Η οικονομική κρίση και η κοινωνική ανασφάλεια αλλάζουν και τον χάρτη της ιδιωτικής εκπαίδευσης στην Ελλάδα, και στις τρεις βαθμίδες. Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες της «Κ», οι διοικήσεις δύο κολεγίων με μακρά παράδοση και ισχυρό όνομα στον χώρο εξετάζουν τη συγχώνευσή τους. Την ίδια ώρα, και στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση διαγράφονται ανακατατάξεις ενόψει της επόμενης σχολικής χρονιάς, καθώς υπάρχουν εκπαιδευτήρια που έχουν εξαγορασθεί, άλλα έχουν κλείσει μονάδες τους (π.χ. το δημοτικό σχολείο), ενώ αρκετά είναι εκείνα που ζουν με το βάρος των δανείων. Η κρίση σαφώς έχει πλήξει περισσότερο τις μικρομεσαίες εκπαιδευτικές μονάδες (είτε της υποχρεωτικής είτε της μεταλυκειακής εκπαίδευσης), με το ενδιαφέρον για νέες εγγραφές να καταγράφεται μικρότερο. Βέβαια, το θεμελιώδες πρόβλημα εστιάζεται στην αδυναμία των γονιών να καταβάλουν τα δίδακτρα εγκαίρως.
Όπως ανέφερε στην «Κ» ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικών Κολεγίων, κ. Κωνσταντίνος Καρκανιάς, το υπόλοιπο που χρωστούν οι σπουδαστές φέτος στα κολέγια «είναι δυόμισι με τρεις φορές περισσότερο» σε σχέση με την αντίστοιχη περυσινή περίοδο. «Και αυτό μας κάνει να ανησυχούμε ιδιαίτερα», παρατήρησε ο κ. Καρκανιάς. «Ανάσα» εκτιμούν ότι θα είναι πλέον οι περίπου 4.500 φετινοί απόφοιτοι λυκείου που δεν συμμετείχαν στις πανελλαδικές εξετάσεις για τα ΑΕΙ. Και αυτό διότι το Απολυτήριο που θα πάρουν με ενδοσχολικές εξετάσεις δεν αναγνωρίζεται σε ΑΕΙ της Ευρώπης, αλλά αποτελεί έγκυρο κρατικό τίτλο, αποδεκτό από τα κολέγια. Ειδικότερα, πληροφορίες της «Κ» αναφέρουν ότι τα διοικητικά συμβούλια δύο κολεγίων που έχουν μακρά ιστορία στον χώρο της μεταλυκειακής εκπαίδευσης στην Ελλάδα –λειτουργούν πολύ πριν από την αναγνώριση του κλάδου και τις πρώτες αδειοδοτήσεις κολεγίων από την ελληνική κυβέρνηση το 2010– βρίσκονται σε προχωρημένες συζητήσεις ώστε να ενώσουν τις δυνάμεις τους. Η κίνηση, όταν τελικά επισημοποιηθεί, θα αποτελέσει μία ηχηρή είδηση στον κλάδο λόγω του ισχυρού «brand name» που έχουν και τα δύο κολέγια, τα οποία εξειδικεύονται σε οικονομικές και θεωρητικές επιστήμες. Στελέχη του κλάδου, που μίλησαν στην «Κ», ερμήνευσαν την κίνηση ως μία προσπάθεια εκ μέρους των δύο κολεγίων να δημιουργήσουν έναν ισχυρό πόλο, εν μέσω κρίσιμων επιπτώσεων που έχει η οικονομική κρίση και στον κλάδο της μεταλυκειακής εκπαίδευσης. Συγκεκριμένα, το υπουργείο Παιδείας έχει χορηγήσει άδεια ίδρυσης σε 34 κολέγια, τα περισσότερα εκ των οποίων λειτουργούν αυτόνομα, ή και με παραρτήματά τους, στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη.
Τα δίδακτρα των κολεγίων κυμαίνονται έως 12.000 ευρώ σε προπτυχιακά και μεταπτυχιακά προγράμματα και οι ιδιοκτήτες τους έχουν να αντιμετωπίσουν την αδυναμία των σπουδαστών να ανταποκριθούν εγκαίρως στις πληρωμές τους. «Κόπηκε το δώρο στο οποίο είχα υπολογίσει». «Μας έκαναν μειώσεις μισθών», είναι οι περισσότερες απαντήσεις των γονιών, που θεωρούνται εύλογες εν μέσω κρίσης, όπως ανέφερε στην «Κ» ιδιοκτήτης γνωστού κολεγίου.
Από την άλλη, οι ιδιοκτήτες των κολεγίων το 2010 δεν επωφελήθηκαν, όπως θα περίμεναν, λόγω της οικονομικής κρίσης, από την αναγνώριση των κολεγίων από το ελληνικό κράτος μετά μία 20ετή διελκυστίνδα ανάμεσα στην Ε.Ε. και την ελληνική πολιτεία. Την τρέχουσα χρονιά στα κολέγια, που πήραν άδεια, φοιτούν περίπου 20.000 σπουδαστές, αριθμός που έμεινε στα ίδια επίπεδα σε σχέση με το 2009-2010. «Αγκάθι», σύμφωνα με τους ιδιοκτήτες, είναι το γεγονός ότι η διαδικασία αναγνώρισης των πτυχίων των κολεγίων (και άρα χορήγησης στους κατόχους τους επαγγελματικών δικαιωμάτων) κινείται με πολύ αργούς ρυθμούς παρότι το αρμόδιο Συμβούλιο Αναγνωρίσεως Επαγγελματικών Προσόντων έχει δεσμευθεί ότι η αναγνώριση θα χορηγείται εντός τριμήνου.
Οι ιδιοκτήτες, επίσης, εκτιμούν ότι από το 2011-2012 θα διευρύνουν τη δεξαμενή δυνητικών σπουδαστών τους με εκείνους που φέτος θα λάβουν απλώς ενδοσχολικό απολυτήριο χωρίς να συμμετάσχουν στις πανελλαδικές εξετάσεις για τα ΑΕΙ. Το ενδοσχολικό απολυτήριο καθιερώθηκε από φέτος, και γι’ αυτό δήλωσαν συμμετοχή συνολικά περίπου 4.500 τελειόφοιτοι λυκείου. Καθώς τα ευρωπαϊκά ΑΕΙ δεν το κάνουν δεκτό, αρκετοί εξ αυτών των, πλέον, αποφοίτων λυκείου αναμένεται να απευθυνθούν στα ελληνικά ιδιωτικά κολέγια.
Μείωση εγγραφών και πωλήσεις σχολείων
Στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια ιδιωτική εκπαίδευση, η μείωση του αριθμού των μαθητών την τρέχουσα χρονιά έφθασε έως και το 50% κατά περίπτωση σχολείων. Ενδεικτικά και σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», βρίσκονται σε εξέλιξη συζητήσεις για πώληση του δημοτικού σχολείου εκπαιδευτικής μονάδας στη βόρεια Αττική σε άλλη εκπαιδευτική μονάδα με έδρα την Ανατολική Αττική. Την ίδια στιγμή, άλλη εκπαιδευτική μονάδα στην Ανατολική Αττική αναζητεί λύση στα οξύτατα δανειακά της προβλήματα. «Απώλειες» υπάρχουν και στον χάρτη της περιφέρειας, με ιδιωτικά σχολεία που αντιμετωπίζουν τον κίνδυνο του «λουκέτου». Ειδικότερα, με βάση τα στοιχεία του υπουργείου Παιδείας, στο τέλος του 2010 λειτουργούσαν σε όλη τη χώρα 989 ιδιωτικές σχολικές μονάδες, εκ των οποίων 765 στην πρωτοβάθμια και 224 στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Οι μαθητές τους ανήλθαν στους 93.351. Τη φετινή χρονιά ο αριθμός των μαθητών μειώθηκε, χωρίς να υπάρχουν ακόμη επίσημα συνολικά στοιχεία στο υπουργείο Παιδείας. Οι κλυδωνισμοί λόγω κρίσης αποτυπώθηκαν με διαφορετική ένταση στα σχολεία. Οπως ανέφερε στην «Κ» ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Ιδιωτικών Εκπαιδευτικών (ΟΙΕΛΕ) κ. Μιχάλης Κουρουτός, στα μεγάλα, παραδοσιακά σχολεία δεν παρατηρήθηκε μείωση του ενδιαφέροντος για νέες εγγραφές. Αντίθετα, προβλήματα αντιμετώπισαν τα «μικρομεσαία» σχολεία, με λιγότερες εγγραφές στις εισαγωγικές τάξεις (Α΄ Δημοτικού, Α΄ Γυμνασίου και Α΄ Λυκείου) και διαρροή μαθητών και από τις ενδιάμεσες τάξεις.