Έλλειμμα Παιδείας

Η νεοελληνική πολιτεία μετά την μεταπολίτευση υπήρξε από πλευράς δημοκρατικών προϋποθέσεων και αντικειμενικών δυνατοτήτων ικανή να διαμορφώσει ένα αποτελεσματικό πλαίσιο παιδείας συμβατό με τις εγχώριες κοινωνικές ιδιαιτερότητες και ταυτόχρονα να γίνει ελκυστικό κέντρο εκπαίδευσης των εθνοτήτων της γεωγραφικής μας περιφέρειας. Οι προσπάθειες υπήρξαν όμως ημιτελείς και η μεγαλύτερη ευκαιρία, να γίνουμε ως κράτος παράγωγοι παιδείας και αξιόπιστοι πάροχοι ποιοτικών σπουδών, χάθηκαν. Τέσσερις σχεδόν δεκαετίες δημοκρατικού βίου μετέτρεψαν το όραμα του κοινωνικού μετασχηματισμού στο φθηνό greek dream μιας δημόσιας αντιμισθίας στην κρατική θαλπωρή. Στη διάρκεια αυτών των δεκαετιών η δημοκρατική διεκδίκηση σε όλο το φάσμα της εκπαίδευσης με την αρωγή όλων των εξουσιών αποθέωσε τις καταστροφικές αντιλήψεις και καταλήψεις, ενώ οι πολιτικές νεολαίες και οι σπουδαστικές παρατάξεις μετετράπησαν από παραγωγούς και διακινητές ιδεών σε μηχανισμούς παράνομων εξυπηρετήσεων και μικροπωλητές πανεπιστημιακών σημειώσεων. Σαράντα χρόνια τώρα κάθε απόπειρα αξιολόγησης αφορίζεται ως μέσο κομματικής αντεκδίκησης, παχυλοί ειδικοί λογαριασμοί εκτρέφουν άεργους συνδικαλιστές, η κοινωνική αρετή της επιχειρηματικότητας ποινικοποιήθηκε και η συνεργασία δημόσιου και ιδιωτικού τομέα και στην εκπαίδευση κατέστη ανεπίτρεπτη ιεροσυλία. Τα πανεπιστήμιά μας που το 1974 εισήγαγαν 16.000 πρωτοετείς φοιτητές άνοιξαν για να βρουν διέξοδο σπουδών την τελευταία δεκαετία πάνω από 85.000 νέοι κάθε χρόνο. Όμως η τραγική κατάληξη είναι σήμερα το 50% των φοιτητών μας να είναι αιώνιοι καθώς δεν ολοκληρώνουν τις σπουδές τους στα διακτινισμένα και ασύνδετα τμήματα ενός σχεδιασμού μικροκομματικών τοπικών συμφερόντων.

Στην πορεία αυτών των δεκαετιών ζήσαμε την αποβολή της αριστείας από την ελληνική εκπαίδευση όταν σε κρίσεις υπέρμετρου λαϊκισμού καταργήσαμε τα πρότυπα σχολεία ως ταξικά αναχώματα και αδυνατούμε ακόμα και σήμερα ως κοινωνία και πολιτεία να τα επαναλειτουργήσουμε με όρους υγιούς ανταγωνισμού και συνθήκες γόνιμης διάκρισης. Όσοι βρεθήκαμε στα πανεπιστήμια στο τέλος της δεκαετίας του ’70 θυμόμαστε τις παροικίες των Κύπριων φοιτητών και τις δράσεις των δυναμικών τους σπουδαστικών παρατάξεων. Σήμερα οι Κύπριοι πολίτες σπουδάζουν στα δικά τους δημόσια και ιδιωτικά πανεπιστήμια που έχουν καταστεί πόλος έλξης σπουδαστών από ολόκληρη την Ανατολική Μεσόγειο υποδεχόμενοι μεταξύ των άλλων και πολλούς Ελλαδίτες φοιτητές. Η οδυνηρή χρεωκοπία της παιδείας μας είναι η καρδιά της οικονομικής μας δυσπραγίας. Το εγχώριο έλλειμμα της παιδείας μας βύθισε γρηγορότερα στην καταναλωτική δίνη μιας ευμάρειας με … δανεικά από το μέλλον.

Ο ιστορικός κύκλος των  «πολιτιστικών αξιών» στις οποίες πρόθυμα διολίσθησε το πολιτικό μας σύστημα κλείνει. Η άγρια νομή της εξουσίας και η άλωση του κράτους άλωσε και την ελληνική κοινωνία με αμοιβαίους όρους διάβρωσης. Η πολιτική ενοχή των ιθυνόντων οδήγησε στην κοινωνία της συνενοχής και αποτυπώθηκε με τον πιο κυνικό τρόπο στην περίφημη φράση «μαζί τα φάγαμε». Η ντροπή ανήκει σε όλους. Ανήκει πρωτίστως στις πολιτικές ηγεσίες, ανήκει όμως και σε όλους εμάς που βολευθήκαμε και δεν αντιδράσαμε. Υπάρχουν όμως ύστατες δυνάμεις φωτισμένων δασκάλων που δεν έχουν διαβρωθεί και μπορούν να συνδράμουν στη ριζική στροφή της παιδείας μας στις αξίες της εργασίας και της δημιουργίας που ελάχιστα διδάχθηκαν στα ελληνικά σχολεία και πανεπιστήμια τα παιδιά των λαϊκών στρωμάτων. Γιατί αναφερόμαστε επιλεκτικά στα παιδιά των λαϊκών στρωμάτων; Γιατί απλούστατα το πολιτικό και οικονομικό διευθυντήριο της χώρας μας έχει φροντίσει να σπουδάζει τα παιδιά του στα πανεπιστήμια της αλλοδαπής αποδεικνύοντας περίτρανα το εγχώριο έλλειμμα της παιδείας μας.

Άρθρο στο σημερινό “Κόσμο του Επενδυτή”

 

Εγχώριο Έλλειμμα Παιδείας

Η νεοελληνική πολιτεία μετά την μεταπολίτευση υπήρξε από πλευράς δημοκρατικών προϋποθέσεων και αντικειμενικών δυνατοτήτων ικανή να διαμορφώσει ένα αποτελεσματικό πλαίσιο παιδείας συμβατό με τις εγχώριες κοινωνικές ιδιαιτερότητες και ταυτόχρονα να γίνει ελκυστικό κέντρο εκπαίδευσης των εθνοτήτων της γεωγραφικής μας περιφέρειας. Οι προσπάθειες υπήρξαν ημιτελείς και η μεγαλύτερη ευκαιρία, να γίνουμε ως κράτος παράγωγοι παιδείας και αξιόπιστοι πάροχοι ποιοτικών σπουδών, χάθηκαν. Τέσσερις σχεδόν δεκαετίες δημοκρατικού βίου μετέτρεψαν το όραμα του κοινωνικού μετασχηματισμού στο φθηνό greek dream μιας δημόσιας αντιμισθίας στην κρατική θαλπωρή. Οι κανόνες της εκσυγχρονιστικής αξιοκρατίας μάλλον λειτούργησαν προκλητικά στο κομματικό πελατειακό σύστημα όλων των αποχρώσεων που στρατολογούσε αδιαλείπτως μέσω συμβάσεων ελπίδας τους πολίτες στο άπιαστο όνειρο του διορισμού. Στη διάρκεια αυτών των δεκαετιών η δημοκρατική διεκδίκηση σε όλο το φάσμα της εκπαίδευσης με την αρωγή όλων των εξουσιών έγινε καταστροφική κατάληψη, οι πολιτικές νεολαίες και οι σπουδαστικές παρατάξεις μετετράπησαν από παραγωγούς και διακινητές ιδεών σε μηχανισμούς παράνομων εξυπηρετήσεων και μικροπωλητές πανεπιστημιακών σημειώσεων. Σαράντα χρόνια τώρα κάθε απόπειρα αξιολόγησης αφορίζεται ως μέσο κομματικής αντεκδίκησης, παχυλοί ειδικοί λογαριασμοί εκτρέφουν άεργους συνδικαλιστές, η κοινωνική αρετή της επιχειρηματικότητας ποινικοποιήθηκε και η συνεργασία δημόσιου και ιδιωτικού τομέα και στην εκπαίδευση κατέστη ανεπίτρεπτη ιεροσυλία. Τα πανεπιστήμιά μας που το 1974 εισήγαγαν 16.000 πρωτοετείς φοιτητές άνοιξαν για να βρουν διέξοδο σπουδών την τελευταία δεκαετία πάνω από 85000 νέοι κάθε χρόνο. Η τραγική όμως κατάληξη της ορθής πολιτικής της διερεύνησης του αριθμού των εισακτέων στην τριτοβάθμια εκπαίδευση αποτυπώνεται στα αληθινά greek statistics των ΑΕΙ και ΤΕΙ που σήμερα το 50% των φοιτητών είναι αιώνιοι καθώς δεν ολοκληρώνουν τις σπουδές τους στα διακτινισμένα και ασύνδετα τμήματα ενός σχεδιασμού μικροκομματικών τοπικών συμφερόντων.

Στην πορεία αυτών των δεκαετιών ζήσαμε την αποβολή της αριστείας από την ελληνική εκπαίδευση όταν σε κρίσεις υπέρμετρου λαϊκισμού καταργήσαμε τα πρότυπα σχολεία ως ταξικά αναχώματα και αδυνατούμε ακόμα και σήμερα ως κοινωνία και πολιτεία να τα επαναλειτουργήσουμε με όρους υγιούς ανταγωνισμού και συνθήκες γόνιμης διάκρισης. Όσοι βρεθήκαμε στα πανεπιστήμια στο τέλος της δεκαετίας του ’70 θυμόμαστε τις παροικίες των Κύπριων φοιτητών και τις δράσεις των δυναμικών τους σπουδαστικών παρατάξεων. Σήμερα οι Κύπριοι πολίτες σπουδάζουν στα δικά τους δημόσια και ιδιωτικά πανεπιστήμια που έχουν καταστεί πόλος έλξης σπουδαστών από ολόκληρη την Ανατολική Μεσόγειο υποδεχόμενοι μεταξύ των άλλων και πολλούς Ελλαδίτες φοιτητές. Η οδυνηρή χρεωκοπία της παιδείας μας είναι η καρδιά της οικονομικής μας δυσπραγίας. Το εγχώριο έλλειμμα της παιδείας μας βύθισε γρηγορότερα στην καταναλωτική δίνη μιας ευμάρειας με … δανεικά από το μέλλον.

Ο ιστορικός κύκλος των  «πολιτιστικών αξιών» στις οποίες πρόθυμα διολίσθησε το πολιτικό μας σύστημα κλείνει. Η άγρια νομή της εξουσίας και η άλωση του κράτους άλωσε και την ελληνική κοινωνία με αμοιβαίους όρους διάβρωσης. Η πολιτική ενοχή των ιθυνόντων οδήγησε στην κοινωνία της συνενοχής και αποτυπώθηκε με τον πιο κυνικό τρόπο στην περίφημη φράση «μαζί τα φάγαμε». Η ντροπή ανήκει σε όλους. Ανήκει πρωτίστως στις πολιτικές ηγεσίες, ανήκει όμως και σε όλους εμάς που βολευθήκαμε και δεν αντιδράσαμε. Η ανάταση της παιδείας είναι σήμερα ο μονόδρομος της εθνικής και της ευρωπαϊκής επιβίωσης στο νέο επίπεδο κόσμο. Η Ευρώπη δεν μπορεί να ανταγωνισθεί τις νέες αυτοκρατορίες παρά μόνο στο επίπεδο της νέας γνώσης και της καινοτομίας. Η παιδεία μας απαιτεί άμεσες διαρθρωτικές τομές και αλλαγές στη νοοτροπία της άγονης αντιπαράθεσης των πολιτικών κομμάτων. Υπάρχουν δυνάμεις φωτισμένων δασκάλων που δεν έχουν διαβρωθεί και μπορούν να συνδράμουν στη ριζική στροφή της παιδείας μας στις αξίες της εργασίας και της δημιουργίας που ελάχιστα διδάχθηκαν στα ελληνικά σχολεία και πανεπιστήμια τα παιδιά των λαϊκών στρωμάτων. Γιατί αναφερόμαστε επιλεκτικά στα παιδιά των λαϊκών στρωμάτων; Γιατί απλούστατα το πολιτικό και οικονομικό διευθυντήριο της χώρας μας έχει φροντίσει να σπουδάζει τα παιδιά του στα πανεπιστήμια της αλλοδαπής αποδεικνύοντας περίτρανα το εγχώριο έλλειμμα της παιδείας μας. Η έξοδος όμως από την κρίση είναι φανερό ότι δεν μπορεί να γίνει χωρίς την αναθεώρηση της «πολιτικής» μεθοδολογίας που τη δημιούργησε και την αποπομπή των μοιραίων και άβουλων πρωταγωνιστών της.

Γιατί Αποτυγχάνουν οι Μεταρρυθμίσεις;

Γιατί Αποτυγχάνουν οι Μεταρρυθμίσεις;

«Οι έμποροι της γνώσης τρίβουν τα χέρια τους» δήλωσε δημόσια ο πρόεδρος της ΟΛΜΕ αναφερόμενος στο νέο Λύκειο και στο συνακόλουθα αναμενόμενο εξεταστικό σύστημα που θα επιφέρει κατά την κρίση του νέα γιγάντωση της παραπαιδείας. Ζούμε δεκαετίες τώρα στον πολιτικό παραλογισμό μεταρρυθμίσεων που εξαγγέλλονται και αποτυγχάνουν. Ο ευσεβής και ανεκπλήρωτος πόθος κάθε εκπαιδευτικής αλλαγής είναι η εξαφάνιση των φροντιστηρίων. Ευτυχώς τα χρόνια πέρασαν και οι τόνοι έπεσαν. Σε άλλες εποχές θα είχαμε τους αλαλαγμούς της επερχόμενης κατάργησης των φροντιστηρίων ως αποτέλεσμα ενός νέου και αποτελεσματικού σχολείου. Σε αντίθεση όμως με τις πολιτικές ηγεσίες που επιχειρούσαν μεταρρυθμίσεις με το όραμα της απαλλαγής της ελληνικής οικογένειας από πρόσθετες και δυσβάσταχτες δαπάνες, οι ηγεσίες των καθηγητών της δημόσιας εκπαίδευσης προεξοφλούσαν πάντοτε την αποτυχία τους. Οι αγαπημένες συνήθειες της εκπαιδευτικής νόρμας επαναλαμβάνονται χωρίς ιδιαίτερες παραλλαγές και καμία προσαρμογή στα νέα κοινωνικά δεδομένα. Οι συνδικαλιστές της δημόσιας παιδείας ακόμα και εκείνοι που είναι πολιτικοποιημένοι στη φιλελεύθερη οικονομική αντίληψη, η οποία θεωρεί μέγιστη απάτη τις «λαϊκές» κορώνες περί «δωρεάν παιδείας», στοχοποιούν την ιδιωτική συνιστώσα που παράγει και προωθεί τη γνώση επ’ ανταμοιβή. Ο πολιτικός υβριδισμός της μεταπολίτευσης εξέθρεψε ατυχώς την άποψη ότι οι μισθοί και οι ανταμοιβές των δημόσιων λειτουργών δεν είναι κοινωνικοί φόροι αλλά θεόσταλτοι πόροι. Ταυτόχρονα εξέθρεψε και τη συνδικαλιστική νομιμοποίηση του πλανόδιου παρεμπορίου των μαύρων ιδιαιτέρων μαθημάτων ως αναγκαίο αντιστάθμισμα της μικρής δημόσιας αντιμισθίας. Το δημόσιο αγαθό της παιδείας πωλείται πρωτίστως από το κράτος και σε μικρότερο βαθμό από τους ιδιώτες και η πολιτεία οφείλει να διασφαλίζει με κανόνες και να πιστοποιεί με διαδικασίες την αξία της παραγόμενης εκπαίδευσης για όλους τους πολίτες. Η πολιτεία με τη συναίνεση των δασκάλων οφείλει επομένως να κοιτάξει τις αίθουσες και το προαύλιο του πρωινού σχολείου. Οι εξαγγελίες για ένα νέο Λύκειο κινούνται στη σωστή κατεύθυνση που κατέγραψε και δημιούργησε ο εκπαιδευτικός προβληματισμός των τελευταίων ετών. Το εκπαιδευτικό μας σύστημα αντιλαμβάνεται την αξία των διαγνωστικών εξετάσεων, αποδέχεται το φροντιστήριο για πολλοστή φορά έστω και ως «εμβάθυνση» και προαναγγέλλει την προσομοίωση ως μίμηση πράξεως σπουδαίας και τελείας. Οι πόθοι των επόμενων αλλαγών είναι ανάγκη με τη συναίνεση όλων να ταυτιστούν με την αναβάθμιση του Λυκείου και την εξαφάνιση της αληθινής παραπαιδείας. Το ανοικτό σχολείο πρέπει να διαδεχθεί το φοβικό και περιχαρακωμένο σημερινό σύστημα παιδείας, το οποίο δεν μεταδίδει καν την κυρίαρχη ιδεολογία όπως ισχυρίζονταν παλαιότερα οι μαρξιστές θεωρητικοί της εκπαίδευσης. Οφείλουμε να αντιληφθούμε όλοι ότι το σημερινό σχολείο μεταδίδει τις αντιλήψεις μιας κοινωνίας που δεν υπάρχει και επιβάλλεται να κατανοήσουμε ότι το εκπαιδευτικό αποτέλεσμα συνδιαμορφώνεται από συνιστώσες που δεν μπορούν πλέον να είναι αντίθετες. Η επιτυχία των εκπαιδευτικών αλλαγών στο Λύκειο θα κριθεί πρωτίστως από τη συνδρομή των δασκάλων και οι ηγεσίες των εκπαιδευτικών της δημόσιας παιδείας οφείλουν να πάψουν να προεξοφλούν σε κάθε εποχή και σε κάθε μεταρρύθμιση την αποτυχία των επιχειρουμένων, η οποία εν τέλει αποτελεί την καλύτερη διαφήμιση εκείνων που οι ίδιοι αποκαλούν εμπόρους της γνώσης.

Λύκειο Ερευνητικών Εργασιών

Μείωση μαθημάτων με αύξηση ωρών διδασκαλίας τους, νέοι τρόποι διδασκαλίας και εισαγωγή της επιστημονικής εργασίας στο τέλος της χρονιάς, προβλέπει μεταξύ άλλων το σχέδιο για το νέο Λύκειο, το οποίο παρουσίασε σήμερα η Υπουργός Παιδείας.

Λιγότερα μαθήματα με περισσότερες ώρες διδασκαλίας τους, η καθιέρωση ενός νέου «μαθήματος» με τον τίτλο «ερευνητική εργασία» και νέοι τρόποι διδασκαλίας, είναι από τα βασικά χαρακτηριστικά του νέου τύπου Λυκείου που ανακοίνωσε η Άννα Διαμαντοπούλου.

Στόχος είναι, το Λύκειο να γίνει αυτόνομη μονάδα εκπαίδευσης των νέων και στη συνέχεια να καθιερωθεί ένα νέο σύστημα πρόσβασης στα Πανεπιστήμια και τα ΤΕΙ, από το 2014. Οι μαθητές που θα πάνε το Σεπτέμβριο στην Α΄τάξη λυκείου θα έχουν 7 βασικά μαθήματα, τα οποία θα είναι υποχρεωτικά και μεταξύ αυτών θα είναι η ελληνική γλώσσα, αλλά και η Ιστορία και τα Θρησκευτικά.

«Γέφυρα» η Α΄τάξη, κατευθύνσεις στις υπόλοιπες δύο

Η πρώτη τάξη θεωρείται «γέφυρα» γενικής κατάρτισης και παιδείας για τις επόμενες τάξεις.

Στη Β΄τάξη λυκείου θα υπάρχουν δύο κατευθύνσεις, η θετική και η θεωρητική. Ονομάζονται Α και Β΄. Στην Γ΄ τάξη θα προστεθεί μία ακόμη κατεύθυνση που θα αφορά στα οικονομικά.

Ερευνητική εργασία και ομαδικότητα

Βασική σημασία αποδίδεται στο νέο μάθημα της ερευνητικής εργασίας που θα έχουν οι μαθητές και στις 3 τάξεις του λυκείου. Μέσα από μία ευρεία θεματολογία που θα αφορά στον πολιτισμό, την κοινωνία , το περιβάλλον κλπ., τα παιδιά θα εργάζονται ομαδικά πάνω στο ίδιο θέμα και στο τέλος θα συνθέτουν τις πληροφορίες και τις γνώσεις που έχουν αντλήσει από τις πηγές.

Στοχεύεται έτσι, να αναπτύσσεται τόσο η κριτική τους ικανότητα αλλά και η ικανότητα της ομαδικής συνεργασίας. Το πόσο σημαντικό θα είναι αυτό το «μάθημα», φαίνεται από το γεγονός ότι θα προσμετράται ο βαθμός του στην όλη επίδοση του μαθητή και συγχρόνως μελετάται και το ενδεχόμενο να συνυπολογίζεται και στην εισαγωγή για τα Πανεπιστήμια.

Παραμένει βασικό μάθημα η Ιστορία

Η ιστορία παραμένει βασικό και υποχρεωτικό μάθημα και στις τρείς τάξεις του λυκείου, ενώ τα θρησκευτικά θα είναι υποχρεωτικά στην Α΄και Β΄τάξεις λυκείου.

Λιγότερα μαθήματα και χωρίς στάνταρντ ύλη οι εισαγωγικές

Οι λεπτομέρειες του νέου συστήματος επιλογής για τα Πανεπιστήμια και τα ΤΕΙ, το οποίο θα ισχύσει από το 2014, δεν αναμένεται να ανακοινωθούν σύντομα. Ωστόσο, βασικές αρχές του είναι η μείωση των πανελλαδικώς εξεταζόμενων μαθημάτων και η απουσία καθορισμένης εξεταστέας ύλης με την μορφή που υπάρχει σήμερα, αφού θα διερευνάται όλο το γνωστικό υπόβαθρο του μαθητή.

Τα Πανεπιστήμια επίσης θα έχουν σημαντικό λόγο και ρόλο για τους φοιτητές που θα εισάγουν στις σχολές τους και γι’αυτό θα κληθούν να θέσουν συντελεστές βαρύτητας στα μαθήματα που θα αποφασίσουν.

Διαμαντοπούλου: Λύκειο ενταγμένο στη ζωή των εφήβων

Στις δηλώσεις της, η υπουργός Παιδείας υπογράμμισε ότι το νέο λύκειο θα πρέπει να αποκαταστήσει όχι μόνο τη σωστή και πλήρη λειτουργία του ιδίου, αλλά πρέπει επίσης να αποκαταστήσει και την ισορροπία στη ζωή των εφήβων. «Πρέπει να κάνει «φυσιολογική» τη ζωή τους και τη ζωή των γονιών τους. Ο έφηβος έχει δικαίωμα στη γνώση, αλλά και στη ζωή. Το λύκειο δεν είναι απλά ο προθάλαμος του Πανεπιστημίου ή του ΤΕΙ. Είναι μια αυτόνομη εκπαιδευτική μονάδα με λίγα μαθήματα, με επαρκή αριθμό ωρών διδασκαλίας στο σχολείο, όπου θα μπορούν να προετοιμάσουν πλήρως τον μαθητή να επενδύσει εκεί που έχει κλήση. Η μορφή και το είδος των εξετάσεων θα έχουν διαφορετικά και καινοτομικά στοιχεία που δεν θα απαιτούν αποστήθιση και αντιγραφή».

Πηγή: ΕΘΝΟΣ