Η Ευρώπη και τα Φροντιστήρια

Η shadow education, η εκπαίδευση της σκιάς όπως διεθνώς αποκαλείται το φροντιστήριο, επικυριαρχεί στην Ευρωπαϊκή Εκπαίδευση αναφέρει ο Jan Truszczynski, Γενικός Διευθυντής Εκπαίδευσης και Πολιτισμού της Commission, προλογίζοντας την έκθεση του καλού μας φίλου Mark Bray για την έκταση των φροντιστηρίων στη Γηραιά Ήπειρο. Η έκθεση που μνημονεύει με εκπληκτική ακρίβεια το τι συμβαίνει σε κάθε χώρα αναφορικά με την ιδιωτική πρόσθετη και παράλληλη σχολική στήριξη, αποτελεί μια ακόμα γροθιά στους αδαείς εγχώριους υποστηρικτές της άποψης ότι φροντιστήρια υπάρχουν μόνο στην Ελλάδα. Εμείς που το γράφουμε και το φωνάζουμε δεκαετίες τώρα αισθανόμαστε μια ιδιαίτερη δικαίωση. Αφιερώνουμε την έκθεση στους περισπούδαστους του νεοελληνικού κρατισμού και δίκην γηπεδικής αντιφωνίας για τις χρονιές δογματικές τους ατάκες, θέλουμε από βάθους ψυχής να ανακράξουμε «και τώρα μπορείτε να πάτε … να … το δείτε». Μεταξύ των άλλων η έκθεση μνημονεύει τις δράσεις της Ο.Ε.Φ.Ε. που μαζί με Κύπριους, τους Γερμανούς, τους Αυστριακούς, τους Γάλλους, τους Πορτογάλους και τους Τούρκους Φροντιστές οργανώνουν την Ευρωπαϊκή Συνομοσπονδία των Φροντιστών (ENESCO). Να προσθέσω ότι η έκθεση μνημονεύει και το βιβλίο μας «Η Ανατροπή του Ελληνικού Μύθου» που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Λιβάνη και δείχνει την παγκοσμιότητα των φροντιστηρίων. Και σαν να μην έφθαναν όλα αυτά, γλυκιά μου Μιλένα, οι Αυστραλοί www.ata.edu.au, οι ΝεοΖηλανδοί www.nztutoring.com, και οι Αμερικάνοι Φροντιστές www.ntatutor.com έχουν ανοίξει διαύλους επικοινωνίας μαζί μας. Αν σε όλους αυτούς προσθέσουμε και τους Ιάπωνες των Juku που φιλοξενήσαμε  στην Αθήνα το 2002 η Διεθνής των Φροντιστών ανακαλύπτει τις οργανωμένες ενώσεις της. Η εφημερίδα «Ο Κόσμος του Επενδυτή» αφιερώνει σήμερα ολοσέλιδη σύνοψη της έκθεσης της Commission για τα φροντιστήρια και ζητεί ότι και η ίδια η έκθεση στο εισαγωγικό της σημείωμα. Να σπάσει η σιωπή και να ανακαλύψουμε τις αξίες της εκπαίδευσης στην σκιά. Με αυτές τις εξελίξεις η επόμενη συνάντηση των Φροντιστών της Ευρώπης στις 29 Οκτωβρίου 2011 στην Βιέννη συγκεντρώνει την προσοχή όλων.

Ομιλίες Συνεδρίου E.N.E.S.CO.

Το Ιστολόγιο θα δημοσιεύσει όλες τις ομιλίες του Συνεδρίου της E.N.E.S.CO. με link για το YouTube.

Meeting In Lisbon Speech of Mrs Cornelia’s Sussieck 00 [YouTube Link]
Meeting In Lisbon Speech of Mrs Cornelia’s Sussieck 01 [YouTube Link]
Meeting In Lisbon Speech of Mr John Vafeiadakis 00 [YouTube Link]
Meeting In Lisbon Speech of Mr John Vafeiadakis 01 [YouTube Link]
Meeting In Lisbon Speech of Mr Marios Charalampous [YouTube Link]

Απελευθερώνονται τα… Φροντιστήρια

Στην Ελλάδα τα φροντιστήρια όχι απλά υπάρχουν αλλά είναι από τις λίγες επιχειρήσεις που δεν έχουν πληγεί από την οικονομική κρίση.

Ως τώρα ξέραμε ότι ο «θεσμός» του φροντιστηρίου ευδοκιμούσε αποκλειστικά στα ελληνικά… χώματα. Σήμερα αποδεικνύεται ότι με τη λέξη «φροντιστήριο» απλώς δεν εννοούσαμε το ίδιο πράγμα. «Μα υπάρχουν φροντιστήρια και στη χώρα σας;» ρωτούσε το 2005 εκπαιδευτικός συντάκτης μεγάλης ιαπωνικής εφημερίδας ο οποίος είχε προσκληθεί από έλληνες φροντιστές να δώσει μια διάλεξη.

Δεν ήταν ο μόνος. Με παρόμοιο τρόπο αντέδρασαν γερμανοί φροντιστές των Νachhilfe και οι Γάλλοι της Soutien Scolaire σε ευρωπαϊκή συνάντηση φροντιστών από χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης, μεταξύ των οποίων- ναι- βρίσκονταν και Ελληνες.

Ευρωπαϊκό πρόβλημα
Τι συμβαίνει; Ολοι ξέρουν ότι στην Ελλάδα τα φροντιστήρια όχι απλά υπάρχουν αλλά είναι από τις λίγες επιχειρήσεις που δεν έχουν πληγεί από την οικονομική κρίση. Απλώς ως τώρα για να ανοίξει κάποιος φροντιστήριο έπρεπε να είναι εκπαιδευτικός, ενώ και η άδεια είναι προσωπική. Αυτό μπέρδευε τους ξένους, που γνώριζαν τα φροντιστήρια αλλιώς: ως μεγάλες (ή μικρότερες) εκπαιδευτικές επιχειρήσεις που προσλάμβαναν μεν εκπαιδευτικούς αλλά οι ιδιοκτήτες τους μπορούσαν να είναι απλώς επιχειρηματίες.

Το καθεστώς αυτό ισχύει πλέον και στην Ελλάδα αφού η χώρα προσαρμόστηκε στα ισχύοντα στην Ευρώπη αναβαθμίζοντας τα φροντιστήρια. Ετσι, σύμφωνα με τροπολογία που περιλαμβάνεται στο νομοσχέδιο για το πολιτικό άσυλο που κατατέθηκε στη Βουλή, μπορούν πλέον να ιδρύουν φροντιστήρια και νομικά πρόσωπα.

Αυτό σημαίνει ότι εταιρείες εκπαίδευσης από άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης μπορούν να ιδρύουν φροντιστήρια στη χώρα μας.

Το θέμα των φροντιστηρίων και του τρόπου λειτουργίας τους αποτελεί ένα πανευρωπαϊκό πρόβλημα. Ηδη στη Γερμανία κυοφορείται νόμος για τον έλεγχο των 4.500

Νachhilfe που λειτουργούν στη χώρα, ενώ οι Αγγλοι και οι Γάλλοι έχουν ήδη θέσει κανόνες για την εκτεταμένη φοροδιαφυγή των ιδιαιτέρων μαθημάτων και την πιστοποίηση των διδασκόντων. Η παγκόσμια «σκιώδης εκπαίδευση», όπως υπογραμμίζει ο καθ΄ ύλην αρμόδιος της UΝΕSCΟ κ. Μark Βray, «δεν μπορεί να αντιμετωπίζεται πλέον ως ένα ζιζάνιο που εισβάλλει σε έναν τακτοποιημένο κήπο!».

Ναι μεν αλλά από φροντιστές
«Οι αλλαγές στη λειτουργία των φροντιστηρίων στην Ελλάδα αποτελούν μια θετική εξέλιξη» λέει στο «Βήμα» ο φροντιστής και συντονιστής της ευρωπαϊκής «ομάδας» φροντιστών κ. Γ. Χατζητέγας. «Οι οργανωμένοι φροντιστές θα το αντιμετωπίσουν ως μια πρόκληση ανάπτυξης και εκσυγχρονισμού του κλάδου. Φυσικά σε μικρές επιχειρήσεις μπορεί να δημιουργήσει μια μικρή πίεση» συμπληρώνει.

Προσθέτει βέβαια ότι πρέπει να ξεκαθαριστεί από το υπουργείο Παιδείας αν τα φροντιστήρια με τη νέα μορφή τους θα μπορούν να έχουν «πολλαπλές άδειες». Να λειτουργούν, δηλαδή, υπό την ίδια διεύθυνση τμήματα ξένων γλωσσών, πληροφορικής ή άλλων διαφορετικών επιστημονικών πεδίων, κάτι για το οποίο σήμερα ισχύουν περιορισμοί.

Πάντως η Ομοσπονδία Ιδιωτικών Εκπαιδευτικών Ελλάδος (ΟΙΕΛΕ) ζήτησε απόσυρση της διάταξης για τα φροντιστήρια που κατατέθηκε στη Βουλή. «Ενδεχόμενη ψήφιση της τροπολογίας συνεπάγεται στην ουσία την ελεύθερη ίδρυση, χωρίς προϋποθέσεις, από οποιονδήποτε επιχειρηματία, φροντιστηρίων και Κέντρων Ξένων Γλωσσών» αναφέρεται σε ανακοίνωση της ΟΙΕΛΕ. «Ταυτόχρονα επιτρέπει στους ιδιοκτήτες των ιδιωτικών εκπαιδευτηρίων να ανοίξουν φροντιστήριααλλοιώνοντας με αυτόν τον τρόπο δραματικά τον χαρακτήρα των ιδιωτικών σχολείων. Η βίαιη φροντιστηριοποίηση της εκπαίδευσης συνιστά άμεσο κίνδυνο για τη μετατροπή του εκπαιδευτικού αγαθού σε εμπορεύσιμο προϊόν και του εκπαιδευτικού λειτουργού σε χειραγωγήσιμο υπάλληλο επιχείρησης υπό την εποπτεία της αγοράς» καταλήγει η ανακοίνωση.

Η ιαπωνική αυτοκρατορία πάει… Ηλιούπολη
Ηδη στην Ελλάδα η αγορά ανοίγει. Οπως αναφέρουν εκπαιδευτικοί, στην Ηλιούπολη άνοιξε παράρτημα της μεγαλύτερης αυτοκρατορίας φροντιστηρίων στον κόσμο, της γιαπωνέζικης Κουμόν. Πρόκειται για μια εταιρεία με 25.000 φροντιστήρια σε 45 χώρες. Στην Ελλάδα λειτουργεί μόνο τμήματα εκμάθησης μαθηματικών, από την απλή πρόσθεση ως πανεπιστημιακού επιπέδου, με έναν νέο τρόπο διδασκαλίας.

Πρέπει να σημειωθεί ότι, ενώ στη Δύση τα φροντιστήρια λειτουργούν ως μέσο για να «μπούμε» στο πανεπιστήμιο, στην Ιαπωνία θεωρούνται απαραίτητο συμπλήρωμα του σχολείου. Σε όλη τη χώρα λειτουργούν πάνω από 50.000 φροντιστήρια, με τζίρο που φτάνει τα 10 τρισ. γεν (περί τα 70 δισ. ευρώ).

Το ποσό αυτό μοιράζονται 20 μεγάλες φροντιστηριακές αλυσίδες. Η μεγαλύτερη από αυτές είναι το Εκπαιδευτικό Ινστιτούτο Κουμόν με 1,5 εκατομμύριο μαθητές.

«Τεράστιες εταιρείες που παρέχουν εκπαιδευτικές υπηρεσίες έχουν εισχωρήσει ήδη στις μεγάλες ευρωπαϊκές χώρες,χωρίς αυτές να είναι έτοιμες να τις ενσωματώσουν ή να τις ελέγξουν» λέει ο κ. Χατζητέγας. «Η Ευρώπη τώρα φτιάχνει το νομικό της πλαίσιο στην πιστοποίηση και στον έλεγχο των φροντιστηρίων ώστε να αντιμετωπίσει τυχόν πειρατικές επιχειρήσεις» λέει.

Ηδη πριν από επτά χρόνια η μεγάλη αλυσίδα αμερικανικών εκπαιδευτικών υπηρεσιών Συμβάν έχει ανοίξει περισσότερα από 1.000 φροντιστήρια στη χώρα. «Η αναστάτωση έχει εξαπλωθεί παντού» λέει ο κ. Χατζητέγας.

ΤΑ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΣΕ ΑΛΛΕΣ ΧΩΡΕΣ

Στην Αυστρία, τα περισσότερα φροντιστηριακά μαθήματα παίρνουν τη μορφή ένας προς έναν στο σπίτι, στα οποία οι φροντιστές είναι φοιτητές πανεπιστημίων, συνταξιούχοι και καθηγητές εν ενεργεία. Κανονισμοί για τους δημόσιους λειτουργούς απαγορεύουν στους δασκάλους να κάνουν μαθήματα σε μαθητές από το σχολείο τους.

Στην Ινδία δεν υπάρχει εθνική πολιτική που να ρυθμίζει τα φροντιστηριακά μαθήματα, αλλά ορισμένες πολιτείες έχουν κανονισμούς, οι περισσότεροι από τους οποίους απαγορεύουν στους καθηγητές του σχολείου να κάνουν φροντιστήρια.

Στην Πορτογαλία, οι Αρχές το 1999 πέρασαν έναν κανονισμό για τη «συσσώρευση δημόσιων λειτουργιών με ιδιωτικές δραστηριότητες» στον εκπαιδευτικό τομέα. Αδεια για τέτοια συσσώρευση καθηκόντων θα μπορούσε μόνο να δοθεί όταν «η ιδιωτική δραστηριότητα, όταν εκτελείται από τον αιτούντα παρόμοια ή ίδιου περιεχομένου με τις δημόσιες λειτουργίες, να μην απευθύνεται στους ίδιους μαθητές».

Στη Βρετανία, για τις περισσότερες μορφές φροντιστηρίου στην αγορά «ο καθένας θα μπορούσε να θέσει τον εαυτό του ως φροντιστή χωρίς να έχει καθόλου σχετικά προσόντα ή εμπειρία». Ωστόσο, η κυβερνητική πρωτοβουλία Μaking Good Ρrogress έχει εκτεταμένους κανονισμούς για το ποιος μπορεί να προσληφθεί ως φροντιστής και πόσο θα πρέπει να πληρώνεται.

Make us Think…

Το πρωταπριλιάτικο δημοσίευμα της Αυγής που ακολουθεί, με τίτλο «Με περισσότερες εξετάσεις στις εξετάσεις», το ανακαλύψαμε καθυστερημένα παρά την καθημερινή μας περιήγηση στο διαδίκτυο στις σελίδες της παιδείας. Η συντάκτης της εφημερίδας, αφού σχολιάζει την «εξεταστική τρέλα» των πολλαπλών δοκιμασιών που διαρκούν 69 μέρες, φθάνει στο διάλογο για το εξεταστικό και υπογραμμίζει:
"Ας μην δουλευόμαστε. H βάση της συζήτησης είναι οι εξετάσεις. Και μέσα σ' αυτήν ανοίγουν θέματα που προς τιμήν του ο τέως πρόεδρος της Ομοσπονδίας Εκπαιδευτικών Φροντιστών, κ. Χατζητέγας, τα "εκλαϊκεύει" για να τα καταλάβουν και όσοι διατηρούν επιφυλάξεις για την ποιότητα του διαλόγου. "Ποιος θα πείσει την ΟΛΜΕ", αναρωτιέται ο κ. Χατζητέγας, "να αμείβονται οι καθηγητές με κριτήριο τις επιδόσεις των μαθητών τους στο σχολείο;" … Κλεμμένη από τον Ομπάμα η ιδέα. Αυτός μελετά να αμείβονται οι εκπαιδευτικοί με βάση τις επιδόσεις των μαθητών τους. Κι αν δεν είναι καλές, μετά από μια, δυο, τρεις ευκαιρίες να απομακρύνονται από την εκπαίδευση διότι η αγραμματοσύνη χρεώνεται σ' αυτούς.
"Ποιος θα μιλήσει στους δικούς μας … Ταλιμπάν", συνεχίζει να παραπονιέται ο φροντιστής, για το περίφημο πρόγραμμα "NΟ CΗΙLD LEFT BEHIND (ΚANENA ΠAIΔI ΝΑ ΜΗ ΜΕΙΝΕΙ ΠΙΣΩ);" Πίσω απ' τον ωραίο τίτλο, μια εξεταστική κόλαση. Εκατομμύρια μαθητές των σχολείων που δεν πιάνουν τους … "μετρήσιμους στόχους" σε εξετάσεις στα Μαθηματικά και τη Γλώσσα παραπέμπονται σε απογευματινά φροντιστήρια που μαντέψτε ποιος τα κάνει. Μέχρι και ο φίλος του κ. Χατζητέγα, "ο Enver Yucel από την Πόλη δημιούργησε τα φροντιστήρια u-Know και λαμβάνει μέρος στο πρόγραμμα". Στα λίγα χρόνια εφαρμογής του, το ΝCLΒ που εμπνεύστηκε ο κ. Κλίντον και εφάρμοσε ο κ. Μπους, δημιούργησε χιλιάδες φροντιστήρια που υλοποιούν, μέσω ενός συστήματος κουπονιών, το 80% του προγράμματος. (Κουπόνια θέλει και ο Γ. Παπανδρέου αλλά για τα πανεπιστήμια).

Εκείνο που δεν μας λένε είναι την κραυγή αγωνίας των παιδιών που "παίζουν" με τον τίτλο του προγράμματος ως εξής: "Don't leave us behind. Make us think" (Μη μας αφήνετε πίσω. Κάντε μας να σκεφτούμε). Εκείνο που δεν μας λένε είναι η καμπάνια των εκπαιδευτικών κατά του προγράμματος που κατηγορείται για νέα τυποποίηση, για γνώση χωρίς χαρακτήρα, για νέο αποκλεισμό και για μεγάλες μπίζνες του κυκλώματος των εξετάσεων. Οι εξετάσεις, λένε, βελτιώνουν την εκπαίδευση με τον ίδιο τρόπο που οι βόμβες προωθούν τη δημοκρατία."

Αν εξαιρέσουμε τον επικίνδυνα ακραίο παραλληλισμό των εξετάσεων στην παιδεία με τις βόμβες στη δημοκρατία όλοι εκείνοι που ονειρεύονται μια εκπαίδευση χωρίς αξιολογήσεις οφείλουν να καταθέσουν τη ρεαλιστική τους πρόταση γιατί όλοι μας θέλουμε μια ποιοτική παιδεία. Όσο για το NCLB Act έχει καταγράψει θετικά αποτελέσματα σε αρκετές περιπτώσεις και έχει κυριολεκτικά διασώσει παιδιά φτωχών οικογενειών από την κοινωνική περιθωριοποίηση. Είναι αφελές να υποστηρίζει κάποιος ότι η αμερικάνικη εκπαίδευση θα ήταν καλύτερη χωρίς αυτό και είναι αρρωστημένα επικίνδυνο να πιστεύουμε ότι το NCLB είναι μια πολιτική απάτη όπως υποστηρίζουν μερικοί η μια προδρομική πολιτική της καθολικής ιδιωτικοποίησης στην παιδεία όπως υποστηρίζουν άλλοι.

Το ιστολόγιο πάντως ούτε «εκλαϊκεύει» ούτε παραπονιέται ούτε «κλέβει» ιδέες, απλά διατυπώνει απόψεις και προβάλλει άγνωστες εκπαιδευτικές πολιτικές υπέρ αδυνάτων όπως το NCLB. Οι «μπίζνεσμαν του κυκλώματος των εξετάσεων» είναι παθιασμένοι δάσκαλοι που προσθέτουν στην παγκόσμια παιδεία και δεν αγωνιούν για το επαγγελματικό τους αύριο όχι γιατί απέναντί τους υπάρχει ένα ανίκανο σύστημα αλλά γιατί οι ίδιοι αξιολογούνται καθημερινά στην τάξη. Κατά τα άλλα συμφωνούμε ότι το σύνθημα «Make us think» μας αφορά όλους …

Για να μην δυσαρεστήσω μάλιστα τη συντρόφισσα Πίκια που γράφει στην ιστορική εφημερίδα της Αριστεράς που κάθε Κυριακή πρωί πούλαγα στο τετράγωνο Σπάρτης, Λευκωσίας, Πατησίων και Κύπρου εκεί στην πλατεία «Αμερικής» το ’79, το ’80 και το ’81, σας παραθέτω μια γελοιογραφία των αντί – NCLB Act για να μην θεωρηθώ ταλιμπάν της Διεθνούς των Φροντιστών χωρίς αυτοσαρκασμό και χιούμορ.

Εμείς στο «εσωτερικό» μεγαλώσαμε με τα ενοχικά σύνδρομα της Ε.Α.Δ.Ε., της ΑΣΔΗΣ και της Συμμαχίας και εξακολουθούμε να απολογούμαστε γιατί απλά δεν επιλέξαμε να γίνουμε υπάλληλοι μιας «αριστερής» κρατικής ιεροεξεταστικής αντίληψης.

Τα Φροντιστήρια στη Γαλλία…

 Με αφορμή το άρθρο του Φάνη Καλαντζή στον «Κόσμο  του Επενδυτή» αναφορικά με τη γαλλική πανδημία των φροντιστηρίων, το ιστολόγιο αναρτά σήμερα μια μεταφρασμένη περίληψη από το βιβλίο του Mark Bray «Confronting the shadow education system, what government policies for what private tutoring?» σχετική με τη φροντιστηριακή έκρηξη στη Γαλλία. Η συνεργάτιδα του ιστολογίου Δέσποινα Σάντα επιμελήθηκε τη μετάφραση και σύντομα θα σας παρουσιάσουμε, με τη βοήθειά της, νέα στοιχεία από το παγκόσμιο φροντιστηριακό φαινόμενο. Το International Institute of Educational Planning της UNESCO απαντά με τις έρευνές του στους αδαείς υποστηρικτές της εγχώριας αποκλειστικότητας των φροντιστηρίων.

ΓΑΛΛΙΑ

Ο κλάδος των φροντιστηρίων έχει επηρεαστεί όχι μόνο από κοινωνικές και οικονομικές δυνάμεις αλλά και από κυβερνητικές πρωτοβουλίες και κυρίως από τα φορολογικά κίνητρα προς τις οικογένειες ώστε να επενδύσουν σε συμπληρωματική φροντιστηριακή εκπαίδευση.

Με έρευνα που πραγματοποίησαν οι Glasman και Collonges το 1994, ανάλυσαν τη φύση και το ρόλο των ιδιωτικών φροντιστηρίων στο πλαίσιο του κοινωνικού ανταγωνισμού και της διαστρωμάτωσης. Η έρευνα έδειξε ότι:

15% των μαθητών έκαναν φροντιστηριακά μαθήματα

10% προέβλεπαν ότι θα έκαναν στο μέλλον

36% είχαν κάνει κάποια στιγμή κατά τη διάρκεια της φοίτησής τους στη δευτεροβάθμια βαθμίδα

Φροντιστηριακά μαθήματα πραγματοποιούνταν περισσότερο στις μεγάλες πόλεις σε σχέση με τις μικρότερες

Οι μαθητές των ιδιωτικών σχολείων έκαναν περισσότερα μαθήματα σε σχέση με τους μαθητές των δημόσιων

Ο Glasman, το 2004, σε έρευνά του για το Haut Conseil à l’ évaluation de l’ école (Ανώτατο Συμβούλιο Σχολικής Αξιολόγησης), μελέτησε τις συνέπειες της απόφασης της κυβέρνησης να επιτρέψει στις οικογένειες να δικαιούνται μειώσεις στην φορολογία εισοδήματος από έξοδα που πραγματοποιούνται για ιδιωτικά φροντιστήρια. Αυτό το μέτρο παρότρυνε κάποιες οικογένειες οι οποίες για οικονομικούς λόγους δίσταζαν να επενδύσουν σε φροντιστήρια. Επιπλέον, κάποια φροντιστήρια εκμεταλλεύτηκαν αυτή τη νομοθεσία. Ο ηγέτης της αγοράς, Acadomia, μπήκε στο χρηματιστήριο, διαφήμισε τις υπηρεσίες του δυναμικά εφιστώντας την προσοχή στην φορολογική ελάφρυνση.

Το 2006, ο Cavet δημοσίευσε μια εκτενέστερη μελέτη για λογαριασμό του Institut national de recherche pédagogique (Εθνικό Ινστιτούτο Παιδαγωγικής Έρευνας). Τα αποτελέσματα της έρευνας ήταν τα εξής (στοιχεία 2003):

Τα ιδιωτικά φροντιστηριακά μαθήματα πραγματοποιούνταν κυρίως στο επίπεδο της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και αυξάνονταν σε συχνότητα σε μεγαλύτερα επίπεδα

Οι μαθητές γυμνασίου χρησιμοποιούσαν αυτού του είδους τη βοήθεια όταν αντιμετώπιζαν δυσκολίες σε ένα συγκεκριμένο μάθημα (κυρίως τα μαθηματικά), αλλά το 25% του δείγματος ήταν μαθητές που ήδη ήταν πολύ καλοί κι έβλεπαν το φροντιστήριο ως κομμάτι της στρατηγικής για να πετύχουν το άριστα

Σπάνια οι καθηγητές βρίσκονταν πίσω από την απόφαση για φροντιστηριακά μαθήματα, συνήθως ήταν οι γονείς και κάποιες φορές οι ίδιοι οι μαθητές

Οι περισσότεροι γονείς που επένδυαν σε φροντιστήρια ανήκαν σε σχετικά ανώτερες κοινωνικές τάξεις

Τα μαθήματα γίνονταν σπάνια από τον ίδιο καθηγητή του σχολείου˙ συνήθως γίνονταν από φοιτητή (34%), άλλο καθηγητή (31%) ή από ιδιωτικό οργανισμό (21%)

Μερικές φορές, οι ιδιωτικοί φροντιστές προσλαμβάνονταν από τους γονείς, με σκοπό η πίεση για μελέτη να προέρχεται από εξωγενής παράγοντες και να διατηρούνται έτσι οι οικογενειακές σχέσεις αρμονικές

Έρευνα που πραγματοποιήθηκε το 2007, από εταιρεία που ειδικεύεται σε αναλύσεις της αγοράς, ανέφερε την ανάπτυξη του φροντιστηριακού κλάδου ως «εκρηκτική» και ότι αυτή «ενισχύεται από το φόβο των γονέων απέναντι στις ελλείψεις του σχολικού συστήματος και από το εξαιρετικά εύφορο δημοσιονομικό περιβάλλον, με αποτέλεσμα το 2006 να είναι το έκτο συνεχόμενο έτος του κλάδου με ανάπτυξη πάνω από 15%» (Melot, 2007). Ενδεικτικά, αναφέρεται ότι το 75% των μαθητών των μεγάλων λυκείων του Παρισιού έκαναν φροντιστήρια. Σε εθνικό επίπεδο, πάνω από 1 εκ. Μαθητές εκτιμάται ότι παρακολουθούσαν φροντιστηριακά μαθήματα το 2008 (Pech, 2008).

Δύο είναι οι βασικές μορφές με τις οποίες παρέχονται φροντιστηριακά μαθήματα (Melot, 2007):

Ιδιωτικοί καθηγητές που δρουν σε ατομικό επίπεδο: Γονείς και καθηγητές έρχονται σε επαφή μέσω συστάσεων ή διαφημίσεων και βαθμιαία μέσω internet. Αυτή η άμεση επαφή είναι η πιο ευρέως διαδεδομένη προσέγγιση. Παρόλο που οι συναλλαγές αυτές δεν δηλώνονται, τα φορολογικά κίνητρα της κυβέρνησης ενθάρρυναν τους καθηγητές να νομιμοποιήσουν τη δουλειά τους έτσι ώστε να κάνουν τις προτάσεις τους πιο ελκυστικές προς τους γονείς. Κάποιοι καθηγητές είναι έμπειροι, ενώ άλλοι είναι φοιτητές ή νεαροί απόφοιτοι που ψάχνουν για δουλειά.

Εταιρείες φροντιστηρίων «μετά το σχολείο» (after-school):

Ιδιαίτερα μαθήματα, τα οποία δίνονται στο σπίτι από δάσκαλο που στέλνεται από την εταιρεία, ή σε μικρά γκρουπ στο φροντιστήριο. Είναι η πιο διαδεδομένη μορφή και γνωρίζει τη μεγαλύτερη ανάπτυξη.

Εντατικά μαθήματα, τα οποία οργανώνονται σε μικρά γκρουπ κατά τη διάρκεια των διακοπών. Αναπτύσσονται αργά.

Σύνθετα προγράμματα, που συνδυάζουν τη μελέτη με δραστηριότητες του ελεύθερου χρόνου. Έχει αρχίσει και αναδύεται σαν μορφή.

On-line φροντιστήρια είναι ακόμα μη αναπτυγμένα αλλά επεκτείνονται.

Σχολική εκγύμναση, που εστιάζει σε ευρύτερα θέματα όπως αυτοπεποίθηση, παρακίνηση και οργάνωση. Αναδύεται αλλά ακόμα προσεγγίζεται μόνο από την ελίτ.

 

Πίνακας 1.  Επιχειρήσεις – Ηγέτες του φροντιστηριακού κλάδου (Melot, 2007)

Εταιρεία

Εγγραφές

Αρ. Γραφείων στη Γαλλία

Δηλωμένο μέγεθος της εταιρείας
(€ εκατ.)

Acadomia

100.000

97

87

Cours Legendre

30.000

9

16

Complétude

23.000

34

23

Sylvan

Μη διαθέσιμο

18

8

Anacours

16.000

50

5

2Amath

10.000

72

12

KeepSchool

8.000

80

5

Domicours

6.500

20

 

                              

Κάποιες από τις εταιρείες του παραπάνω πίνακα εστιάζουν σε συγκεκριμένες περιοχές της Γαλλίας, ενώ κάποιες άλλες λειτουργούν σε όλες τις κύριες πόλεις ή σκοπεύουν να λειτουργήσουν.

Τουλάχιστον δύο λειτουργούν ως πολυεθνικές: Η 2Amath έχει παραρτήματα στον Καναδά και το Μαρόκο, ενώ η Keepschool έχει παραρτήματα στη Γερμανία και το Ηνωμένο Βασίλειο.

Η Sylvan είναι αμερικάνικη εταιρεία η οποία αποφάσισε να εισχωρήσει στην γαλλική αγορά.

Η γαλήνη που μεταδίδεται από τα φροντιστήρια μπορεί να είναι ιδιαίτερα κατάλληλα για την αντιμετώπιση των αγωνιών του σχολείου και της αγοράς εργασίας. Την ίδια στιγμή, εκείνοι που προσφέρουν φροντιστηριακές υπηρεσίες επωφελούνται από κάθε παράγοντα που αυξάνει τον ακαδημαϊκό ανταγωνισμό και την ένταση στο σχολείο, όπως η ιδιωτικοποίηση και ο ανταγωνισμός μεταξύ σχολείων.

Ωστόσο, ο τομέας έχει δεχτεί κριτικές όσον αφορά την ποιότητα της παροχής. Ένα ντοκουμέντο στην γαλλική τηλεόραση το 2009 (Bendall & Tourte) ανέδειξε την ερασιτεχνική φύση πολλών φροντιστών και μελέτησε τις «μαρκετινίστικες» δηλώσεις των εταιρειών που τους απασχολούσαν.

Η απάντηση των γαλλικών αρχών στην κριτική ότι το μέτρο της φορολογικής απαλλαγής αυξάνει τις κοινωνικές ανισότητες είναι διττή. Αφενός, τα δημοσίου συμφέροντος συστήματα στήριξης των μαθητών στη μελέτη τους, τα οποία είναι δωρεάν, μπορούν να επεκταθούν. Τέτοια συστήματα λειτουργούν από τη δεκαετία του ΄80 υπό την αιγίδα τεσσάρων υπουργείων και στηρίζονται σε ένα δίκτυο 2.000 ενώσεων και δημόσιων ή ημι-δημόσιων ιδρυμάτων (Cavet, 2006). Αφετέρου, η κυβέρνηση ανακοίνωσε πολιτικές ανάπτυξης του φροντιστηρίου σε σχολικά δίκτυα με αντικειμενικό στόχο η βοήθεια να είναι διαθέσιμη σε μαθητές όλων των κοινωνικο-οικονομικών ομάδων. Αρχικά, η παροχή ήταν υποχρεωτική σε μερικά σχολεία και εθελοντική σε κάποια άλλα. Στη συνέχεια όμως, οι αρχές ανακοίνωσαν ότι όλα τα σχολεία θα συμμετείχαν στο σχήμα, το οποίο περιελάμβανε βοήθεια με τη μελέτη για το σπίτι, πολιτιστικές δραστηριότητες και αθλήματα, μεταξύ 4 και 6 το μεσημέρι για 4 μέρες την εβδομάδα.