Η κοινωνία δεν περιμένει..

Η τεχνολογία θριαμβεύει και καταργεί τα άλλοτε απαγορευτικά σύνορα της επικοινωνίας˙ με τα νέα εξελιγμένα λογισμικά της αυτόματης μετάφρασης ο πλους στο διαδίκτυο ανοίγει τις σελίδες του εκπαιδευτικού διαλόγου για το μέλλον της παιδείας σ’ολόκληρο τον κόσμο με εξαιρετικά συμπεράσματα που συνήθως εκπλήσσουν με τις ομοιότητες των προβλημάτων και των αντιπαραθέσεων.

  Η αμερικανική εκπαιδευτική Βαβέλ έχει επιστρατεύσει τα τελευταία χρόνια ένα γιγάντιο παράλληλο απογευματινό σχολείο με τα learning centers, τα ιδιωτικά δηλαδή φροντιστήρια της Αμερικής να έχουν πρωταγωνιστικό ρόλο στη βελτίωση των δεικτών στα μαθηματικά, στις αναγνωστικές ικανότητες και στην ικανότητα  διατύπωσης συλλογισμών.

 Η διαχρονικότητα των προβλημάτων της εκπαίδευσης έχει αποτυπωθεί, ευτυχώς, εδώ και 4000 χρόνια στις πήλινες πλάκες των Σουμέριων οι οποίοι θεωρούσαν εγγράμματο όποιον ήξερε να γράφει, να διαβάζει και να λογαριάζει… Στα ίδια πήλινα τετράδια από την αργιλώδη λάσπη του Τίγρη και του Ευφράτη, στο πρώτο οργανωμένο σχολείο της ανθρωπότητας αποτυπώνεται η ανάγκη του φροντιστηριακού μαθήματος ως μια πρόσθετη διδακτική στήριξη των μαθητών με μαθησιακές δυσκολίες.

«Δεν επιτρέπεται η σχολική επιτυχία να εξαρτάται από το πορτοφόλι των γονιών» υποστήριξε η πρώην ομοσπονδιακή Υπουργός Παιδείας της Γερμανίας Edelgard Bulmahn το καλοκαίρι του 2005 στην παρουσίαση μελέτης για την έκταση των φροντιστηρίων στη χώρα της. Η συζήτηση για το κόστος της παράλληλης απογευματινής εκπαίδευσης στα γερμανικά nachhlfe είναι ανοιχτή αλλά όχι ιδιαιτέρως φορτισμένη. Σημαντικές, μάλιστα, φοροαπαλλαγές των γονέων επιβεβαιώνουν την πολιτική βούληση για την τυποποίηση του φαινομένου. «Δυστυχώς πολλοί γονείς προτιμούν να πληρώνουν παρά να κάνουν βελτιώσεις στο σχολείο..» λέει ο εκπαιδευτικός αναλυτής Marriot Kraus και συμπληρώνει «..η κοινωνία δεν περιμένει..». Η φράση αυτή είναι ιδιαίτερα δημοφιλής στο διάλογο για την φροντιστηριακή αναγκαιότητα. Ο Mike Baker εκπαιδευτικός συντάκτης του BBC σε άρθρο του με τίτλο “society does not wait” αναρωτιέται «χειροτερεύουν τα σχολεία ή έχουν αυξηθεί οι ανησυχίες και οι προσδοκίες των γονέων;»

 Η πίεση των γονέων είναι τέτοια που ανάγκασε τη βρετανική κυβέρνηση να παραδεχτεί ότι μάθηση στο σύγχρονο σχολείο δεν διαφοροποιείται ανάλογα με την ικανότητα του μαθητή. Ο Ken Boston επικεφαλής του νέου προγράμματος σπουδών της δευτεροβάθμιας δε δίστασε να θεσπίσει τη λειτουργία απογευματινών φροντιστηριακών μαθημάτων από το 2008 στο δημόσιο βρετανικό σχολείο. Παράλληλα η κυβέρνηση δημιουργεί άμεσα μητρώο οικοδιδασκάλων και φροντιστηριακών κέντρων που γνωρίζουν θεαματική άνοδο τις τελευταίες δεκαετίες.

 «Την τελευταία δεκαετία οι άνθρωποι προετοιμάζονται ώστε να εναποθέσουν χρήματα για να παρέχουν στα παιδιά τους τα καλύτερα δυνατά φροντιστήρια» τονίζει ο John Morris διευθυντής του Institute of Education του Δουβλίνου του κορυφαίου Grind School που προετοιμάζει τους Ιρλανδούς για τα καλύτερα πανεπιστήμια της χώρας.

Στο πλαίσιο αυτό η συζήτηση για την χρηματοδότηση των εκπαιδευτικών υπηρεσιών είναι ανοιχτή χιλιετίες τώρα αν θυμηθούμε τον Φιλόστρατο ο οποίος από τον 3ο μ.Χ. αιώνα διατύπωσε το περίφημο «Ά συν δαπάνη σπουδάζομεν, μάλλον ασπαζόμεθα των προίκα». Αυτά που σπουδάζουμε πληρώνοντας τα εκτιμούμε περισσότερο από τα «δωρεάν».

          

 

Σύντομο βιογραφικό

Ο Γεώργιος Κωνσταντίνου Χατζητέγας γεννήθηκε στο Βουκουρέστι το 1957 από βλαχόφωνους Έλληνες γονείς και επα­ναπατρίσθηκε το 1966. Σπούδασε Φυσική στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας.

Από το 1982 διευθύνει φροντιστήρια γενικών εξετάσεων στην Αθήνα. Δι­δάσκει το μά­θημα της Φυσικής σε υποψήφιους ΑΕΙ και ΤΕΙ. Αρθρο­γραφεί σε εφημερίδες και περιοδικά για επίκαιρα εκπαιδευτικά ζητή­ματα, συμμετέχει σε προγράμματα εφαρμοσμένου επαγγελματικού προσανατολισμού και σε πλήθος σχετικών σε­μιναρίων – διαλέξεων – εκπομπών σε όλη την Ελλάδα.

Είναι μέλος της Ένωσης Ελλήνων Φυ­σικών και της Εταιρείας Αρω­μανικού Πο­λιτισμού. Το 2004 εκλέχθηκε Πρό­εδρος της Ομοσπονδίας Εκπαιδευτικών Φροντιστών Ελλάδας. Συμ­μετέχει ως παρατηρητής στο Εθνικό Συμβούλιο Παιδείας και στη διοργάνωση του ετήσιου προγράμματος της προσομοίωσης των εξ­ετάσεων.

Το «ιστολόγιο ενός φροντιστή» www.hagitegas.gr είναι το ηλεκτρο­νικό του ημερολόγιο στο οποίο είναι δημο­σιευμένες όλες οι εργασίες και τα άρθρα του. Από τις ε­κδόσεις Λιβάνη κυκλοφορεί το βιβλίο του “το ιδεόγραμμα ενός φροντιστή∙ η ανα­τροπή του ελληνικού μύθου” με αναφορά στα φρο­ντιστηριακά μοντέλα σ’ όλο τον κόσμο. Είναι παντρε­μένος με την φι­λόλογο Άννα Αδάμ και έχει ένα γιο, τον Κωνσταντίνο.

Βασικές προτεραιότητες

Στον έβδομο όροφο του ιστορικού πλέον κτιρίου της οδού Μητροπόλεως υπήρχε αναρτημένη μαρμάρινη επιγραφή -τι να απέγινε άραγε; – όλων των όσων διετέλεσαν υπουργοί της Εθνικής Παιδείας. Η ανάγνωση της αποτελεί μια χρήσιμη αναδρομή σε μεταρρυθμιστικές απόπειρες, σε ανώφελες συγκρούσεις, σε διαχειριστικές πολιτικές χωρίς στόχους και οράματα. . Στο πλαίσιο αυτό η νέα πολιτική ηγεσία καλείται με περιορισμένη περίοδο χάριτος να διαχειρισθεί τα χρόνια και δυσεπίλυτα ζητήματα της ελληνικής εκπαίδευσης αλλά και να τολμήσει άμεσα λύσεις μακράς πνοής και συναίνεσης σε θέματα  που έχουν τελματώσει και στα οποία έχουν ωριμάσει οι συγκλίσεις, έχουν εκφρασθεί  όλες οι απόψεις και απαιτείται πλέον η πολιτική βούληση για μια άμεση συνθετική λύση.Η βασική προτεραιότητα στο πεδίο της ανώτερης δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης είναι ασφαλώς  ένα νέο πλαίσιο πρόσβασης στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Η προχειρότητα των απορρυθμίσεων της μετά Αρσένη εποχής έχει δημιουργήσει σήμερα ένα άναρχο τοπίο το οποίο και την Λυκειακή βαθμίδα έχει αναστατώσει και την οριζόντια κινητικότητα προς τις σχολές της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης έχει καταργήσει.Ο πληθυσμός των μαθητών της θεωρητικής κατεύθυνσης αυξάνεται υπέρμετρα δημιουργώντας ένα ιδιότυπο ανταγωνισμό για θεωρητικές σπουδές οι οποίες όμως μάλλον δυσκολεύουν την επαγγελματική ένταξη των αποφοίτων τους. Η επιβολή της βαθμολογικής βάσης μέτρο ορθό σε κάθε αξιόπιστο εκπαιδευτικό σύστημα ακυρώθηκε στη πράξη από το κατάλογο των μαθημάτων επιλογής που διοχετεύουν τον ανταγωνισμό σε ορισμένα μόνο πεδία. Οι ανισότητες είναι πλέον εμφανείς καθώς υποψήφιοι της θεωρητικής κατεύθυνσης με 12.000 μόρια παραμένουν εκτός των πυλών ενώ εισάγονται υποψήφιοι άλλων κατευθύνσεων με 8.500 μόρια.Τα τμήματα των τουριστικών επαγγελμάτων και επιχειρήσεων – ιδίως στη περιφέρεια- τα οποία υποστηρίζουν τη ποιότητα της τουριστικής μας βιομηχανίας έχουν κάθε χρόνο εκατοντάδες κενές θέσεις. Η αξιοπιστία του θεσμού των εξετάσεων έχει υποστεί πλήγματα καθώς δε θωρακίσθηκε με βάση την αρνητική εμπειρία πολλών ετών  στην επιλογή και τη στάθμιση των θεμάτων, στην βαθμολόγηση με συγκροτημένη πρότυπη  διαδικασία, στον περιορισμό φαινομένων που χωρίς να αγγίζουν το αδιάβλητο εκθέτουν στα μάτια της κοινής γνώμης τον θεσμό.Το νέο πλαίσιο της ανώτερης δευτεροβάθμιας απαιτεί ένα Λύκειο ισχυρό με προσήλωση στον εκπαιδευτικό του στόχο. Η κακώς εννοούμενη επιείκεια δεν υπηρετεί την ποιότητα των σπουδών. Ο απολυτήριος τίτλος πρέπει να πιστοποιεί με αδιάψευστο τρόπο τις ελάχιστες απαιτήσεις εκπαίδευσης με ικανά και δίκαια κριτήρια σε όλες τις βαθμίδες. Η κοινή πεποίθηση όλων των εμπλεκόμενων φορέων ότι το νέο εξεταστικό πλαίσιο πρέπει να συνθέτει τις διαγνωστικές αξιολογήσεις του Λυκείου με ένα αδιάβλητο διαγωνισμό πρόσβασης εφ’ όλης της Λυκειακής ύλης αποτελεί αποτέλεσμα του διαλόγου και βάση για μια τεχνοκρατική λύση. Η ταξινόμηση και η αναδιοργάνωση του τοπίου των 500 σχολών και τμημάτων της τριτοβάθμιας πρέπει να γίνει άμεσα και κυρίως να αντιστοιχηθεί με τις ανάγκες τις οικονομίας και της κοινωνίας.

Σταθμισμένη χρηματοδότηση και κοινωνική συνοχή

Ο απολογισμός των σημαντικών και ασήμαντων περιστατικών μιας ακόμα εξεταστικής δοκιμασίας θα εξαντληθεί ασφαλώς στο πεδίο της διερεύνησης αλλά παραμένει πάντα ανοιχτό το πεδίο των ρεαλιστικών προτάσεων υπέρβασης μιας χρόνιας κρίσης.

Το πολυσυζητημένο φιλανδικό μοντέλο αναπτύχθηκε όταν στα μέσα της δεκαετίας του ΄80 εκχωρήθηκαν στα σχολεία ουσιαστικές διοικητικές αρμοδιότητες και τους παραχωρήθηκε η ελευθερία να αποφασίζουν πως θα πετύχουν το καλύτερο για κάθε μαθητή χωριστά. Οι διευθυντές και οι καθηγητές των σχολείων κατέστησαν υπεύθυνοι για τα αποτελέσματα της δουλειάς τους. Σήμερα, στη χώρα μας, οι μόνοι που αναλαμβάνουν δέσμευση για το εκπαιδευτικό αποτέλεσμα είναι οι φροντιστές καθώς η επιτυχία των μαθητών τους καθορίζει σε υψηλό ποσοστό την επαγγελματική και επιχειρηματική τους ύπαρξη.

Στη Σουηδία στις αρχές της δεκαετίας του ΄90 ένας νέος τρόπος εναλλακτικής χρηματοδότησης διαφοροποίησε αισθητά το εκπαιδευτικό αποτέλεσμα. Η σχετική εισήγηση του Μιχάλη στο συνέδριο της Θεσσαλονίκης ήταν απολαυστική καθώς με το χάρισμα του δασκάλου μίλησε με παραβολές που δεν αποστερούν την τεκμηρίωση και την αρτιότητα.

Τα παραδείγματα υπαρκτά: η Μαρία, ο Χρήστος και η Νίνα, όλοι τους υποψήφιοι των φετινών πανελλαδικών. Η Μαρία, μαθήτρια διάσημου ιδιωτικού σχολείου˙ κάθε απόγευμα υποδέχονταν στο σπίτι της τους καθηγητές του σχολείου της υλοποιώντας μια προετοιμασία με πανάκριβα ιδιαίτερα μαθήματα. Οι γονείς του Χρήστου δεν άντεχαν στις οικονομικές υποχρεώσεις ιδιωτικού σχολείου και ιδιαίτερων μαθημάτων. Έτσι, ο Χρήστος τελείωσε δημόσιο σχολείο και έκανε ιδιαίτερα σε όλα τα μαθήματα που έδωσε εξετάσεις. Η Νίνα πήγαινε το πρωί σε κρατικό λύκειο των δυτικών προαστίων και το απόγευμα παρακολουθούσε σε φροντιστήριο τα βασικά μαθήματα της κατεύθυνσής της.

Τα χρήματα που ξοδεύτηκαν για την Μαρία από το κράτος και την οικογένεια προσέγγισαν τα 25000 . Το αντίστοιχο ποσό για το Χρήστο ήταν 15000 ενώ η συνολική δαπάνη για τη Νίνα μόλις ξεπέρασε τα 5000 .

Η κρατική δαπάνη, ομοιόμορφη και στους τρεις γεννά ανισότητες, δημιουργεί αδικίες και έρχεται να διατηρήσει και να εδραιώσει τη «γενετική» διαφορά των τριών παιδιών. Αν, λοιπόν, η πολιτεία διέθετε το «μερίδιο» της Μαρίας στη Νίνα μέσω μιας σταθμισμένης χρηματοδότησης των οικονομικά ασθενέστερων η διαφορά θα ήταν αισθητή, η ομοιογένεια μεγαλύτερη και η κοινωνική συνοχή ισχυρότερη. Οι έρευνες που αποδεικνύουν την αναντιστοιχία της πληθυσμιακής σύνθεσης στην κοινωνία και το Πανεπιστήμιο είναι αποκαλυπτικές. Η ομοιόμορφη κρατική χρηματοδότηση βρίσκεται ήδη στην πολιτική της Δύση˙ μάλλον έχει δύσει και απλά ο «φωτεινός» της δίσκος είναι το απατηλό είδωλο μιας ξεπερασμένης ιστορικής αναγκαιότητας.

Με δεδομένο μάλιστα το εκπληκτικό γεγονός ότι στα φετινά θέματα της Φυσικής οι μισοί των άριστων απάντησαν λάθος στο κλασικό ερώτημα της διάθλασης της έκτης δημοτικού για τη θέση του ήλιου, όλοι μας, δάσκαλοι και μαθητές, δείχνουμε αποξενωμένοι από την παρατήρηση, το πείραμα, τη λεηλατημένη φύση και την αληθινή παιδεία. «Έτσι κι αλλιώς στις μεγαλουπόλεις δε βλέπουμε ούτε την Ανατολή ούτε τη Δύση» σχολίασε συνάδελφος της μεταμεσονύχτιας καλοκαιρινής συζήτησης.

[video] Preuniversitario UZCM