Ο κορεσμός των επαγγελμάτων και η συνακόλουθη ανεργία είναι συνδεδεμένα άρρηκτα με την δομή του εκπαιδευτικού μας συστήματος το οποίο είναι υπέρμετρα θεωρητικό και δεν συμβαδίζει με τις τάσεις, τις ανάγκες, τις εξελίξεις της τεχνολογίας, της οικονομίας και εν τέλει της αγοράς εργασίας.
Δεν είναι υπερβολή να λεχθεί ότι το εκπαιδευτικό μας σύστημα παράγει ανέργους˙ έχουμε για παράδειγμα πολύ περισσότερους από όσους χρειαζόμαστε γιατρούς, δικηγόρους, δημοσιογράφους, φυσικούς, μαθηματικούς, αρχιτέκτονες, φιλολόγους. Αντίθετα η αγορά εργασίας παρουσιάζει μεγαλύτερη ζήτηση από την υπάρχουσα προσφορά σε επαγγέλματα που αφορούν την πληροφορική, την οικονομία, τα φοροτεχνικά, τις τηλεπικοινωνίες, τα δίκτυα, τα τουριστικά, την τεχνολογία τροφίμων και τον έλεγχο ποιότητας.
Ποιες λύσεις μπορούν να μειώσουν δραστικά το διψήφιο ποσοστό της ανεργίας;
Η λογικοφανής λύση της δραστικής μείωσης του αριθμού των εισακτέων στις σχολές που οδηγούν σε κορεσμένα επαγγέλματα δεν λαμβάνει υπ’ όψιν τα κίνητρα, τις δυνάμεις και τα στερεότυπα που ωθούν τους νέους να τις επιλέξουν. Η ισορροπία προσφοράς και ζήτησης επαγγέλματος μπορεί να επιτευχθεί με την επιβολή διδάκτρων ανάλογων με το οικογενειακό εισόδημα. Με τον τρόπο αυτό αφ’ ενός θα υπάρξει μια κοινωνικά δίκαιη λύση καθώς όλες οι έρευνες δείχνουν ότι η δωρεάν φοίτηση ευνοεί τους πλουσιότερους αφ’ ετέρου θα αυτοχρηματοδοτήσει την ποιοτική βελτίωση της εκπαίδευσης που παρέχουν οι ανώτατες σχολές.
Η γνωσιολογική ωρίμανση της προσωπικότητας των νέων θεμελιώνεται με ποιοτικές σπουδές αλλά αυτό καθόλου δεν αποκλείει την ανάγκη σύνδεσης των σπουδών με την αγορά εργασίας και τις επιχειρήσεις, με ταυτόχρονη λειτουργία ενός αποτελεσματικού συστήματος επαγγελματικού προσανατολισμού η απουσία του οποίου είναι ολοφάνερη και καταστροφική.
Η ακραία αντίληψη ότι η μόρφωση υποτάσσεται στις περιστασιακές ανάγκες μιας ύποπτης ιδιωτικής πρωτοβουλίας είναι επικίνδυνη και υποθηκεύει τις προοπτικές ανάπτυξης καθώς μια σύγχρονη κοινωνία οφείλει να στηρίζεται στην αποδοτική συνύπαρξη του δημοσίου ελέγχου και της ανάπτυξης καινοτόμων ιδιωτικών επιχειρήσεων.
Η ανύψωση του επιπέδου μάθησης, η πρόσβαση στη μάθηση σε όλα τα στάδια της ζωής, ο ορισμός των βασικών δεξιοτήτων για την κοινωνία της γνώσης και η προσφορά ανοικτής εκπαίδευσης απαιτούν τη βέλτιστη χρήση των πόρων χωρίς τις ιδεοληψίες του “απέραντου κράτους”.
Οι παραπάνω στόχοι της Ε.Ε. μπορούν να διασφαλίσουν μια ανταγωνιστική ευρωπαϊκή κοινωνία στην οποία η παιδεία να μην χορηγεί πτυχία ανεργίας.