Οι προτάσεις του Π.Ι. για τα αναλυτικά προγράμματα σπουδών στο Λύκειο μας δίνουν σενάρια εισαγωγικών εξετάσεων στο σημερινό κυριακάτικο τύπο. Στο θέμα παρεμβαίνει και η ΠΟΣΔΕΠ ενώ αξιοσημείωτο είναι ότι το Π.Ι. ανακάλυψε το NCLB Act χωρίς όμως να αναφέρει το περιεχόμενο του προγράμματος της ιδιωτικής φροντιστηριακής στήριξης στις Η.Π.Α.
Χρειάζεται ταρακούνημα πολιτικών, δασκάλων και γονέων λέει στην «Κ» ο κ. Γεώργιος Μπαμπινιώτης, πρόεδρος του Συμβουλίου Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, δίνοντας το στίγμα των ριζικών αλλαγών που απαιτούνται για την αναδιάρθρωση της Παιδείας, σε όλες τις βαθμίδες. Οσον αφορά το νέο σύστημα εισαγωγής στα ΑΕΙ, μεταξύ άλλων θα προταθεί να μειωθούν τα υπό εξέταση μαθήματα σε τέσσερα και οι πανεπιστημιακές σχολές να ορίζουν τη βαρύτητα κάθε μαθήματος.
Η παιδεία επανέρχεται στο προσκήνιο της πολιτικής ατζέντας, καθώς το υπό συζήτηση «πακέτο» αλλαγών από το δημοτικό έως το λύκειο αλλά και στο σύστημα πρόσβασης στα ΑΕΙ θα αποτελέσει πεδίο αντιπαράθεσης σε μια περίοδο με ορατά προεκλογικά χαρακτηριστικά. Ηδη, το Συμβούλιο Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης (ΣΠΔΕ) του Εθνικού Συμβουλίου Παιδείας, που διενεργεί το σχετικό διάλογο, έχει φθάσει στα… μισά της διαδρομής του, ξεκινώντας από τις αρχές Μαρτίου. «Μέσα στον Οκτώβριο θα καταθέσουμε την πρότασή μας», ανέφερε στην «Κ» ο πρόεδρος του ΣΠΔΕ, κ. Γεώργιος Μπαμπινιώτης. Οι προτάσεις του ΣΠΔΕ, εφόσον υιοθετηθούν, θα δημιουργήσουν ένα νέο τοπίο, που θα δοκιμαστεί στην πράξη, με προαπαιτούμενο τη γενναία χρηματοδότηση του χώρου της Παιδείας, ενώ το εύρος των αλλαγών που προτείνονται ουσιαστικά συνιστά παραδοχή πως η Παιδεία πάσχει σε όλες τις βαθμίδες. Σχολικό ωράριο έως τις 4 μ.μ., καινούργια βιβλία, νέες μέθοδοι διδασκαλίας, αξιολόγηση, νέος τρόπος διορισμών, περιφερειακές εξετάσεις για την εισαγωγή στα ΑΕΙ από την Α΄ Λυκείου, τράπεζα θεμάτων multiple choise είναι οι βασικές αλλαγές, ορισμένες από τις οποίες θα προκαλέσουν αντιδράσεις για το «πόσο εύκολα» μπορούν να εφαρμοστούν. Ειδικότερα, οι βασικές αλλαγές στις οποίες συγκλίνουν έως τώρα τα μέλη του ΣΠΔΕ είναι οι ακόλουθες και αφορούν και τα 12 χρόνια του σχολείου, δηλαδή από το δημοτικό έως και το λύκειο.
– Αναλυτικά προγράμματα: Αλλάζουν όλα με άξονα την περιγραφή των μορφωτικών στόχων και όχι την ύπαρξη ενός λεπτομερούς αναλυτικού προγράμματος που θα δεσμεύει τον εκπαιδευτικό.
– Μέθοδοι διδασκαλίας: Υιοθετείται η μαθητοκεντρική και συνεργατική μέθοδος, η οποία έχει κεντρικό άξονα την καθοδήγηση του μαθητή από τον δάσκαλο στην επεξεργασία και τη σύνθεση της γνώσης
Βιβλία, νέες τεχνολογίες: Οι αλλαγές σε αναλυτικά προγράμματα και τη μέθοδο διδασκαλίας θα απαιτήσουν καινούργια βιβλία. Ταυτόχρονα, κρίνεται απαραίτητη η δημιουργία σχολικών βιβλιοθηκών και η αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών στη διδασκαλία.
– Μικρότερη ύλη: Η μείωση της ύλης σε βασικά μαθήματα κρίνεται απαραίτητη. Βέβαια, ο αριθμός των μαθημάτων θα παραμείνει ο ίδιος.
– Ζώνες πολιτισμού: Κρίνεται απαραίτητη η προσθήκη ωρών με αντικείμενο τη μουσική, τη λογοτεχνία, το θέατρο, τον αθλητισμό κ.ά. Ο μαθητής θα μπορεί να επιλέξει αντικείμενο, όμως οι ώρες αυτές θα είναι υποχρεωτικές και όχι ως «χόμπι», όπως συμβαίνει τώρα στο πλαίσιο του προγράμματος της ευέλικτης ζώνης.
– Ολοήμερα σχολεία: Οι επιπλέον ώρες οδηγούν στην παράταση του σχολικού ωραρίου στα γυμνάσια και στα λύκεια έως τις 4 το απόγευμα.
– Αξιολόγηση: Καθίσταται υποχρεωτική η αξιολόγηση του εκπαιδευτικού έργου με τη θέσπιση διδακτικών στόχων, στο πλαίσιο και των αλλαγών που θα προωθηθούν σε όλο το σύστημα.
– Αλλαγή στους διορισμούς: Χορήγηση κινήτρων ώστε οι εκπαιδευτικοί να παραμένουν σε παραμεθόριες περιοχές και να μην υπάρχει συνεχής αλλαγή εκπαιδευτικών στα σχολεία· κάτι που προκαλεί υποβάθμιση του εκπαιδευτικού έργου. Αυτό θα βοηθήσει στην άρση των εκπαιδευτικών ανισοτήτων.
– Μαθητική διαρροή: Στοχευμένες δράσεις για περιοχές όπου υπάρχει μεγάλη διαρροή μαθητών κατά τη διάρκεια της 12ετούς εκπαίδευσης ή μεγάλη σχολική αποτυχία.
– Κατάρτιση φοιτητών «καθηγητικών» σχολών: Οσοι φοιτητές μαθηματικών, φυσικών, ιστορικών, φιλολογικών κ.λπ. τμημάτων επιθυμούν να εργαστούν στην εκπαίδευση, υποχρεωτικά θα πρέπει να διδάσκονται νέα προγράμματα με αντικείμενο ψυχοπαιδαγωγικά θέματα, αλλά και τη φιλοσοφία και τους στόχους της σχολικής ύλης της ειδικότητάς τους.
– Επιμόρφωση εκπαιδευτικών: Καθίσταται υποχρεωτική για όλους, σε προγράμματα παράλληλα με τα διδακτικά τους καθήκοντα. Εξετάζεται η χρονική περιοδικότητα και η ανανέωση των προγραμμάτων επιμόρφωσης.
Θα ταρακουνήσουμε πολιτικούς, δασκάλους και γονείς.
«Η τελική απόφαση για τις αλλαγές ανήκει στην ηγεσία του υπουργείου Παιδείας. Πιστεύω ότι το Συμβούλιο θα καταθέσει σύγχρονες και πειστικές προτάσεις, και πολιτικό κόστος θα έχει, όχι όποιος τις υιοθετήσει αλλά όποιος τις αγνοήσει», ανέφερε, μιλώντας στην «Κ», ο πρόεδρος του Συμβουλίου Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης (ΣΠΔΕ) κ. Γεώργιος Μπαμπινιώτης.
Προφανής στόχος του ΣΠΔΕ είναι να εξασφαλίσει τη διακομματική αποδοχή των προτάσεων που θα καταθέσει. «Οι εκπρόσωποι των δύο κομμάτων που συμμετέχουν εκτός της Ν.Δ., του ΠΑΣΟΚ και του ΛΑΟΣ, βοηθούν ουσιαστικά όπως και οι εκπρόσωποι των εκπαιδευτικών ομοσπονδιών», λέει ο κ. Μπαμπινιώτης. «Θέλουμε να ταρακουνήσουμε τους πολιτικούς, τους δασκάλους, τους γονείς. Στην Ελλάδα έχουμε εθιστεί στο βόλεμα, που σημαίνει μη λύσεις», προσθέτει.
Στόχος του Συμβουλίου είναι, μέσω των αλλαγών, να γίνει το σχολείο ελκυστικό για τους μαθητές. «Κύριο ζητούμενο, που συνδέεται με την ποιότητα του εκπαιδευτικού έργου, είναι πώς θα φέρουμε ψυχολογικά τους μαθητές πίσω στο σχολείο. Πώς να τους κάνουμε να το αγαπήσουν, να θέλουν να βρίσκονται εκεί, να νιώθουν ότι παίρνουν από το σχολείο. Αυτό συνδέεται με μια σειρά δράσεων. Ομως, για την επιτυχία των αλλαγών, απαιτείται αλλαγή νοοτροπίας. Και αυτό φαίνεται και σε θέματα οργάνωσης. Ξέρετε, σε σχολεία υπάρχουν σωροί βιβλίων σε κασόνια και υπολογιστές αχρησιμοποίητοι. Δεν λείπουν τα μέσα, απλώς δεν έχουν οργανωθεί…»,
Καταλήγει ο κ Μπαμπινιώτης.
Για την εισαγωγή υποψηφίων στα ΑΕΙ
Eναλλακτικές, «ευέλικτες» προτάσεις για το σύστημα πρόσβασης στα ΑΕΙ αναμένεται να καταθέσει στην τελική του εισήγηση το Συμβούλιο Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης (ΣΠΔΕ). Μεταξύ άλλων, στόχος είναι να περιοριστεί (κατά το δυνατόν…) η οικογενειακή οικονομική αιμορραγία προς τα φροντιστήρια. Πάντως, πληροφορίες αναφέρουν ότι μεταξύ των μελών του ΣΠΔΕ δεν προκρίνεται η εισαγωγή υποψηφίων ύστερα από εξετάσεις, αφού πρώτα περάσουν ένα έτος προετοιμασίας είτε στα λύκεια είτε εντός των ΑΕΙ. Συγκεκριμένα:
– Για την τελική βαθμολογία του κάθε υποψηφίου θα συνυπολογίζονται οι επιδόσεις και στις τρεις τάξεις του λυκείου.
– Οι επιδόσεις θα προκύπτουν από περιφερειακά τεστ που θα δίνουν οι υποψήφιοι στις τάξεις του λυκείου. Θα συνυπολογίζεται και η προφορική τους βαθμολογία, η οποία θα προκύπτει βάση αλγορίθμου που θα λαμβάνει υπόψη τους βαθμούς των τεστ με τους προφορικούς (στόχος, η αποφυγή «πριμοδότησης» από το σχολείο).
– Μετά την αποφοίτηση, οι υποψήφιοι για τα ΑΕΙ θα δίνουν εξετάσεις που θα οργανώνονται από έναν Εθνικό Φορέα Εξετάσεων, ο οποίος θα έχει τράπεζα θεμάτων με το βάρος να δίνεται στα θέματα πολλαπλών επιλογών (multiple choise). Τα υπό εξέταση μαθήματα θα μειωθούν, πιθανότατα σε τέσσερα (από έξι σήμερα). Ο Εθνικός Φορέας θα δίνει τα θέματα και για τα περιφερειακά τεστ.
– Ο υποψήφιος θα έχει δυνατότητα να κατοχυρώνει τη βαθμολογία του σε όποιο μάθημα θέλει και να επανεξετάζεται (πιθανόν έως τρεις φορές) σε όποιο επιθυμεί βελτίωσηβαθμολογίας.
– Οι σχολές ΑΕΙ θα ορίζουν το βαθμό βαρύτητας του κάθε μαθήματος, έχοντας λόγο και στη διαμόρφωση της εξεταστέας ύλης.
Εθνικό απολυτήριο αντί εξετάσεων
Πρόταση 10 σημείων της ΠΟΣΔΕΠ για εισαγωγή στα πανεπιστήμια με θέσπιση κριτηρίων και από τα ΑΕΙ
Της ΟΛΥΜΠΙΑΣ ΛΙΑΤΣΟΥ
Η απόκτηση εθνικού απολυτηρίου, που θα λαμβάνεται ύστερα από εξετάσεις σε πανελλαδικό επίπεδο και ύστερα από νέες διαδικασίες πιστοποίησης γνώσεων και δεξιοτήτων, θα ανοίγει την πόρτα των πανεπιστημίων για τους υποψήφιους φοιτητές.
Αυτός είναι ο κεντρικός άξονας της πρότασης που θα καταθέσει η ΠΟΣΔΕΠ, το συνδικαλιστικό όργανο των πανεπιστημιακών, στο Συμβούλιο Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης την προσεχή Τρίτη.
Σημαντικό ρόλο στο νέο σύστημα εισαγωγής θα έχουν και τα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα θεσπίζοντας κριτήρια εισόδου, όπως συντελεστές βαρύτητας σε συγκεκριμένα μαθήματα.
Η τελική πρόταση της ΠΟΣΔΕΠ περιλαμβάνει 10 σημεία, τα εξής:
1 Θεωρείται απαραίτητη η καθιέρωση ενιαίας υποχρεωτικής εκπαίδευσης, η οποία θα περιλαμβάνει τις βαθμίδες από νηπιαγωγείο έως το λύκειο, δηλαδή, στα 13 χρόνια από τα 10 που είναι σήμερα. Αυτό θα έπαιζε, επισημαίνουν, «καθοριστικό ρόλο σε ζητήματα οργανωτικά, αλλά και ουσιαστικά, σχετιζόμενα με τη δομή της διδασκαλίας διαφόρων μαθημάτων».
2 Το λύκειο, όπως και το γυμνάσιο, να μετατραπεί σε σχολείο ολοήμερης λειτουργίας. Η διδασκαλία, η εμπέδωση της γνώσης και η αξιολόγηση να οργανώνονται με νέο τρόπο εντός του σχολικού προγράμματος και να μην μεταφέρονται εκτός σχολείου.
3 Να προσφέρονται υποχρεωτικά και κατ' επιλογήν μαθήματα στο λύκειο στη λογική του International Baccalaureat, για τα οποία πρέπει να εκφράζουν τη γνώμη τους τα ΑΕΙ και τα ΤΕΙ.
Τα μαθήματα του λυκείου να οργανωθούν σε κύκλους και να προσφέρονται σε δύο επίπεδα (προχωρημένα και βασικά). Απαραίτητη η εισαγωγή σε όλες τις τάξεις γυμνασίου και λυκείου, Ζώνης Τέχνης και Πολιτισμού, ενταγμένης στο επίσημο πρόγραμμα και αναγνωριζόμενης ως ισότιμης στη διαδικασία αξιολόγησης.
4 Μείωση του αριθμού των μαθημάτων κατά 40% σε κάθε τάξη. Προτείνεται, δηλαδή, να μην γίνονται περισσότερα από 8-9 μαθήματα.
Η ύλη τους να περιοριστεί σημαντικά και να δοθεί περισσότερη έμφαση στην ποιοτική διάσταση της διδακτέας ύλης (για παράδειγμα στην κατανόηση βασικών εννοιών). Αυτό συνεπάγεται και ριζική αλλαγή του προγράμματος. Κανένα μάθημα να μην διδάσκεται λιγότερο από δύο ώρες την εβδομάδα.
5 Να μην καθορίζεται ασφυκτικό αναλυτικό πρόγραμμα, αλλά επιστημονικές ενότητες σε κάθε μάθημα (όπως κεφάλαια και θέματα) και να τίθενται διδακτικοί στόχοι τους οποίους θα υλοποιούν εκπαιδευτικοί και μαθητές, χρησιμοποιώντας τις προσφορότερες μεθόδους και με αυξημένη τη δυνατότητα αυτενέργειας.
6 Σημαντικό λόγο στη σύνταξη και διαμόρφωση του αναλυτικού προγράμματος κάθε ενότητας πρέπει να έχουν: α) το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο, β) οι αντίστοιχες επιστημονικές ενώσεις και γ) τα αντίστοιχα πανεπιστημιακά τμήματα, με την ισότιμη συμμετοχή ειδικών επιστημόνων στις ομάδες σύνταξης αναλυτικών προγραμμάτων.
7 Αμεση κατάργηση του ενός σχολικού εγχειριδίου και εισαγωγή του πολλαπλού εναλλακτικού βιβλίου, που θα επιλέγεται από τη σχολική μονάδα, η οποία έχει παράλληλα τη δυνατότητα παραγωγής διδακτικού υλικού με βάση τα αναλυτικά προγράμματα.
8 Η επιτυχής ολοκλήρωση του λυκείου να οδηγεί στην απόκτηση εθνικού απολυτηρίου έπειτα από εξετάσεις σε εθνικό επίπεδο με νέα μορφή και νέες διαδικασίες ποιοτικής αξιολόγησης και πιστοποίησης γνώσεων και δεξιοτήτων, σε συνδυασμό με προφορικές εξετάσεις, συνθετική εργασία κι άλλες ανάλογες δοκιμασίες.
9 Τα διάφορα τμήματα των ΑΕΙ και των ΤΕΙ να καθορίζουν τον τρόπο εισδοχής των νέων φοιτητών. Κάποια από τα τμήματα να μπορούν να απαιτήσουν μόνο εθνικό απολυτήριο και να δέχονται εισακτέους ανάλογα με τον βαθμό του. Αλλα, τα πιο περιζήτητα, να μπορούν να απαιτούν και βαθμολογία των υποψηφίων σε συγκεκριμένα μαθήματα, να θέτουν συντελεστές βαρύτητας γι' αυτά, καθώς και άλλους τρόπους επιλογής που θα τους καθορίσουν τα ίδια τα τμήματα.
10 Η εισαγωγή θα γίνεται αφού ο υποψήφιος καταθέσει τα απαιτούμενα δικαιολογητικά (βαθμούς μαθημάτων, εθνικό απολυτήριο και βαθμό του, φάκελο εργασιών και φάκελο δραστηριοτήτων) στα τμήματα των ΑΕΙ ή των ΤΕΙ, επιλέγοντας ο ίδιος με βάση τις επιθυμίες του και ιεραρχώντας ανάλογα τις σχολές επιλογής του.