Βασικά χαρακτηριστικά του νέου μοντέλου που θ' αρχίσει σταδιακά να διαμορφώνεται από τον ερχόμενο Σεπτέμβριο, με μεγάλες φιλοδοξίες από την πλευρά του υπουργείου Παιδείας και Διά Βίου Μάθησης, αλλά και μεγάλες αντιδράσεις από τους εκπαιδευτικούς, ειδικά σε ό,τι αφορά το νέο σύστημα προσλήψεων, είναι: Νέα αναλυτικά προγράμματα, πολλαπλά βιβλία, χρήση νέων τεχνολογιών που θα συμβάλουν στη δημιουργία της «ψηφιακής τάξης», σύγχρονος τρόπος διδασκαλίας με σκοπό να «μένει η τσάντα στην τάξη», αλλά και… νέοι εκπαιδευτικοί, διορισμένοι μόνον από τον ΑΣΕΠ και υπό νέο καθεστώς υπηρεσιακών μεταβολών. Οι αλλαγές που αφορούν το καθεστώς απασχόλησης των εκπαιδευτικών έχουν προκαλέσει ήδη έντονες κινητοποιήσεις του κλάδου, ο οποίος έχει προειδοποιήσει για κλιμάκωση μέχρι το τέλος της χρονιάς και αυτόματη κήρυξη 24ωρης απεργίας με την κατάθεση του σχετικού σχεδίου νόμου.
Η αξιολόγηση συνολικά του εκπαιδευτικού συστήματος και ό,τι αυτό συνεπάγεται (από το εκπαιδευτικό έργο έως τον εκπαιδευτικό) θα είναι η βάση των αλλαγών που θα αρχίσουν να εφαρμόζονται πιλοτικά τον Σεπτέμβριο του 2010 σε 100 ολοήμερα δημοτικά σχολεία ενώ από το 2011 θ' αρχίσει η αναμόρφωση και του γυμνασίου με την ενίσχυση των ξένων γλωσσών, της πληροφορικής κ.ά.
Ειδικότερα, οι αλλαγές που σχεδιάζονται και οι οποίες επιδιώκεται να κατατεθούν με τη μορφή σχεδίου νόμου μέχρι το τέλος του μήνα (20 Μαρτίου) περιλαμβάνουν:
* Νέα αναλυτικά προγράμματα βασισμένα σε σύγχρονους τρόπους διδασκαλίας, με επίκεντρο τις νέες τεχνολογίες και έμφαση στις ξένες γλώσσες και καίριες εκπαιδευτικές δραστηριότητες (καλλιέργεια μεταγνωστικών ικανοτήτων κ.ά.). Στόχος, «η τσάντα να μένει στην τάξη».
* Ψηφιακές παρεμβάσεις και αναβάθμιση υποδομών για τη δημιουργία της «ψηφιακής τάξης».
* Μείωση της ύλης σε όλες τις βαθμίδες, αλλά κυρίως στις δύο τελευταίες τάξεις του δημοτικού και σε γυμνάσιο – λύκειο. Η παρέμβαση θα αφορά τις θετικές επιστήμες – μαθηματικά, χημεία, φυσική, βιολογία. Στόχος, το συγκεκριμένο μέτρο να ληφθεί άμεσα, από τον ερχόμενο Σεπτέμβριο, σε όλα τα σχολεία.
Στον ευρύτερο σχεδιασμό εντάσσονται:
* Η ενίσχυση και των υπόλοιπων ολοήμερων της χώρας (συνολικά 4.700) με απώτερο γενικό στόχο να λειτουργούν όχι με ωρομίσθιους, αλλά με μόνιμους ή αναπληρωτές εκπαιδευτικούς.
* Η δημιουργία νέου πλαισίου αυτοαξιολόγησης – αξιολόγησης κάθε εκπαιδευτικής μονάδας.
* Η πρόβλεψη για το «Πιστοποιητικό Εκπαιδευτικής Επάρκειας» χωρίς το οποίο οι εκπαιδευτικοί δεν θα συμμετέχουν στον ΑΣΕΠ. Πρόκειται για μέρος του προγραμματισμού σχετικά με την εκπαίδευση των (υποψήφιων) εκπαιδευτικών στο οποίο καίριο ρόλο θα διαδραματίσουν τα πανεπιστήμια με τα ειδικά σχετικά προγράμματα κατάρτισης.
Σε ό, τι αφορά το σύστημα προσλήψεων, υπηρεσιακές μεταβολές κ.ά. έχει εξαγγελθεί:
* Οι προσλήψεις θα γίνονται μόνο με τις διαδικασίες του ΑΣΕΠ. Οι πίνακες θα σταματήσουν να τροφοδοτούνται από τον ερχόμενο Ιούνιο, αλλά θα υπάρξει μεταβατική περίοδος για τους εγγεγραμμένους. Όπως έχει διευκρινίσει η υπουργός, την επόμενη χρονιά οι προσλήψεις θα γίνουν με τον ισχύοντα νόμο, ενώ στο νέο σύστημα -που θα εφαρμοστεί με τον επόμενο διαγωνισμό του ΑΣΕΠ- θα συνυπολογίζεται και η προϋπηρεσία (με βασική προϋπόθεση, πάντα, την επιτυχία στον ΑΣΕΠ).
* Στο πλαίσιο της μοριοδότησης, τα μόρια αφορούν τον τόπο και το αντικείμενο της διδασκαλίας. Ο εκπαιδευτικός δεν μεταφέρει μαζί του τα μόρια. Αυτά παραμένουν στη θέση από την οποία μετακινείται.
* Κανένας εκπαιδευτικός δεν αποσπάται εάν δεν έχει βρεθεί ο αντικαταστάτης του.
* Κάθε μετάθεση αποφασίζεται για να εξυπηρετηθεί πρώτα και κύρια το σχολείο.
* Αντικειμενικά κριτήρια στην επιλογή στελεχών διοίκησης, διαφάνεια και λιγότερα μόρια στην προσωπική συνέντευξη.