Βιολογία Γενικής Παιδείας

Ένας υπέροχος καθηγητής (Κ) Βιολογίας κατά κόσμον Βασίλειος Ζευγώλης και ο αγχωμένος μαθητής του Γιώργος (Γ) δανείζουν το διάλογό τους στο ιστολόγιο ενός φροντιστή

Κ.            Έλα Γιώργο καλησπέρα, τι έγινε; Ψιλοαγχωμένο σε ακούω.

Γ.            Ναι κύριε μου φαίνεται ότι τα έχω ξεχάσει όλα.

Κ.            Σώπα ρε χαζέ, νομίζεις ότι τα έχεις ξεχάσει, όλα εκεί είναι και περιμένουν να βγουν όταν έρθει η ώρα τους και όταν θα ηρεμήσεις.

Γ.            Κύριε να λύσω καμία άσκηση ακόμα;

K.            Εκατό έχεις λύσει Γιώργο, σταμάτα πια να ασχολείσαι με τις ασκήσεις, η Βιολογία δεν είναι Μαθηματικά. Θα το πω για τελευταία φορά, οι υποτιθέμενες ασκήσεις είναι θεωρίες που συνήθως περιλαμβάνουν κάποια απλούστατη μαθηματική πράξη και που αν θυμηθώ τουλάχιστον τις τελευταίες 5 χρονιές η μόνη πράξη που έπεσε ήταν μια αφαίρεση δηλ. όλες οι υποτιθέμενες ασκήσεις που έχουν πέσει μέχρι σήμερα ήταν 100% θεωρία.

Γ.            Κι αν φέτος πέσει καμιά περίεργη με μαθηματικά και mgs και ngs; Να μη θυμηθώ κι εκείνα τα ΜΠΠ και ΚΠΠ!!!

Κ.            Ο θάχας και ο νάχας ήταν πρώτα ξαδέρφια Γιώργο. Ακόμα κι αν γίνει αυτό, η εμπειρία σου είναι αρκετά μεγάλη σε αυτού του είδους τους υπολογισμούς οπότε θα την λύσεις άνετα. Αρκεί βέβαια να διατηρήσεις την ψυχραιμία σου και να προσέξεις τις διατυπώσεις σου.

Γ.            Κανένα SOS δεν ξέρετε;

Κ.            Δεν υπάρχουν SOS Γιώργο ούτε έχεις ανάγκη από SOS όλα τα θέματα παίζουν. Εξάλλου ένα περσινό θέμα δεν καίγεται φέτος, μπορεί να πέσει με άλλο τρόπο, με διαφορετική διατύπωση, με άλλο στυλ ρε παιδί μου. Για αυτό και προπονήθηκες έναν ολόκληρο χρόνο για να αντιλαμβάνεσαι το περιεχόμενο της ερώτησης και τον τρόπο που θα απαντήσεις όπως κι αν διατυπώνεται. Είδες πόσο καλά τα πήγες με το διαγώνισμα του ΟΕΦΕ που ήταν και ψιλοαγγούρι ;

Γ.            Εντάξει κύριε άλλα πείτε κανένα SOS και πέρσι που είπατε στα παιδιά πέσατε μέσα.

Κ.            Εντάξει ρε μπαγάσα θα σου πω κάποια θεματάκια που κατά την γνώμη μου παίζουν για φέτος, αν και δεν ανησυχώ γιατί και να μην πέσουν εσύ πάλι θα γράψεις αφού είσαι φύτουλας.

Γ.            Ελάτε κύριε έτσι για την Βιολογία ρε γαμώτο.

Κ.            Πάρε χαρτί και γράψε. Από το 10 κεφάλαιο  Μύκητες, φαγοκυττάρωση με όλες τις σχετικές ερωτήσεις, αντιμικροβιακές ουσίες. Το ανοσοποιητικό ούτως ή άλλως πρέπει να το ξέρεις καλά γιατί αν πέσει σχήμα από το 10 θα πρέπει να αναπτύξεις διάφορα κομμάτια από εκεί. Ακόμη, πρόσεξε την αλλεργία και φυσικά το AIDS από το οποίο όλα αυτά τα χρόνια μόνο τη μετάδοση έχουν βάλει.

Γ.            Σιγά κύριε το μισό βιβλίο είπατε.

Κ.            Τι περίμενες να σου πω τις 4 ερωτήσεις του ζητήματος; Αν τις ήξερα δε θα ήμουν Βιολόγος, ο Μέρλιν θα ΄μουνα.

Γ.            Κι από την οικολογία;

Κ.            Να ξέρεις καλά το κομμάτι της ροής της ενέργειας, μπορεί εξάλλου να χρειαστεί για καμιά πυραμίδα, η ερημοποίηση ο κύκλος του C και όλες οι σχετικές ερωτήσεις που έχουμε κάνει, το νέφος και το όζον. Α! και το έδαφος.

Γ.            Το έδαφος, αυτό στην τελευταία σελίδα;

Κ.            Οι τελευταίες και οι πρώτες σελίδες και οι εισαγωγές κάνουν την ζημιά μικρέ, δεν αφήνουμε τίποτε.

Γ.            Εντάξει κύριε, νιώθω κάπως καλύτερα.

Κ.            Το καλύτερο που έχεις κάνει Γιώργο μου είναι ότι διάλεξες την Βιολογία Γενικής Παιδείας και είναι βέβαιο ότι δεν θα το μετανιώσεις. Αύριο μετά το μάθημα που θα τα λέμε και θα γελάμε θα δεις ότι έκανες την σωστή επιλογή.

Γ.            Θα δούμε κύριε.

Κ.            Δεν θα δούμε, το έχουμε δει το έργο από καιρό.

Γ.            Έχω 2-3 ώρες ακόμη. Τι να κάνω;

Κ.            Κάνε έναν αυτοέλεγχο των γνώσεων σου, ομαδοποίησε τα διάφορα θέματα που έχουμε κάνει  και μην ασχοληθείς άλλο με ασκήσεις και διάφορες ΄΄συνοριακές΄΄ γνώσεις και συμπεράσματα μη τυχόν και βγεις εκτός ύλης. Και μη φας τίποτε junk food απόψε και σε πιάσει διάρροια και ΄΄διαταραχτεί η ομοιόστασή σου΄΄

Γ.            Όχι κύριε μου, μου έχει καθαρίσει η μάνα μου 10 κιλά φρούτα.

Κ.            Σωστός. Λοιπόν καλή τύχη και περιμένω να με πάρεις μόλις βγεις.

Γ.            Εντάξει κύριε. Ευχαριστώ πολύ.

 

Μαθηματικά Γενικής Παιδείας

 

Οι μαθηματικοί Πάνος Παπαναγιώτου και Έλενα Κοτελίδα προτείνουν για το αυριανό μάθημα και εμψυχώνουν τους διαγωνιζόμενους: 

• Απόλυτη προσήλωση στις απαιτήσεις του σχολικού βιβλίου. Τα θέματα θα είναι σχετικά εύκολα και προσιτά στους διαβασμένους.

• Οι ανισωτικές σχέσεις στις πιθανότητες έχουν σειρά (!) είτε χρησιμοποιώντας τις βασικές ανισότητες και πιθανοτήτων, είτε σε συνδυασμό με το πρώτο κεφάλαιο (χρήση μονοτονίας ή ακροτάτων συνάρτησης)∙ πιλότος για ανακατασκευή των θεμάτων οι ασκήσεις του σχολικού βιβλίου: άσκηση 3 σελίδα 146 ομάδα β΄εφαρμογή 3 στη σελίδα 153 και οι γνωστές σε όλους ασκήσεις 4, 5, 6 στη σελίδα 156 ομάδα β΄

• Εύρεση μέγιστης ή ελάχιστης τιμής του ρυθμού μεταβολής συνάρτησης f(x) ή του συντελεστή διεύθυνσης εφαπτομένης.

• Μην ξεχάσετε τα προβλήματα των σελίδων 45 και 46. Κάθε χρόνο το λέμε…

• Το αγαπημένο μας σχολικό βιβλίο έχει πάντα την τιμητική του· ιδίως οι εφαρμογές: σελίδα 34 εφαρμογή 2 και σελίδα 98 εφαρμογή 2.

• Διαβάστε προσεκτικά τα θέματα και εξαντλήστε το τρίωρο της εξέτασης. Έχετε γράψει τόσα διαγωνίσματα στο φροντιστήριο κατά κανόνα δυσκολότερα. Στα μαθηματικά της γενικής παιδείας διαγωνίζεσθε…

• Θυμηθείτε τους τύπους της αριθμητικής και της γεωμετρικής προόδου

• Τίποτα δεν είναι ικανό να μας αιφνιδιάσει· ακόμα και εκείνες οι «ψαρωτικές» παραμετρικές πολυωνυμικές εκφράσεις της μέσης τιμής ή της πιθανότητας ή η εξίσωση εφαπτομένης σε γράφημα πολυωνυμικής συνάρτησης  με τριγωνομετρικούς απλούς συντελεστές. Όλα θα τα αντιμετωπίσετε με ηρεμία και αυτοσυγκέντρωση. Η προσήλωση στο στόχο νικάει την τύχη…

• Η κανονική κατανομή που προτείνεται από συναδέλφους έχει δώσει δύσκολα θέματα στο παρελθόν και έχει χρόνια να δοθεί, αλλά με βάση τη φετινή ατμόσφαιρα των ανοιχτών επιστολών και των μη δύσκολων επιλογών μάλλον δεν…

• Για να είστε ήσυχοι και να απομυθοποιήσετε το αυριανό διαγώνισμα ρίξτε μια ματιά στα περσινά θέματα και στην περσινή προσομοίωση. Αυτό θα είναι το μέτρο δυσκολίας. Για την ακρίβεια πιο εύκολα από την προσομοίωση… Μην υποκύπτετε σε μαύρες αυτοεκπληρούμενες προφητείες. Αισιοδοξία, μαχητικότητα και αποφασιστικότητα.

 

Νεοελληνική Γλώσσα

Η φιλόλογος κ. Φανή Μέγα με πολύχρονη διδακτική εμπειρία μας δίνει τις τελευταίες οδηγίες για το αυριανό πρώτο μάθημα της Νεοελληνικής Γλώσσας.

• Την παραμονή των εξετάσεων, μετά τις 7 μ.μ., αφήνουμε τα στυλό και κλείνουμε τα βιβλία.

• Ώρα για χαλάρωση. Διαχειριστείτε το άγχος σας. Δεν υπάρχει ούτε ένας που να μην έχει άγχος πριν τις εξετάσεις.

• Κάντε μια βόλτα ή ακούστε τη μουσική που σας αρέσει.

• Το βραδινό φαγητό να είναι ελαφρύ.

• Νωρίς για ύπνο – καιρός για ανασυγκρότηση δυνάμεων.

• Ένα καλό πρωινό είναι απαραίτητο πριν την εξέταση.

• Έτοιμοι πια για το σχολείο.

• Η επιτυχία στις εξετάσεις δεν εξαρτάται μόνο από τις γνώσεις αλλά και από την τεχνική που θα ακολουθήσει ο μαθητής.
  Η εξέταση του μαθήματος της «Νεοελληνικής Γλώσσας» αφορά τα εξής: Κείμενο για περίληψη / ασκήσεις (Συλλογιστική Πορεία, τρόποι και μέσα Πειθούς, συνώνυμα – αντώνυμα, δημιουργία προτάσεων, γλωσσικά στοιχεία, δημιουργία παραγράφου, τρόποι / μέθοδοι ανάπτυξης παραγράφου) και Παραγωγή Λόγου (Έκθεση)

περίληψη

• Αρχικά, διαβάζω το κείμενο τουλάχιστον δύο φορές αργά και προσεκτικά. Αν δεν καταλάβω κάποια σημεία, τα διαβάζω ξανά και ξανά.

• Δίνω το θεματικό κέντρο του κειμένου – κρατώ σημειώσεις – πλαγιότιτλους και γράφω την περίληψη: Στο κείμενο αυτό ο συγγραφέας θίγει το x θέμα (θεματικό κέντρο).

Αρχικά…             (για την πρώτη παράγραφο) + πλαγιότιτλο.
Επιπροσθέτως…         (για τις υπόλοιπες παραγράφους) + πλαγιότιτλους
Τέλος ή
Εν κατακλείδι…        (για την τελευταία παράγραφο) + πλαγιότιτλο.

ασκήσεις

• Στη συνέχεια περνώ στις ασκήσεις, τις οποίες απαντώ με σαφήνεια.

Συγκεκριμένα π.χ.: αν ζητηθεί Συλλογιστική Πορεία θα πρέπει να απαντήσω : Παραγωγή ή Επαγωγή
ή αν ζητηθούν οι τρόποι και μέσα πειθούς:
►Επίκληση στη λογική με: επιχειρήματα και
     τεκμήρια
►Επίκληση στο συναίσθημα με: Περιγραφή,
                    Αφήγηση,
                    Χιούμορ,
                    Ειρωνεία, κλπ
Τεκμηριώνω πάντα την άποψή μου με αναφορές μέσα από το κείμενο. Μια τεκμηριωμένη άποψη πάντα «κερδίζει»

• Όταν κολλήσω σε κάποια άσκηση, επειδή έχω ξεχάσει κάτι, περνώ στην επόμενη χωρίς να αγχώνομαι και να πανικοβάλλομαι, γιατί αυτό που μετρά περισσότερο είναι να συγκεντρώσω βαθμούς από το σύνολο του γραπτού.

 

το θέμα…

• Διαβάζω δύο – τρεις φορές το θέμα που ζητείται  να αναπτύξω. Ακολουθώ τα εξής βήματα:

Εξετάζω αν είναι: α) Προσχεδιασμένος προφορικός λόγος
Π.χ. Ομιλία: Προσφώνηση: Αγαπητοί συμμαθητές
Πρόλογος: Θεωρώ ευτυχή συγκυρία το γεγονός ότι έχουμε συγκεντρωθεί προκειμένου να συζητήσουμε…
Κύριο Μέρος: Ανάπτυξη ζητουμένων
Επίλογος: Συμπέρασμα
Αποφώνηση: Σας ευχαριστώ για το χρόνο σας.
β) Άρθρο: Τίτλος
γ) Επιστολή: Προσφώνηση: Αξιότιμε κύριε
              Πρόλογος: με αφορμή + θέμα
              Κύριο Μέρος: Ανάπτυξη ζητουμένων
                      Επίλογος: Συμπέρασμα
              Αποφώνηση: Με εκτίμηση

• Για όλα τα είδη λόγου διατηρώ πάντα

● το ίδιο ρηματικό πρόσωπο:  α΄ ενικό
                                          β΄ ενικό
                                          α΄ πληθυντικό
                                          β΄ πληθυντικό
● ενιαίο ύφος

• Εντοπίζω τα ζητούμενα και δημιουργώ το διάγραμμα. Αν το θέμα που ζητείται μου είναι «άγνωστο» δεν πανικοβάλλομαι, αλλά προσπαθώ να διακρίνω αν ανήκει στις θετικές ή αρνητικές έννοιες.

Εάν πρόκειται για θετική έννοια τότε αντλώ γνωστικό υλικό από οποιαδήποτε θετική έννοια γνωρίζω.
Εάν πρόκειται για αρνητική έννοια τότε αντλώ το γνωστικό υλικό από οποιαδήποτε αρνητική έννοια γνωρίζω.
Πάντα υπάρχουν κοινά στοιχεία μεταξύ των εννοιών, τα οποία μπορώ να χρησιμοποιήσω.

• Αφήνω πάντα χρόνο πριν από το τέλος της εξέτασης για να ελέγξω το γραπτό, να διορθώσω ή να προσθέσω κάτι που σκέφτηκα την τελευταία στιγμή.

 

Στις πολύτιμες οδηγίες της κ. Μέγα εμείς θα συμπληρώσουμε: 

Αγαπητοί φίλοι «μην ψαρώνετε» με τις φήμες.Δεν υπάρχουν άγνωστα θέματα στην Νεοελληνική Γλώσσα. Πάντως ανάμεσα στην πιθανότητα γενικού και ειδικού θέματος υπερτερούν οι θιασώτες του γενικού…

Ξεχάστε τα όλα· οι φήμες όσο πιο «έγκυρες» είναι τόσο πιο θεαματικά διαψεύδονται. Δώστε τη μάχη με αισιοδοξία και αποφασιστικότητα. Οι σκέψεις όλων μας σας συντροφεύουν…

Προτάσεις για επανάληψη

Οι «προτάσεις για επανάληψη» και ο «σχολιασμός των θεμάτων» από το «Ιστολόγιο ενός Φροντιστή» είναι πρώτιστα μια απόπειρα αποφόρτισης της ηλεκτρισμένης εξεταστικής ατμόσφαιρας καθώς οι μαθητές μας παρά τα διαγωνίσματα προσομοίωσης που γράφουν στα φροντιστήρια οδηγούνται σε εξετάσεις της μίας και καθοριστικής φοράς.

Καθώς ανάβουν τα φώτα των Πανελλαδικών και ηχούν ασκόπως τα τύμπανα οι διαγωνιζόμενοι υποψήφιοι πρέπει να διαχειριστούν με ιδιαίτερη προσοχή το χρόνο της προηγούμενης και τα συναισθήματα της κρίσιμης μέρας.

Την προηγούμενη της εξεταστικής δοκιμασίας στις 7 μ.μ στο ιστολόγιο θα αναρτώνται χρηστικές και αγχολυτικές συμβουλές για τους υποψήφιους μαθητές μας για κάθε μάθημα ξεχωριστά. Έμπειροι συνάδελφοι από όλη τη χώρα θα προτείνουν μια χρήσιμη τελευταία υπογράμμιση γνωστών θεμάτων και λεπτομερειών του σχολικού βιβλίου που είναι το βιβλίο έμπνευσης όσων την ίδια ώρα συγκεντρώνονται για να θεματοδότησουν. 

Με γνώμονα την κρισιμότητα της χρονικής στιγμής στην οποία ο υποψήφιος θα πρέπει να συγκεντρώσει τα γνωστικά του εφόδια και εργαλεία για να κλείσει τον κύκλο της προετοιμασίας του και να κοιμηθεί ήσυχος και αισιόδοξος. «Οι προτάσεις για επανάληψη» θα προσπαθήσουν να τακτοποιήσουν κυρίως τα γνωστά και όχι βέβαια να ανοίξουν καινούρια άγνωστα μέτωπα αναμέτρησης με την ύλη και τα προβλήματα. 

Την ημέρα της εξεταστικής δοκιμασίας στη 1.00 μ.μ το ιστολόγιο θα σχολιάζει τα θέματα και κυρίως θα επιχειρεί να βοηθήσει τους μαθητές να διαγράψουν τα συναισθήματα μιας αναμέτρησης και να συγκεντρώσουν την προσοχή τους στο επόμενο μάθημα.

Εισαγωγικά και γενικά μπορούμε από τώρα να επισημάνουμε:
Κατά τη διάρκεια της τρίωρης εξέτασης:

• διαβάζουμε όλα τα θέματα προσεκτικά
• η κλιμάκωση της δυσκολίας ιδίως στα θετικά μαθήματα ξεκινά από το πρώτο προς το τέταρτο και είναι καλύτερα να τα αντιμετωπίσουμε με τη σειρά που δίνονται
• στις ασκήσεις και τα προβλήματα χρειάζεται προσοχή γιατί συχνά οι εκφωνήσεις θυμίζουν αντίστοιχα θέματα του βιβλίου, στα οποία όμως υπάρχουν διαφοροποιήσεις που μπορούν να μας εκτρέψουν
• ο χρόνος είναι αντίπαλος που μπορεί να εξελιχθεί σε εξαιρετικό σύμμαχο αν τον μοιράσουμε σωστά
• απαιτείται σαφήνεια, πληρότητα, ακρίβεια χωρίς ατέρμονες αναλύσεις
• η εμφάνιση του γραπτού και η αρχιτεκτονική της σελίδας προδιαθέτουν ευνοϊκά τον βαθμολογητή
• το διαγώνισμα των εξετάσεων είναι μια τρίωρη μάχη και η προσπάθεια μας  πρέπει να έχει τακτική και στρατηγική από το πρώτο μέχρι το τελευταίο λεπτό
• οι φήμες που κυκλοφορούν στην τάξη για τις πολλαπλές επιλογές και τα αποτελέσματα, μας αποσυντονίζουν, διασπούν  τη συνοχή και τη τάξη των σκέψεων μας και καταστρέφουν, την ούτως ή άλλως ευαίσθητη συναισθηματική μας ισορροπία
• το φύλλο του διαγωνίσματος είναι ένα χρηστικό κομμάτι που μπορεί να λειτουργήσει για πρόχειρες λύσεις, υπογραμμίσεις κρίσιμων λέξεων και μεθοδολογιών.

Κατά τη διάρκεια των εξετάσεων:

• μετά το τέλος της εξεταστικής διαδικασίας σε κάποιο μάθημα φροντίζω να ξεκουραστώ, να διαγράψω από τη μνήμη το τι συνέβη στο προηγούμενο μάθημα
• συγκεντρώνω  την προσοχή μου στο επόμενο μάθημα διαμορφώνοντας ένα χρονοδιάγραμμα επανάληψης ξεκινώντας πάντα από τα πιο δύσκολα κεφάλαια, τα οποία κατά κανόνα έχω λιγότερο διαβάσει
• μέτρο, οργάνωση, πειθαρχία χωρίς υπερβολές και καταστρεπτικά ξενύχτια. 

Μερικές ακόμα επισημάνσεις:

• τις ώρες της αναμονής των θεμάτων δεν ενδίδουμε σε φήμες που τελικά δεν επιβεβαιώνονται για πιθανά θέματα που σπέρνουν το πανικό και δοκιμάζουν τις αντοχές μας
• η αποφυγή της αναλυτικής αξιολόγησης του γραπτού μου εν μέσω εξετάσεων μάλλον ωφελεί
• οι αρνητικές προβλέψεις και οι αυτοεκπληρούμενες προφητείες δεν βοηθούν
• χρειάζεται θετική σκέψη και δράση χωρίς να πέφτουμε στην παγίδα της τελειότητας
• ο απολογισμός της μάχης θα γίνει μετά το τέλος της. 

Με τη προσδοκία όλοι οι μαθητές να πάρουν από τις εξετάσεις κάτι περισσότερο από αυτό που σ’ ολόκληρη τη λυκειακή βαθμίδα προσπάθησαν και μόχθησαν ευχόμαστε σε όλους Καλή Επιτυχία! Το καλοκαίρι της αγωνίας έχει μόλις αρχίσει…