόν οι υποψήφιοι λίγο πριν τη γραπτή εξέταση ενός μαθήματος που περιλαμβάνει θεωρία νομίζουν ότι δεν θυμούνται τίποτε! Αυτό δεν πρέπει να σε τρομάζει γιατί λίγο μετά την έναρξη της διαδικασίας, η ύλη αρχίζει να ρέει στο μυαλό των διαβασμένων σαν να είχαν μπροστά τους ανοικτό το σχολικό βιβλίο.
Θεμιτό είναι πάντως να αρχίσεις τις απαντήσεις από τα ερωτήματα που γνωρίζεις καλά και μετά να καταπιαστείς με εκείνα για τα οποία η ανάκληση μνήμης απαιτεί προσπάθεια. Άλλωστε, δεν θα αντιμετωπίσεις δύσκολα θέματα στην αυριανή εξέταση της Βιολογίας, μιας και όλες οι απαντήσεις που θα ζητηθούν θα είναι από το σχολικό σου βιβλίο.
«Θα πέσει άσκηση;»
Είναι πιθανό αύριο να αντιμετωπίσεις θέμα που να παραπέμπει σε άσκηση ή να αποτελεί πρακτική εφαρμογή, αλλά ακόμη και τότε θα σκεφτείς ότι η τεκμηρίωση των απαντήσεών σου περιέχεται στο σχολικό βιβλίο. Εάν κάπου πρέπει να εστιάσεις την προσοχή σου, είναι να αντιληφθείς ποιο βιολογικό φαινόμενο ή διαδικασία από αυτά που έχεις διδαχθεί καλείσαι να γράψεις. Άλλωστε, ακόμη και στην περίπτωση άσκησης ή πρακτικής εφαρμογής, δεν πρόκειται να απαιτηθούν πολύπλοκοι υπολογισμοί, δηλαδή ακόμη κι αν υπάρχουν πράξεις θα είναι απλές.
«Εάν δεν καταλαβαίνω τι πρέπει να γράψω ακριβώς σε ένα θέμα, να γράψω όλη την ενότητα;»
Καλό θα ήταν να διαβάσεις πολλές φορές την εκφώνηση του ζητήματος και αν αποκωδικοποιήσεις με σαφήνεια το ερώτημα, ώστε να γράψεις ό,τι ακριβώς απαιτείται. Το πιθανότερο είναι ότι το θέμα θα είναι σαφώς διατυπωμένο και εύκολα θα κατανοήσεις το ερώτημα. Μην βιαστείς λοιπόν, άλλωστε, η εμπειρία των τελευταίων ετών υποδεικνύει ότι θα έχεις αρκετό χρόνο για να γράψεις και να ελέγξεις τις απαντήσεις σου. Στην ύστατη περίπτωση που δεν επιτύχεις να εντοπίσεις την ακριβή απάντηση, γράψε την ενότητα που νομίζεις ότι εμπεριέχει την απάντηση.
Καλή επιτυχία.
Βασίλης Ζευγώλης
Άλλη μια διδακτική χρονιά έφτασε στο τέλος της και σε λίγες ημέρες αρχίζουν οι εξετάσεις . Όπως κάθε χρόνο ο Γιώργος ο Χατζητέγας μου ζήτησε να γράψω δυο λόγια για τη Βιολογία στο ιστολόγιο, εγώ όπως πάντα γκρίνιαξα και όπως πάντα βρέθηκα να γράφω τις σκέψεις μου στον υπολογιστή.
Άλλη μια χρονιά που η Βιολογία της Γενικής Παιδείας, ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον και σύγχρονο μάθημα που θάπρεπε κατά τη γνώμη μου να διδάσκεται έστω και διά ροπάλου σε όλους ανεξαιρέτως τους μαθητές, καλείται να παίξει το ρόλο του εύκολου μαθήματος και της βαθμοθηρικής αντίληψης των εξετάσεων. Λένε κάποιοι βέβαια ότι ο σκοπός αγιάζει τα μέσα, όμως η πραγματική κάθαρση γίνεται στο κοινωνικό πεδίο και η βαθειά γνώση είναι ένα από τα σημαντικότερα μέσα αντιμετώπισης της σκληρής καθημερινότητας. Κι είναι βέβαιο, ότι μόνο οι βιολογικά πληροφορημένοι και ευαισθητοποιημένοι μαθητές και αυριανοί πολίτες θα συμβάλουν στη λύση των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι κοινωνίες του 21ου αιώνα.
Άλλη μια χρονιά που σαν δάσκαλος της Βιολογίας της Γενικής Παιδείας είχα την τύχη να διαμεσολαβήσω μεταξύ των μαθητών και της σύγχρονης βιολογικής σκέψης, να απολαμβάνω τον ενθουσιασμό τους και τη συνεχή συμμετοχή τους στην αίθουσα, να χαίρομαι με το αληθινό ενδιαφέρον που επιδείκνυαν και ταυτόχρονα να στεναχωριέμαι γιατί πολλοί από τους μαθητές, βασιζόμενοι στην παγιωμένη πλέον αντίληψη της ευκολίας του συγκεκριμένου μαθήματος, αρκούνταν σε ότι αποκόμιζαν από την διδασκαλία στην αίθουσα ενώ μετέθεταν την αναγκαία και αδιάλειπτη εργασία στο σπίτι σε μελλοντικούς χρόνους. Όπως λένε κι οι ψυχολόγοι, σχεδόν ένα ολόκληρο χρόνο “έτρωγαν μόνο την εύγευστη κόρα” και άφηναν “την άνοστη ψίχα” για το τέλος.
Άλλη μια χρονιά λοιπόν για εκείνους τους μαθητές, που δικαίως ή αδίκως θα πρέπει να φάνε την ψίχα μαζεμένη, θα ήθελα να τους βεβαιώσω ότι πρακτικά μπορούν να το κάνουν ή έστω να προσπαθήσουν. Θα πρέπει έστω και την τελευταία στιγμή να επιδείξουν τη μέγιστη σοβαρότητα και συνέπεια και να καταβάλουν τη μεγαλύτερη δυνατή προσπάθεια κάτω από ένα οργανωμένο και μεθοδικό πλαίσιο διαβάσματος. Θα πρέπει να οργανώσουν-κατανείμουν τον χρόνο τους κυρίως στην όσο το δυνατό καλύτερη εκμάθηση και απομνημόνευση της ύλης του σχολικού βιβλίου (εδώ που τα λέμε η ύλη δεν ξεπερνά τις 50 σελίδες) και θα πρέπει να αφιερώσουν ένα ακόμη μικρό μέρος του χρόνου τους στην επανάληψη κάποιων θεωριοασκήσεων όπως π.χ. τα διαγράμματα ανοσοβιολογικής απόκρισης, τα σχήματα των βιογεωχημικών κύκλων και του ευτροφισμού καθώς και τα πλέγματα και πυραμίδες από τη ροή ενέργειας. Και όλα αυτά μέσα σε πλαίσια καλής διάθεσης, ανάπτυξης αυτοπεποίθησης και σιγουριάς, καταπολέμησης του άγχους με άλλα λόγια καλής ψυχολογίας.
Η μαθηματικός Έλενα Κοτελίδα προτείνει για το αυριανό διαγώνισμα των Μαθηματικών:
• Απόλυτη προσήλωση στις απαιτήσεις του σχολικού βιβλίου. Τα θέματα θα είναι σχετικά εύκολα και προσιτά στους διαβασμένους και πάντα βασίζονται στις ασκήσεις του σχολικού βιβλίου.
• Από το 2ο κεφάλαιο του σχολικού είναι πολύ πιθανή η συμπλήρωση ημιτελούς πίνακα συχνοτήτων ή σχετικών συχνοτήτων απολύτων και αθροιστικών (ιδίως ομαδοποιημένων παρατηρήσεων, θέμα που έχει πέσει μόνο σε επαναληπτικές εξετάσεις και φέτος ως 3ο θέμα στην Ο.Ε.Φ.Ε.!)
• Μαζί φυσικά συνδυάζουμε την αντίστοιχη γραφική παράσταση στο mm χαρτί του τετραδίου! Να είστε έτοιμοι για την ανάγκη χρήσης της τελευταίας χιλιοστομετρικής σελίδας (ακόμα και για την εύρεση διαμέσου).
• Όπως επίσης και το εμβαδό που περικλείεται από την πολυγωνική γραμμή στο ιστόγραμμα συχνοτήτων ή σχετικών συχνοτήτων και τον οριζόντιο άξονα.
• Η κανονική κατανομή έχει δώσει δύσκολα θέματα στο παρελθόν και έχει χρόνια να δοθεί.
• Προσοχή στην εύρεση μέγιστης ή ελάχιστης τιμής του ρυθμού μεταβολής συνάρτησης f(x) ή του συντελεστή διεύθυνσης εφαπτομένης, όπου πρέπει να εξετάσουμε την δεύτερη παράγωγο.
• Η εύρεση εφαπτομένης ήταν και είναι πάντα στο προσκήνιο.
• Οι ανισωτικές σχέσεις στις πιθανότητες ίσως ξαναπέσουν (!) είτε χρησιμοποιώντας τις βασικές σχέσεις των πιθανοτήτων, είτε σε συνδυασμό με το πρώτο κεφάλαιο (χρήση μονοτονίας ή ακροτάτων συνάρτησης) ή σε συνδυασμό με τον πίνακα. Φυσικά στις πιθανότητες προσέχουμε την εφαρμογή του αξιωματικού ορισμού!
• Κάποια άλλα σημεία που θα πρέπει να προσέξετε είναι : άσκηση 3 σελίδα 146 ομάδα β΄, μην ξεχάσετε τα προβλήματα των σελίδων 45 και 46 – κάθε χρόνο το λέμε…, οι εφαρμογές του σχολικού: σελίδα 34 εφαρμογή 2 – σελίδα 98 εφαρμογή 2 – σελίδα 99 εφαρμογή 3, πως εξετάζουμε αν τα ενδεχόμενα Α, Β είναι ασυμβίβαστα, τους τύπους της αριθμητικής και της γεωμετρικής προόδου Sv = v/2[2α1+(ν-1)ω] και Sν=α1(λν -1)/(λ-1)
Τίποτα δεν είναι ικανό να μας αιφνιδιάσει· ακόμα και εκείνες οι «ψαρωτικές» παραμετρικές πολυωνυμικές εκφράσεις της μέσης τιμής ή της πιθανότητας ή η εξίσωση εφαπτομένης σε γράφημα πολυωνυμικής συνάρτησης με τριγωνομετρικούς απλούς συντελεστές, όπως κάποια θέματα προσομοίωσης της Ο.Ε.Φ.Ε. των τελευταίων ετών. Όλα θα τα αντιμετωπίσετε με ηρεμία και αυτοσυγκέντρωση. Αισιοδοξία, μαχητικότητα και αποφασιστικότητα.
Διαβάστε προσεκτικά τα θέματα και εξαντλήστε το τρίωρο της εξέτασης. Έχετε γράψει τόσα διαγωνίσματα στο φροντιστήριο κατά κανόνα πολύ δυσκολότερα!!!!!! Στα μαθηματικά της γενικής παιδείας διαγωνίζεσθε…
Καλή Τύχη και Επιτυχία σε όλους!