Category: ΔΙΕΘΝΕΣ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ ΤΟ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΟ

Η τεχνολογία θριαμβεύει και καταργεί τα άλλοτε απαγορευτικά σύνορα της επικοινωνίας˙ με τα νέα εξελιγμένα λογισμικά της αυτόματης μετάφρασης ο πλους στο διαδίκτυο ανοίγει τις σελίδες του εκπαιδευτικού διαλόγου για το μέλλον της παιδείας σ’ολόκληρο τον κόσμο με εξαιρετικά συμπεράσματα που συνήθως εκπλήσσουν με τις ομοιότητες των προβλημάτων και των αντιπαραθέσεων.

  Η αμερικανική εκπαιδευτική Βαβέλ έχει επιστρατεύσει τα τελευταία χρόνια ένα γιγάντιο παράλληλο απογευματινό σχολείο με τα learning centers, τα ιδιωτικά δηλαδή φροντιστήρια της Αμερικής να έχουν πρωταγωνιστικό ρόλο στη βελτίωση των δεικτών στα μαθηματικά, στις αναγνωστικές ικανότητες και στην ικανότητα  διατύπωσης συλλογισμών.

 Η διαχρονικότητα των προβλημάτων της εκπαίδευσης έχει αποτυπωθεί, ευτυχώς, εδώ και 4000 χρόνια στις πήλινες πλάκες των Σουμέριων οι οποίοι θεωρούσαν εγγράμματο όποιον ήξερε να γράφει, να διαβάζει και να λογαριάζει… Στα ίδια πήλινα τετράδια από την αργιλώδη λάσπη του Τίγρη και του Ευφράτη, στο πρώτο οργανωμένο σχολείο της ανθρωπότητας αποτυπώνεται η ανάγκη του φροντιστηριακού μαθήματος ως μια πρόσθετη διδακτική στήριξη των μαθητών με μαθησιακές δυσκολίες.

«Δεν επιτρέπεται η σχολική επιτυχία να εξαρτάται από το πορτοφόλι των γονιών» υποστήριξε η πρώην ομοσπονδιακή Υπουργός Παιδείας της Γερμανίας Edelgard Bulmahn το καλοκαίρι του 2005 στην παρουσίαση μελέτης για την έκταση των φροντιστηρίων στη χώρα της. Η συζήτηση για το κόστος της παράλληλης απογευματινής εκπαίδευσης στα γερμανικά nachhlfe είναι ανοιχτή αλλά όχι ιδιαιτέρως φορτισμένη. Σημαντικές, μάλιστα, φοροαπαλλαγές των γονέων επιβεβαιώνουν την πολιτική βούληση για την τυποποίηση του φαινομένου. «Δυστυχώς πολλοί γονείς προτιμούν να πληρώνουν παρά να κάνουν βελτιώσεις στο σχολείο..» λέει ο εκπαιδευτικός αναλυτής Marriot Kraus και συμπληρώνει «..η κοινωνία δεν περιμένει..». Η φράση αυτή είναι ιδιαίτερα δημοφιλής στο διάλογο για την φροντιστηριακή αναγκαιότητα. Ο Mike Baker εκπαιδευτικός συντάκτης του BBC σε άρθρο του με τίτλο “society does not wait” αναρωτιέται «χειροτερεύουν τα σχολεία ή έχουν αυξηθεί οι ανησυχίες και οι προσδοκίες των γονέων;»

 Η πίεση των γονέων είναι τέτοια που ανάγκασε τη βρετανική κυβέρνηση να παραδεχτεί ότι μάθηση στο σύγχρονο σχολείο δεν διαφοροποιείται ανάλογα με την ικανότητα του μαθητή. Ο Ken Boston επικεφαλής του νέου προγράμματος σπουδών της δευτεροβάθμιας δε δίστασε να θεσπίσει τη λειτουργία απογευματινών φροντιστηριακών μαθημάτων από το 2008 στο δημόσιο βρετανικό σχολείο. Παράλληλα η κυβέρνηση δημιουργεί άμεσα μητρώο οικοδιδασκάλων και φροντιστηριακών κέντρων που γνωρίζουν θεαματική άνοδο τις τελευταίες δεκαετίες.

 «Την τελευταία δεκαετία οι άνθρωποι προετοιμάζονται ώστε να εναποθέσουν χρήματα για να παρέχουν στα παιδιά τους τα καλύτερα δυνατά φροντιστήρια» τονίζει ο John Morris διευθυντής του Institute of Education του Δουβλίνου του κορυφαίου Grind School που προετοιμάζει τους Ιρλανδούς για τα καλύτερα πανεπιστήμια της χώρας.

Στο πλαίσιο αυτό η συζήτηση για την χρηματοδότηση των εκπαιδευτικών υπηρεσιών είναι ανοιχτή χιλιετίες τώρα αν θυμηθούμε τον Φιλόστρατο ο οποίος από τον 3ο μ.Χ. αιώνα διατύπωσε το περίφημο «Ά συν δαπάνη σπουδάζομεν, μάλλον ασπαζόμεθα των προίκα». Αυτά που σπουδάζουμε πληρώνοντας τα εκτιμούμε περισσότερο από τα «δωρεάν».

          

 

Η προεκλογική περίοδος την οποία διανύουμε προσφέρεται για ρεαλιστικές και καινότομες προτάσεις εκπαιδευτικής πολιτικής έστω και εξ αντιγραφής υπερατλαντικών μοντέλων.

Η αποτελεσματική εκπαίδευση είναι η βελτίωση των ακαδημαϊκών επιδόσεων των μαθητών των δημοσίων σχολείων αποτελεί ζητούμενο της αμερικάνικης εκπαιδευτικής Βαβέλ. Οι ποιοτικές έρευνες των κυβερνήσεων Clinton  έδειξαν με γραφυρό τρόπο τα μεγάλα προβλήματα των δημόσιων σχολείων και οι μετέπειτα κυβερνήσεις Bush άρχισαν να υλοποιούν από το 2002 ένα φιλόδοξο πρόγραμμα το οποίο είναι σήμερα σε πλήρη εξέλιξη.

Το ενισχυτικό πρόγραμμα “no child left behind Act” αποτελεί ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα δημιουργικής συνεργασίας δημοσίου και ιδιωτικού τομέα στην εκπαίδευση.Όλα τα δημόσια σχολεία των Η.Π.Α αξιολογούνται ανά έτος και βαθμίδα. Η αξιολόγηση μαθητών, δασκάλων και συνολικά του σχολείου γίνεται με έμφαση στα αποτελέσματα τυποποιημένων test διαγνωστικού χαρακτήρα.Με τον τρόπο αυτό ελέγχεται η ετήσια πρόοδος του σχολείου το οποίο σε περίπτωση αποτυχίας την πρώτη χρονιά, δέχεται ένα σύνολο παραινετικών παρατηρήσεων και προτάσεων βελτίωσης. Αν όμως το σχολείο αποτύχει για δεύτερη συνεχή χρονιά, παρέχεται άμεσα στο μαθητή και την οικογένεια του η δυνατότητα επιλογής σχολείου με θετικούς δείκτες με ταυτόχρονη  χρηματοδότηση εκ μέρους της πολιτείας των εξόδων για τις καθημερινές μετακινήσεις των μαθητών.Η για τρίτη συνεχόμενη χρονιά αποτυχία του σχολείου να υπερβεί του δείκτες του προγράμματος NCLB Act σηματοδοτεί την ουσιαστική έναρξη της ενισχυτικής απογευματινής διδασκαλίας των παιδιών που παρουσιάζουν αυξημένες μαθησιακές δυσκολίες.Η συμπληρωματική διδασκαλία στη πρωτοβάθμια εκπαίδευση αφορά τα μαθηματικά, τις αναγνωστικές ικανότητες και την ικανότητα διατύπωσης συλλογισμών.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει η μεθοδολογία υλοποίησης του προγράμματος: η διοίκηση της εκπαιδευτικής περιφέρειας ανά πολιτεία συντάσσει το κατάλογο των σχολείων και των δικαιούχων μαθητών, δημιουργείται μητρώο δημοσίων και ιδιωτικών εκπαιδευτικών κέντρων τα οποία πληρούν τις προδιαγραφές, ενημερώνονται γονείς και μαθητές για την αξία και τους στόχους του εγχειρήματος και τέλος γονείς και μαθητές επιλέγουν το ιδιωτικό ή δημόσιο φροντιστήριο στο οποίο θα παρακολουθήσουν ενισχυτικά μαθήματα βελτίωσης.Η χρηματοδότηση ανά μαθητή κυμαίνεται από 1800 έως 2400 δολάρια ετησίως και η διοίκηση της εκπαιδευτικής περιφέρειας ασκεί συστηματικό έλεγχο της πορείας του NCLB Act.Σύμφωνα με στοιχεία του U.S Department of Education περισσότερα από 1600 φροντιστηριακές αλυσίδες διαπιστεύθηκαν στο πλαίσιο του προγράμματος σε όλες σχεδόν τις πολιτείες τετραπλασιάζοντας τον αριθμό των φροντιστηρίων στην χώρα.Έγκυροι εκπαιδευτικοί ερευνητές όπως o Gordon και Boehner εκτιμούν ότι το NCLB Act αναγνωρίζει θεσμικά και εκπαιδευτικά το “tutoring” στις Η.Π.Α. και αναδεικνύει μια υπηρεσία η οποία για δεκαετίες θεωρείτο ελιτισμός των πλουσίων.Πολιτικό ρεαλισμό χωρίς συμπλέγματα κρατισμού διδάσκει το πρόγραμμα και αποτελεί μια χρήσιμη υπενθύμιση στις πεπαλαιωμένες πρακτικές εγχωρίων αποτυχιών. 

Κεντρικό ζήτημα των επερχόμενων γαλλικών προεδρικών εκλογών η παιδεία∙ η απαστράπτουσα Segolene Royal ενώπιον των υπομειδιώντων εκπροσώπων των εκπαιδευτικών σοσιαλιστικών συνδικάτων τάραξε τα νερά.

«….μια από τις αιτίες της σχολικής αποτυχίας διαδραματίζεται στο γυμνάσιο…μια επανάσταση που πρέπει να κάνουμε είναι 35 ώρες στο γυμνάσιο, δηλαδή οι εκπαιδευτικοί να παραμένουν 35 ώρες στο σχολείο…οι γονείς σήμερα αναζητούν ολοένα και περισσότερο την ατομική στήριξη…είμαστε σ’ ένα σύστημα παράλογο ∙ σήμερα στη Γαλλία έχουμε ακαδημίες σχολικής στήριξης που δίνουν το δικαίωμα της φορολογικής μείωσης.. σ’ αυτές τις επιχειρήσεις κάνουν μάθημα οι καθηγητές του δημόσιου τομέα.. πως είναι δυνατόν οι εκπαιδευτικοί του δημόσιου τομέα να έχουν χρόνο για ατομική σχολική στήριξη με πληρωμή και δεν έχουν χρόνο να κάνουν αυτή τη στήριξη δωρεάν μέσα στα σχολεία;… οι παλιοί καθηγητές μας λένε ότι είναι δικαίωμα να κάνουν 17 ώρες και μετά να ασχολούνται με τα ιδιαίτερα μαθήματα τους…»

Το ερασιτεχνικό video της υποψήφιας του σοσιαλιστικού κόμματος στην περίφημη συνάντηση έγινε περιζήτητο ∙ ιστολογία διάσημων bloggers το φιλοξένησαν, ιστοσελίδες το προέβαλαν και χιλιάδες σχολεία σ’ όλη τη Γαλλία το έλαβαν με το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο.

Στο ίδιο μήκος κύματος και ο κεντρώος υποψήφιος Francois Bayrou συμφώνησε στην αναδόμηση του σχολείου με πρωταγωνιστή τον δάσκαλο ∙ οι επαναστατικές προτάσεις όμως δεν ευδοκίμησαν στο κλίμα των εκλογών που απαιτεί υποσχέσεις για ένα «χαρούμενο αύριο» προς κάθε κατεύθυνση ∙ και οι δύο υποψήφιοι ανασκεύασαν πριν από λίγες μέρες τις προτάσεις τους περί 35ώρου των καθηγητών στα σχολεία ∙ η θεωρία του πολιτικού κόστους θριαμβεύει παντού.

Η Segolene Roayle συμπεριέλαβε πάντως τα δωρεάν φροντιστήρια εντός των σχολείων στις εκατό προτάσεις για μια πιο δίκαιη Γαλλία ενώ ο Nicolas Sarkosy αρκείται σε επιδόματα κατάρτισης και αποφεύγει την αναμέτρηση στα δύσκολα και δυσεπίλυτα θέματα της παιδείας.

 

Η σκληρή πραγματικότητα της γαλλικής παιδείας αποδελτιώνεται καθημερινά ∙ «..στο τέλος της Ε’ τάξεως το ένα στα τέσσερα παιδιά δεν είναι σε θέση να διαβάσει με ευχέρεια… η πλειοψηφία των φοιτητών δεν είναι σε θέση να παρακολουθήσει ανώτατες σπουδές.. σε ορισμένα πανεπιστημιακά τμήματα δεν απαιτείται πλέον η σωστή ορθογραφία.. δεν φταίνε οι δάσκαλοι και οι καθηγητές ∙ είναι και αυτοί θύματα της καταστροφής του σχολείου από μια κεντρική γραφειοκρατική διοίκηση… ολοένα και περισσότερα παιδιά παρακολουθούν φροντιστήρια ..η κοινωνία δεν περιμένει..» επισημαίνουν οι εκπαιδευτικοί Laurent Lafforgue και Mark Le Bris στο περίφημο άρθρο τους «τρεις επείγουσες μεταρρυθμίσεις για να σωθεί το σχολείο» που φιλοξένησε η εφημερίδα Le Figaro. Ποιες προτάσεις κατέθεσαν ως αντίδοτο στην κρίση; Νέα βιβλία και προγράμματα, ποιότητα επιμόρφωσης και αξιολόγησης, σκληρή δουλειά και αξιολογήσεις μέσω εξετάσεων.

«Στη Γαλλία και τη Γερμανία τα φροντιστήρια αναδεικνύονται σε αντιπαράδειγμα του σχολείου» επισημαίνει η Martine Laronche εκπαιδευτική  συντάκτης της Le Monde ενώ ο κοινωνιολόγος Dominigue Glasman του Πανεπιστημίου της Σαβοΐας διαπιστώνει ότι «εδώ και δέκα χρόνια γινόμαστε μάρτυρες μιας θεαματικής επέκτασης των φροντιστηρίων»!

Το φροντιστηριακό σύνδρομο κυριεύει την ευρωπαϊκή εκπαίδευση προκαλώντας νευρική κρίση σε πολλά πρότυπα μέχρι πρότινος εκπαιδευτικά συστήματα. Μια ρεαλιστική προσέγγιση που δεν δαιμονοποιεί το φαινόμενο κατέγραψε ο Ιρλανδός ερευνητής Tom Callghan αναφερόμενος στα grind schools της χώρας του: «τα φροντιστήρια λειτουργούν ως κέντρα μελέτης και επανάληψης κάτι που στο παρελθόν ίσχυε για το σπίτι.. τώρα που οι γονείς βρίσκονται σε καλύτερη οικονομική κατάσταση, προτιμούν αυτό να γίνεται στο φροντιστήριο».

 

 

Απάντηση στο σχόλιο του Πέτρου Παπακωνσταντίνου στην Καθημερινή της 13ης Ιουλίου 2006 με τίτλο «Οδός Ονείρων, Αριθμός Μηδέν».

 

  Ο Πέτρος Παπακωνσταντίνου, ο χαρισματικός αρθρογράφος της Καθημερινής, είχε πάντα το δικαίωμα στο όνειρο, για μια κοινωνία κρατικών λειτουργών  κρατικών δικηγόρων, γιατρών, δασκάλων, δημοσιογράφων, διανοουμένων…

 Τον θυμάμαι πρωτοετή φοιτητή της Φυσικής Επιστήμης το 1976 να μαγεύει τα μεγάλα ακροατήρια της εποχής με την τέχνη του λόγου, ρίχνοντας στο καναβάτσο τους αναθεωρητές, τον Αλέξη και την Αγγελική που αποτολμούσαν την αμφισβήτηση του ορθού δρόμου και του σοβιετικού μοντέλου.

  Το όνειρο, μια δεκαετία αργότερα, έγινε εφιάλτης, ο καθένας βρήκε το δικό του δρόμο της προσφοράς και της αλλοτρίωσης, όμως όλοι μας, ελπίζω σοφότεροι, παροικούμε την Ιερουσαλήμ.

  Στο άρθρο του στην Καθημερινή της 13ης Ιουλίου, ο δημοσιογράφος υποκύπτει στην εύκολη καταγγελία του φροντιστηριακού φαινομένου με την τέχνη της υποκριτικής και της διαστρέβλωσης.

  «Μία από τις λέξεις που δυσκολεύεται κανείς να μεταφράσει σε οποιαδήποτε άλλη ευρωπαϊκή γλώσσα είναι η λέξη φροντιστήριο…». Πώς άραγε, φίλτατε Πέτρο, οι γηγενείς Ενετοί αποκαλούσαν το «Φλαγγινιανόν Φροντιστήριο της Βενετίας» που ιδρύθηκε το 17ο αιώνα ή πώς αποκαλούν σήμερα οι σύγχρονοι Ιταλοί τα φροντιστήρια της Αλταμούρα που με φωτογραφικά ντοκουμέντα μνημονεύει το περιοδικό «Κ» της κυριακάτικης έκδοσης της 2ας Απριλίου;

  «Ο θεσμός που καταρρίπτει το μύθο της δωρεάν Παιδείας και σύμφωνα με τη στατιστική υπηρεσία απομυζά 212 ευρώ κατά μέσο όρο από κάθε οικογένεια με παιδιά στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση  αποτελεί ελληνική πρωτοτυπία…»

  Την προηγούμενη μέρα του επίμαχου άρθρου, στις 12 Ιουλίου, η Καθημερινή έχει την κύρια άποψη ότι «Δύο προβλήματα έχει η ελληνική “δωρεάν παιδεία”: Δεν είναι ούτε “δωρεάν”, αλλά ούτε και “παιδεία”» και συμπληρώνει (χωρίς να αποδίδει στα φροντιστήρια τον ψόγο): «Στην Ελλάδα όλες οι βασικές υπηρεσίες παρέχονται δήθεν δωρεάν, αλλά οι πολίτες ξέρουν ότι χωρίς τη δική τους οικονομική συμβολή τίποτε δεν μπορούν να επιτύχουν.»

  Αν όμως εντρυφήσουμε στις στατιστικές, θα δούμε με απλούς αριθμούς ότι τα νόμιμα φροντιστήρια αποτελούν το μικρό μέρος των εκπαιδευτικών δαπανών (30% σύμφωνα με την ΓΣΕΕ) ενώ εξυπηρετούν το 70% του μαθητικού πληθυσμού που προέρχεται από τις οικονομικά ασθενέστερες τάξεις. Η ποιοτική διερεύνηση αναδεικνύει ως βασικό παράγοντα της «μαύρης παιδείας» τα ιδιαίτερα της φοροδιαφυγής και της εισφοροδιαφυγής που εξοντώνουν τον οικογενειακό προϋπολογισμό χωρίς αποτέλεσμα.

  Σε ό,τι αφορά την ελληνική πρωτοτυπία, ας δούμε πραγματικά τι συμβαίνει σε όλες τις χώρες που έχουν κλειστό σύστημα πρόσβασης στην τριτοβάθμια εκπαίδευση˙ το φροντιστήριο είναι διεθνές εκπαιδευτικό φαινόμενο και επιτελεί εξισωτική λειτουργία από την μακρινή Ιαπωνία μέχρι και τη Γαλλία και τη Γερμανία, όπου αναπτύσσονται ραγδαία τα φροντιστήρια, όπως προσφάτως μας πληροφορεί, στις 30 Απριλίου του 2006, η Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία.

  «Σε αντίθεση με άλλες επενδύσεις, το άνοιγμα ενός φροντιστηρίου δεν προϋποθέτει κάποια πρωτότυπη επιχειρηματική ιδέα ή αξιόλογα κεφάλαια εκκίνησης, αφού αρκούν ένα τεσσάρι, μερικοί μαυροπίνακες και κάμποσα θρανία. Άφθονο, υψηλής ποιότητας εργατικό δυναμικό είναι έτοιμο να δουλέψει σκληρά και φθηνά, ακόμη και χωρίς ασφάλιση.»

  Στο άθροισμα των θρανίων και των μαυροπινάκων θα πρέπει να προσθέσει κανένας ως αναγκαία προϋπόθεση λειτουργίας τα παιδιά που επιλέγουν και αξιολογούν καθημερινά το φροντιστήριο και τον δάσκαλο. Τα φροντιστήρια που επιβιώνουν είναι εργαστήρια συστηματικής μάθησης και είναι πλέον σε συντριπτικό βαθμό πολυμετοχικές εταιρείες δασκάλων φροντιστών, που όταν χτυπάει το κουδούνι μπαίνουν στην αίθουσα μαζί με τους άλλους συνεργαζόμενους καθηγητές. Ανασφάλιστη «μαύρη» εργασία υπάρχει καθολικά και αδιατάρακτα στα «ιδιαίτερα», την μυθοπλασία των οποίων ουδείς αγγίζει και ουδείς ελέγχει.

  «Η διαιώνιση αυτής της παραπαιδείας αποτελεί, για οποιαδήποτε χώρα που θέλει να λέγεται αναπτυγμένη, μέγα κοινωνικό και πολιτιστικό σκάνδαλο.»

  Τα φροντιστήρια είναι νόμιμοι, ποιοτικοί και αξιόλογοι εκπαιδευτικοί οργανισμοί˙ τα αναστήματα που εδώ και 100 χρόνια διακονούν το ελληνικό φροντιστήριο έχουν δώσει εξετάσεις ως συγγραφείς, δάσκαλοι, παιδαγωγοί και κοινωνικοί αγωνιστές σε καιρούς χαλεπούς. Η παραπαιδεία είναι κάθε δραστηριότητα παράδοσης μαθημάτων από παράνομα και μη πιστοποιημένα άτομα και φορείς. Το κοινωνικό και πολιτιστικό σκάνδαλο δεν είναι, φίλτατε συμφοιτητή της Φυσικής, το ιδιωτικό φροντιστήριο, αλλά οι αντιλήψεις του απέραντου κρατισμού που μετεξελίσσει την «δωρεάν παιδεία» σε «δαπανηρή αμάθεια». Όποιος σ’ αυτή τη χώρα κοιτά έναν εκπαιδευτικό φροντιστή και θέλει να βλέπει έναν ελέφαντα έχει δικαίωμα στην οπτασία. Εμείς όμως, οι Έλληνες Εκπαιδευτικοί Φροντιστές, είμαστε υπερήφανοι για το γεγονός ότι, εδώ και έναν αιώνα, λειτουργούμε χωρίς κρατικά επιδόματα και κοιτάμε κατάματα τους έφηβους μαθητές μας, γιατί η ουσιαστική διδακτική σχέση και πράξη υπερβαίνει κάθε νόμιμη αντιπαροχή.

 

  Υ.Γ.: Εν μέσω της συμπλήρωσης των μηχανογραφικών δελτίων που αποτελεί προνομιακό έργο των φροντιστών – γιατί το κράτος, το οποίο γενναίως επιδοτήθηκε για το σκοπό αυτό, απολαμβάνει τη θερινή ραστώνη – οργίζομαι ως δάσκαλος και πολίτης. Το όνειρο όμως του Φώτη να σπουδάσει Πολιτικός Μηχανικός είναι πια γεγονός για το παιδί ενός φτωχού πολύτεκνου οικοδόμου, που τραυματίστηκε θανάσιμα στο γιαπί το χειμώνα, και απαλύνει την οργή μου˙ θα περάσει σίγουρα στην Ξάνθη και είμαι ευτυχισμένος γι’ αυτό.