Η κ. Φανή Μέγα διακεκριμένη φιλόλογος των φροντιστηρίων μας δίνει χρήσιμες οδηγίες για το μάθημα της Νεοελληνικής Γλώσσας με το οποίο ανοίγει την Δευτέρα η αυλαία των Πανελλαδικών Εξετάσεων. Εμείς θα είμαστε στις επάλξεις και κατά τα ειωθότα την παραμονή κάθε μαθήματος στις 7.00 μ.μ. θα δίνουμε αγχολυτικές οδηγίες για την εξέταση της επόμενης. Δείτε προσεκτικά το σημερινό δημοσίευμα και θα επανέλθουμε επί του θέματος το βράδυ της Κυριακής…
Χρήσιμες Συμβουλές για την Έκθεση-Έκφραση
O χρόνος που έχουμε στη διάθεσή μας στις Εξετάσεις είναι 3 ώρες, δηλαδή 180 λεπτά.
1. Διαβάζετε το κείμενο που μας δίνεται μέχρι να είστε ασφαλείς ότι το έχετε κατανοήσει ( και τρεις φορές γιατί όχι)
2. Συνεχίζετε με την περίληψη. Είναι λάθος να την αφήνετε για το τέλος, αφού έχετε διαβάσει και κατανοήσει το κείμενο. Αξιοποιώντας μάλιστα τις απλές οδηγίες για την περίληψη, μπορείτε να την ολοκληρώσετε σε μικρό χρονικό διάστημα. (περίπου 30 – 40 λεπτά)
3. Διαβάζουμε όλες τις ερωτήσεις για να γνωρίζουμε εξαρχής ποιες είναι οι πιθανές δυσκολίες που θα συναντήσουμε, ώστε να οργανώσουμε το χρόνο μας.
Τα τελευταία χρόνια, παρατηρείται όλο και πιο συχνά το εξής φαινόμενο: Οι υποψήφιοι δεν διαβάζουν όλες τις ερωτήσεις που καταγράφονται στο φύλλο των Εξετάσεων! Προσοχή!
4. Απαντάμε τις ερωτήσεις με τη σειρά που μας δόθηκαν. (περίπου 50 λεπτά)
5. Οι απαντήσεις στις ερωτήσεις της Θεωρίας πρέπει να είναι τεκμηριωμένες, αφού ελέγχουν τη γνώση μας στη θεωρία του σχολικού βιβλίου και όχι μονολεκτικές αλλά σε μορφή παραγράφου.
6. Στις λεξιλογικές ασκήσεις: στην περίπτωση των συνωνύμων και των αντωνύμων πρέπει να διαβάζουμε τα συμφραζόμενα προκειμένου να εντοπίσουμε ποιες λέξεις θα επιλέξουμε.
7. Σχετικά με το θέμα της παραγωγής λόγου: Προσέχουμε το επικοινωνιακό πλαίσιο που μας ζητά (π.χ. ομιλία, άρθρο, δοκίμιο), αποκωδικοποιούμε το θέμα δηλ. διακρίνουμε τα δεδομένα (αν υπάρχουν) από τα ζητούμενα και αφού κάνουμε ένα διάγραμμα προχωρούμε στο γράψιμο του κειμένου μας, αντλώντας υλικό από το γνωστικό αντικείμενο που έχουμε δουλέψει όλη τη χρονιά στο φροντιστήριο. Δεν υπάρχει θέμα που να μην γνωρίζω πώς να το αναπτύξω!!!
8. Προσέχω να μην κάνω σφάλματα στην έκφραση:
Παραθέτονται χαρακτηριστικά ατοπήματα, εκφραστικά και νοηματικά, με αντιπροσωπευτικά παραδείγματα:
1) Αοριστολογία
π.χ. Ήδη έχουν αρχίσει κάποια παγκόσμια κινήματα να ενδιαφέρονται για την ομαλή εξέλιξη του ανθρώπου, του νέου στην κοινωνία μας. Όλοι μαζί προσπαθούν να δημιουργήσουν έναν -καλύτερο, πιο ανθρώπινο και πιο προσιτό στους νέους κόσμο. Χρειάζεται η αναπροσαρμογή και αναθεώρηση ορισμένων θέσεων, απόψεων, ώστε να γίνει γι ζωή ομαλή και ν’ αποκτήσει νόημα.
2) Κατάχρηση ονοματικής διατύπωσης
π.χ. Η εξασφάλιση της δυνατότητας της δυναμικής επιρροής των επιστημόνων της εποχής μας…
3) Λεξιθηρία (κατάχρηση συνωνύμων)
π.χ. Η αδιέξοδη, αντιφατική, πολυτάραχη και αντινομική εποχή μας κατατρύχεται και ταλανίζεται…
4) Πομπώδες ύφος :
π.χ. Η χώρα μας, ο τηλαυγής φάρος του πολιτισμού, πρωτοστατεί στο διεθνές στερέωμα.
5) Αδόκιμοι εμπρόθετοι προοδιορισμοί
Π.χ. …μέσα από τη διερεύνηση αυτή.
… Οι νέοι παρασύρονται με τα ναρκωτικά…
6) Ξενισμοί
π.χ. Κυριεύεται τότε από κόμπλεξ και αποκτά ένα στυλ…
7) Γενίκευση
π.χ. Η αξιοκρατία, παγιώνεται σε όλες τις δημοκρατικές κοινωνίες.
Όλοι οι άνθρωποι, πιστεύουν σε ηθικές αξίες.
8) Διδακτισμός – Καθηκοντολογικό ύφος
π. χ. Χρέος έχουμε να αντιδράσουμε στην εκμετάλλευση του ανθρώπου από το συνάνθρωπο και να αντισταθούμε στη λαίλαπα της ηθικής αναλγησίας…
9) Πολιτικολογία – αιχμηρή διατύπωση
Π.χ. Οι πρόσφατες νομοθετικές ρυθμίσεις της κυβέρνησης είναι άδικες και. αντιλαϊκές…
10) Άστοχη χρήση της χρονικής βαθμίδας στα ρήματα της περιόδου
π.χ. …πρέπει, να προσπαθούμε αδιάλειπτα, για να έχουμε καρπωθεί τα αποτελέσματα.
11) Ανανταπόδοτο και πρωθύστερο σχήμα
π.χ. -Από τη μια μεριά τα Μ.Μ.Ε μας ενημερώνουν και μας ψυχαγωγούν προσφέροντας… (δεν υπάρχει η φράση στην άλλη)
-Η προσπάθειά του υπήρξε αποτελεσματική και εντατική (πρώτα εντατική υπήρξε).
12) Μακροπερίοδος λόγος
π.χ. Πρώτα. απ’ όλα θα πρέπει να προσπαθήσει ο νέος να προσαρμόσει τις ανάγκες και τις απαιτήσεις του στην κοινωνική πραγματικότητα, χωρίς όμως να υποστούν αλλοιώσεις καθώς και να κάνει κάποια αναθεώρηση των απόψεων τον που ίσως είναι λανθασμένες και να μην είναι απόλυτος στις ιδέες του αλλά να δέχεται οποιοδήποτε καινούργιο ερέθισμα λάμβανα, χωρίς όμως αυτό να σημαίνει ότι πρέπει να το αφομοιώνει, δίχως να ασκεί στη ζωή του κριτική.
13) Λογοτεχνισμός – Φράσεις ανούσιου εντυπιωσιασμού
π.χ. -Επιπλέον οι γκρίζες τσιμεντουπόλεις αναστέλλουν κάθε δημιουργικό σκίρτημα…
-Όταν τα μέσα προσπαθούν να «ταϊσουν» τόν άνθρωπο με τηλεοπτικά σκουπίδια…
-Το μέγεθος της συμφοράς που μπορεί να σπείρει η τηλεόραση…
-θυμίζει το φαινόμενο αυτό μάνα που αποδιώχνει το ίδιο της το παιδί…
14) Αδόκιμες για το γραπτό λόγο, λέξεις – φράσεις / Πεζολογία / Προφορικότητα λόγου
π.χ. -Η κατάσταση αυτή έχει «ρίξει» τις ανθρώπινες σχέσεις στο επίπεδο… (υποβιβάσει).
-Η συμπεριφορά που βγαίνει προς τα έξω (εξωτερικεύεται).
-Να κάτσουν οι αρμόδιοι να σκεφτούν τις αιτίες του προβλήματος (ευαισθητοποίηση, προβληματισμούς, ανάληψη ευθυνών).
-Η ανευθυνότητα για τους γύρω είναι αυτό που χαρακτηρίζει τον τωρινό άνθρωπο… :
-Αυτό παθαίνουν όσοι σνομπάρουν την παράδοση και ποδοπατούν το πολιτιστικό παρελθόν…
15) Επαναλήψεις λέξεων
π.χ. Αυτή η πορεία προσφέρει γνώσεις και εμπειρίες, οι οποίες προσφέρουν γαλήνη και ευτυχία στον άνθρωπο (προσδίδουν, οδηγούν στην… δημιουργούν συνθήκες…). !
Δεν έχει πολιτικές απόψεις, αφού δεν έχει την ικανότητα να συγκρίνει (δεν είναι σε θέση να…).
16) Ακυριολεξία – Λανθασμένη σημασιολογικά χρήση λέξεων
π.χ. -Οι δημοκρατικές διαδικασίες χάνουν έδαφος και στη θέση, τους τοποθετείται ένα αυταρχικό κλίμα (διαμορφώνεται/ καλλιεργείται / δημιουργείται).
-Η αποκατάσταση του ανθρώπου από τη μηχανή (αντί η υποκατάσταση).
-Ο πολιτισμός έδωσε γερές προσβάσεις για την ανάπτυξη του βιοτικού επιπέδου.
17) Αλλαγή προσώπου- Ασυμφωνία αριθμών
π.χ. -Η τηλεόραση μας οδηγεί στην παραπληροφόρηση. Μας τρέφουν δηλαδή και μας διαποτίζουν με….
-Η πολιτεία και οι πνευματικοί άνθρωποι πρέπει ν’ αναλάβει την ευθύνη για…
18) Πλεονασμός – Περιττολογία
π. χ. -Η ικανοποίηση του “εγώ” και ο ατομικισμός έχουν εισβάλει στη ζωή μας.
-Στη σημερινή κοινωνία ο σύγχρονος άνθρωπος…
-Πολλοί μετανάστες εισβάλλουν μέσα στη χώρα…
19) Απολυτότητα στη διατύπωση – Καταστροφολογία -Κινδυνολογία
π. χ. -Η σημερινή ανθρωπότητα αντιμετωπίζει πολλά προβλήματα και οδεύει προς την καταστροφή.
-Κανείς δεν ενδιαφέρεται για το κοινωνική συμφέρον.
-Η πολιτεία έχει εγκαταλείψει τους νέους!
-Το σχολείο σήμερα δεν προσφέρει τίποτα στους μαθητές.
-Ο ανταγωνισμός απεργάζεται την αποσύνθεση της κοινωνίας.
-Τίποτε δεν μπορεί να συγκριθεί σε αξία με τη μόρφωση.
20) Παρενθέσεις – Συντομογραφίες – Αριθμητικά σύμβολα
π.χ. -Τα μεγάλα προβλήματα του καιρού μας (ανεργία, οικολογικό…) όπως η ανεργία ,οικολογικό…
-π. χ. για παράδειγμα
-κ. ά. και διάφοροι άλλοι παράγοντες…
-Οι 2 βασικότεροι λόγοι… Οι δύο…
-Ο 20 ος αιώνας … Ο εικοστός αιώνας…
Όσο για τα θέματα; Ξεχάστε το. S.O.S. δεν υπάρχουν. Αρκεί το σχολικό βιβλίο…Τι λέτε για την επιστροφή των μαρμάρων του Παρθενώνα, τη σχέση του εκπαιδευτικού συστήματος με την πολιτιστική μας κληρονομιά αλλά και την απόπειρα προσδιορισμού του πνευματικού ανθρώπου; Οψόμεθα!
Καλή επιτυχία σε όλους.