hagitegas.gr

O Thomas Friedman, στο εκπληκτικό βιβλίο του “The world is flat” που κυκλοφορεί στα ελληνικά από τις εκδόσεις Ωκεανίδα μας δίνει μια διαυγή εικόνα του σημερινού κόσμου και ιχνηλατεί τις προκλήσεις του μέλλοντος.

Ο σύγχρονος χάρτης της νέας κοινωνίας της οικονομίας και της γνώσης μοιάζει επίπεδος χωρίς τα σύνορα του προστατευτισμού των εθνικών προκαταλήψεων.

Να προσθέσω μερικά ερωτήματα με τις απαντήσεις τους στα όσα εκπληκτικά και ενδιαφέροντα παραθέτει το βιβλίο. Όταν γράφω αυτά τα παραδείγματα παθιάζομαι επικίνδυνα γιατί φέρνω στο μυαλό μου φίλους και γνωστούς, εχθρούς και άγνωστους που με την έπαρση των επαϊόντων και με ύφος πολλών καρδιναλίων διατύπωναν δεκαετίες τώρα την αξιωματική ατάκα “Σε κανένα μέρος του κόσμου δεν υπάρχουν φροντιστήρια;”

Με την αφέλεια και την ασφάλεια του εθνικού συνοριακού επαρχιωτισμού “διακεκριμένοι” πολιτικοί, “δημοσιογράφοι” και “διανοούμενοι” αγνοούσαν τους φυσικούς νόμους της διάχυσης των γεγονότων και των κοινωνικών εξελίξεων.

Όταν σου έλεγα Μιλένα ότι η αμερικάνικη Sylvan Learning Center την τελευταία δεκαετία δημιούργησε στην Γερμανία μια χιλιάδα φροντιστηριακών “nachhilfe” μου απαντούσες ότι έζησες εκεί και δεν τα είδες.

Όταν σου έλεγα Μαρία ότι ο Toru Kumon είναι Ιάπωνας μαθηματικός της νέας διεθνιστικής πραγματικότητας είναι ο μεγαλύτερος φροντιστής της Οικουμένης με 25.000 φροντιστήρια σε 43 χώρες(!) με θεωρούσες περίπου γραφικό και υπερβολικό.

Όταν σας μιλούσα Πέτρο, Νίκο, Στέλιο για τη γαλλική soutien scolaire, τα  Grind Schools της Ιρλανδίας και τα  Preuniversitario  της Λατινικής Αμερικής είχατε την αίσθηση ότι σας περιγράφω απομονωμένα γεγονότα μικρής σημασίας και άξιας με τον μεγενθυτικό φακό της επαγγελματικής μου διαστροφής.

Σύντροφε Αντώνη ο κόσμος είναι επίπεδος και αλλάζει ταχύτατα όπως το’πες ∙οι βιβλιοπροτάσεις σου εύστοχες και σταθερά ρεβιζιονιστικές όπως πάντα∙δεν ταυτιζόμαστε, ακούμε, διαβάζουμε, προβληματιζόμαστε∙ ο αιώνιος δογματικός μου φίλος και συνονόματος μόλις το ξεφύλισσε ανέκραξε:“ένας ακόμα κονδυλοφόρος του “δημοκρατικού” καπιταλισμού!”. Ευκολότερα διασπάται το άτομο παρά η προκατάληψη…

Ακανθώδες και αιχμηρό το κόκκινο βιβλιαράκι του μαθητή που κυκλοφορεί από το τέλος του 2006 ο εκδοτικός οίκος Κάκτος. Το ανακάλυψα καθυστερημένα στις εορταστικές περιπλανήσεις στο κέντρο της πόλης. Σολιάζει τη σημερινή κατάσταση της εκπαίδευσης, την απαξίωση του δημόσιου σχολείου, το φροντιστήριο, τα ιδεολογήματα των συνδικαλιστών και των μέσων ενημέρωσης. Συνοπτικό περιεκτικό και εύστοχο προδίδει την ουσιαστική εμπλοκή του συγγραφέα με την ελληνική παιδεία και την βιωματική του σχέση με τους έφηβους μαθητές και τις αγωνίες τους. Μια ρεαλιστική και ήρεμη προσέγγιση που υπερβαίνει τα κλασικά στερεότυπα του οικονομισμού και το άλλοθι της εγχώριας υποχρηματοδότησης. Ποιος το έγραψε Οδυσσέα;

 Τα κόκκινα βιβλιαράκια έχουν πολλούς  “προγόνους” συγγραφείς, από εραστές της μορφωτικής επανάστασης όπως ο Μάο μέχρι τους φωτισμένους Δανούς δασκάλους που συνέγραψαν μαθητικές νουθεσίες στην δεκαετία του ΄70. Χωρίς υποδείξεις και τσιτάτα το βιβλίο καταγράφει αλήθειες και περιγράφει λύσεις το πολιτικό κόστος των οποίων ουδείς είναι διατεθειμένος να αναλάβει. Η αναμέτρηση ανάμεσα στο τυπικό σύστημα εκπαίδευσης και στις αναδυόμενες δεξιότητες της νέας κοινωνίας που διδάσκονται εκτός του σχολείου έχει δημιουργήσει το μεγάλο χάσμα.

Το σημερινό σχολείο είναι αναμφισβήτητα καλύτερο και πιο δημοκρατικό από το γυμνάσιο Τυρνάβου της δεκαετίας του ΄70. Τα σημερινά παιδιά είναι πιο έξυπνα, πιο εφευρετικά, περισσότερο δημιουργικά και κοινωνικοποιημένα από τις προηγούμενες γενεές. Οι τεχνολογικές όμως εξελίξεις και επαναστάσεις έχουν μεγαλώσει επικίνδυνα την απόσταση ανάμεσα στο κρατικό σχολείο και την κοινωνία.

“Shadow education moves beyond regular puplic schooling”  επιγράφουν την  σχετική τους εργασία οι Scott Davies και Janice Aurini από το McMaster University (Halifax 2003).

Όταν ο σημερινός δάσκαλος υπολείπεται καθημερινών εμπειριών της νέας επίπεδης τεχνολογίας που προσλαμβάνει ο έφηβος μαθητής από το δικτυακό χάος των πληροφοριών, είναι πραγματικά δύσκολο να εμπνεύσει και να διαχειρισθεί τη γνώση και τη παραγωγή της στη σχολική τάξη. Το σχολείο είναι σήμερα καλύτερο από το παρελθόν από κάθε άποψη αλλά και οι σημερινοί μαθητές είναι πολύ καλύτεροι από ότι ήμασταν εμείς. Ο μαθητής μαθαίνει σήμερα πολύ περισσότερα έξω  από το σχολείο και το δάσκαλο.

Ο κύκλος των χαμένων ποιητών έχει μετεξελιχθεί στον κόσμο των χαμένων πρωινών όπως χαρακτηριστικά αναφέρει το κόκκινο βιβλιαράκι του Κάκτου και όλοι μας έχουμε ευθύνη γι’ αυτό.