Το Τέλος της Βάσης

Το τέλος της βάσης στο πολυνομοσχέδιο του Υπουργείου Παιδείας που ανακοινώθηκε αποτελεί την πολύπαθη κατάληξη ενός προαναγγελθέντος γεγονότος. Ιδού το σκεπτικό της απόφασης αλλά και η προαναγγελία στα μετεγγραφικά · υπομονή ολίγων ωρών. Ελπίζω να μην αγγίξει τα παιδιά των πολυμελών οικογενειών.

Σήμερα, τέσσερα χρόνια μετά την υιοθέτηση της ρύθμισης αυτής, δεν υπάρχει καμιά ένδειξη ή μελέτη που να αποδεικνύει ότι η θέσπιση της βάσης του 10 πέτυχε στο ελάχιστο την άνοδο της ποιότητας σπουδών στο λύκειο ή τα τριτοβάθμια ιδρύματα. Δεν έχουμε καμιά ένδειξη ότι τα Πανεπιστήμια και τα Τ.Ε.Ι. έχουν σήμερα καλύτερους φοιτητές από αυτούς που είχαν μέχρι το 2006.Αντίθετα, έχουμε τμήματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης με καθηγητές και διοικητικό προσωπικό χωρίς αντικείμενο εργασίας και υποδομές που υπολειτουργούν, όταν μάλιστα δεκάδες χιλιάδες νέοι λόγω του συγκεκριμένου συστήματος προσφεύγουν σε «κολλέγια» αλλά και σε κάθε είδους πανεπιστημιακά και τεχνολογικά ιδρύματα χωρών όλου του κόσμου.

Με το νομοσχέδιο καταργείται ο περιορισμός της βάσης του 10, όπως αυτός θεσμοθετήθηκε. Άλλωστε αντιβαίνει στην παιδαγωγική λογική των πανελλαδικών εξετάσεων όπως αυτές γίνονται σήμερα, με όλους τους μαθητές να εξετάζονται στα ίδια μαθήματα, ανεξάρτητα από την προσωπική τους επιλογή σπουδών.

Η ανταπόκριση των υποψηφίων στις σχολές και στα τμήματα των Α.Ε.Ι. μετά τη φετινή διαδικασία, και σε συνδυασμό με στοιχεία των προηγούμενων ετών, θα αποτελέσουν και ενδεικτικά στοιχεία για τη συνολική χωροταξική και θεματική αναδιάρθρωση την οποία μελετά το Υπουργείο.

Η μετεγγραφή φοιτητών και σπουδαστών με διάφορα κριτήρια ίσως να αποτελεί διέξοδο στις προσωπικές ή οικογενειακές τους ανάγκες, παράλληλα όμως δημιουργεί τεράστια προβλήματα στην λειτουργία των ΑΕΙ και το παρεχόμενο επίπεδο σπουδών,  με την δραματική υπερφόρτωση ορισμένων σχολών και ιδρυμάτων και την υπολειτουργία άλλων

Με την προτεινόμενη ρύθμιση επιχειρείται η εξισορρόπηση του αριθμού των μετεγγραφόμενων φοιτητών και σπουδαστών, μέσω της ορθολογικότερης κατανομής τους στα ομοειδή τμήματα. 

Προσαυξήσεις Απουσιών και Αυτοαξιολόγηση

 Η πολιτική ηγεσία προσαύξησε ειδικά για φέτος κατά 30% τα αριθμητικά όρια κάθε είδους απουσιών! Η σχετική απόφαση δεν αναφέρει την αιτιολογία φέρνει όμως κοντά το σενάριο της ελεύθερης παρακολούθησης των μαθητών κατά το δοκούν. Μου θυμίζει το αναρχικό σύνθημα της δεκαετίας του ’80 «θητεία 12λεπτη προαιρετική» Η απόφαση δεν αντέχει σε καμία κριτική και μόνο θλίψη προκαλεί το οργανωμένο χάος της λυκειακής καθημερινότητας. Ταυτόχρονα το πιλοτικό πρόγραμμα αυτοαξιολόγησης των σχολικών μονάδων που εξαγγέλθηκε πήρε το πρώτο όχι από τους οπαδούς της σχολικής αναρχίας οι οποίοι απειλούν με δυναμικές αντιδράσεις. «Δε θα περάσει..» Μηνύματα και συνθήματα της παρακμής του δημοσίου σχολείου.

Μια Εκπαιδευτική Τραγωδία

Ο διάλογος συνεχίζεται. Ο Γιώργος Μπαμπινιώτης στο Βήμα της Κυριακής του Πάσχα μίλησε για την εκπαιδευτική τραγωδία των αδιόριστων. Ο Χρήστος Κάτσικας ανταπάντησε μέσω της ιστοσελίδας www.alfavita.gr ότι … «κάποιοι πριμοδοτούν εμφυλίους στους εκπαιδευτικούς». Δείτε το άρθρο του Βήματος και αναζητήστε την απάντηση του κ. Κάτσικα διανθισμένη εικαστικά με την προσφιλή του «τέχνη του πολέμου» στην εκπαιδευτική επικαιρότητα της www.alfavita.gr.

Στην εξαιρετικά δύσκολη οικονομική κατάσταση της χώρας μας και με το φάσμα της ανεργίας να γίνεται όλο και πιο απειλητικό, αισθάνομαι την ανάγκη- ως πανεπιστημιακός δάσκαλος να φέρω στο φως της δημοσιότητας ένα οξύ κοινωνικό, επιστημονικό και εκπαιδευτικό πρόβλημα που έχει οδηγήσει στην απελπισία χιλιάδες νέων πτυχιούχων των πανεπιστημίων μας, οι οποίοι παραμένουν αδιόριστοι, ενώ υπάρχουν κενές θέσεις στην Εκπαίδευση.

Συγκεκριμένα, μετά την πλήρωση μεγάλου αριθμού θέσεων στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση (Δημοτικό Σχολείο) με τον διορισμό όλων σχεδόν των πτυχιούχων των Παιδαγωγικών Τμημάτων Δημοτικής Εκπαίδευσης των Πανεπιστημίων μας, πλήθος δημόσιων και ιδιωτικών σχολείων εξακολουθούν να παραμένουν χωρίς δασκάλους τού δημοτικού! Παράλληλα υπάρχουν χιλιάδες αδιόριστοι πτυχιούχοι εκπαιδευτικών κλάδων (φιλόλογοι κυρίως) οι οποίοι θα μπορούσαν άριστα να πληρώσουν τις κενές θέσεις εκπαιδευτικών της Πρωτοβάθμιας. Ένας φιλόλογος- χρειάζεται να το πούμε;- μπορεί να διδάξει τη γλώσσα και την ιστορία στις τρεις τελευταίες τάξεις τού Δημοτικού με ίση τουλάχιστον επάρκεια προς τους αντίστοιχους εκπαιδευτικούς της Πρωτοβάθμιας. Φυσικά- το τονίζω προς άρσιν παρεξηγήσεων- όσο και εφόσον δεν υπάρχουν δάσκαλοι της Πρωτοβάθμιας να καταλάβουν αυτές τις θέσεις.

Είναι αληθινά μια τραγωδία που ζει τα τελευταία χρόνια η ελληνική Εκπαίδευση, να υπάρχουν τόσες κενές θέσεις δασκάλων στα σχολεία μας, δημόσια και ιδιωτικά σχολεία να χρειάζονται δασκάλους να διδάξουν τα Ελληνόπουλα και να μη προσλαμβάνονται στις κενές θέσεις άξιοι και προσοντούχοι πτυχιούχοι που παραμένουν άνεργοι ή υποαπασχολούνται ή και ετεροαπασχολούνται, απλώς και μόνο για να μη θιγούν συντεχνιακά συμφέροντα που προστατεύονται συνδικαλιστικά! Το Υπουργείο Παιδείας πρέπει να δώσει άμεση λύση στο οξύ αυτό κοινωνικό και εκπαιδευτικό πρόβλημα που ταλανίζει την Εκπαίδευση τα τελευταία χρόνια. Σε ενδεχόμενες δε αντιρρήσεις πως δήθεν οι φιλόλογοι δεν γνωρίζουν τα ψυχοπαιδαγωγικά θέματα παιδιών 9-12 ετών ή τη μέθοδο διδασκαλίας, μια ταχύρρυθμη εκπαίδευση-επιμόρφωση μπορεί να καλύψει τέτοιες ελλείψεις. Γιατί μπορεί ένας φιλόλογος να υστερεί ενδεχομένως στο «πώς» (μέθοδο διδασκαλίας σε μικρότερα παιδιά), ωστόσο υπερέχει στο «τι» (περιεχόμενο διδασκαλίας). Καθηγητές δε ξένων γλωσσών, καθηγητές φυσικής αγωγής, καθηγητές μουσικής και καλλιτεχνικών διδάσκουν ήδη χωρίς ιδιαίτερα προβλήματα στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση.

Ανάλογη ρύθμιση- ως κάλυψη κενών θέσεων ελλείψει δασκάλων της Πρωτοβάθμιας- θα μπορούσε να γίνει και για την πρώτη τάξη τού Δημοτικού με την πρόσληψη (και ταχύρρυθμη επιμόρφωση) πτυχιούχων Νηπιαγωγών. Και βεβαίως αδιόριστοι πτυχιούχοι μαθηματικοί, φυσικοί και χημικοί θα μπορούσαν- ελλείψει δασκάλων- να διδάξουν με πλήρη επάρκεια αντίστοιχα μαθήματα της Πρωτοβάθμιας.

Μιλώντας γι’ αυτό το μεγάλο θέμα, είναι καιρός να σκεφθούμε πώς θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν στην Εκπαίδευση, σε μια προσπάθεια πάντοτε βελτίωσης της ποιότητας της Παιδείας μας, πτυχιούχοι και άλλων ειδικοτήτων. Έτσι πτυχιούχοι των Τμημάτων Φιλοσοφίας – Παιδαγωγικής Φιλοσοφίας (ΦΠΨ) των Πανεπιστημίων μας, με κατάλληλη επιμόρφωση, θα μπορούσαν λ.χ. να ασκήσουν τη Συμβουλευτική που τόσο χρειάζεται σήμερα στα Σχολεία μας.

Σε μια ζώνη πολιτισμού, που έχουμε συμφωνήσει και επιμείνει όλοι στον Εθνικό Διάλογο να υπάρξει στα σχολεία μας, πτυχιούχοι τού Ιστορικού Αρχαιολογικού, εξοικειωμένοι με την ιστορία της τέχνης, καθώς και ειδικότητες αισθητικής αγωγής (μουσικής, καλλιτεχνικών, θεατρολογίας) θα μπορούσαν να εργασθούν και να δώσουν άλλη πνοή στην Εκπαίδευση.

Ειδικότερα, οι πτυχιούχοι θεατρικών σπουδών μπορούν να συνεργασθούν με φιλολόγους που διδάσκουν αρχαίο δράμα, αναλαμβάνοντας να παρουσιάσουν τη θεατρική πλευρά τού αρχαίου δράματος ή ακόμη και να δραματοποιήσουν σε συνεργασία με τους μαθητές τα διδασκόμενα κείμενα. Σ΄ ένα Σχολείο με δυνατότητες επιλογών, όπως αυτό που προτείναμε στον Εθνικό Διάλογο, έχουν τη θέση τους και αντικείμενα μάθησης που μπορούν να αλλάξουν ποιοτικά το άνυδρο τοπίο της σημερινής Εκπαίδευσης. Σ΄ αυτό έχουν τη θέση τους λ.χ. μαθήματα φιλοσοφίας, ψυχολογίας, ιστορίας των επιστημών, που μπορούν να διδαχθούν από πτυχιούχους αντιστοίχων πανεπιστημιακών τμημάτων.

Τέλος, γίνεται πολύς λόγος και περιλαμβάνεται και στις προτάσεις τού Εθνικού Διαλόγου η καθολική εφαρμογή τού ολοήμερου Σχολείου. Αν μιλάμε όμως για πραγματική παιδευτική επέκταση τού σχολικού χρόνου, τότε θα πρέπει να διευρυνθεί το σχολικό πρόγραμμα με δημιουργικές ενασχολήσεις σε αντικείμενα αθλητισμού, πολιτισμού, εμβάθυνσης σε αντικείμενα που ενδιαφέρουν τους μαθητές (λογοτεχνία, γλώσσα, μαθηματικά, φυσική κ.ά.) αλλά και προετοιμασίας για μαθήματα τού σχολείου. Και στο ολοήμερο μπορούν να απασχοληθούν πτυχιούχοι ειδικοτήτων που αναφέραμε, οι οποίοι τώρα πληθαίνουν τις τάξεις της ανεργίας και της υποαπασχόλησης.

Οι σκέψεις που εκτίθενται εδώ δεν πρέπει και δεν μπορούν να εκληφθούν ως αντίθεση προς τους δασκάλους της Πρωτοβάθμιας, οι οποίοι αποτελούν την προϋπόθεση και τη βάση ολόκληρης της σχολικής εκπαίδευσης. Άπαγε απ’ εμού η βλασφημία! Ούτε πρέπει να αναγνωσθούν συνδικαλιστικά και συντεχνιακά πως σε τέτοιες διευθετήσεις υποβόσκει τάχα ο κίνδυνος μείωσης της εργασιακής απασχόλησης των εκπαιδευτικών της Πρωτοβάθμιας. Αντιθέτως, είναι νομίζω κοινωνική πρόκληση και ασυγχώρητος εργασιακός αποκλεισμός των πτυχιούχων των πανεπιστημίων μας, οι οποίοι με την ισχύουσα πρακτική καταδικάζονται σε ανεργία, για να μη κινδυνεύσουν υποθετικά στο μέλλον τα εργασιακά συμφέροντα των πτυχιούχων των Παιδαγωγικών Τμημάτων Δημοτικής Εκπαίδευσης. Αλλά και οι μεν και οι δε δεν είναι παιδιά τού ελληνικού λαού, δεν έχουν τις ίδιες ανάγκες και, κυρίως, τα ίδια δικαιώματα;