Έχω πολλές φορές πει στο παρελθόν και σε άλλες ευκαιρίες έχω γράψει για τη σημαντική επίδραση που έχουν, στη διαμόρφωση του χαρακτήρα και της συμπεριφοράς των νέων ανθρώπων, οι δάσκαλοί τους. Βλέπεις οι νέοι αυτοί, περνάνε απ’ τα χέρια τους στην ευαίσθητη ηλικιακή φάση, όπου οι εξωτερικές επιδράσεις είναι πιο βατές κι αφήνουν ευκολότερα την επίδραση πάνω τους.
Βεβαίως ποικίλει ο τρόπος που προσεγγίζει κάποιος τους νέους ανθρώπους, όπως είναι και διαφορετικά και τα ποσοστά επιτυχίας στους στόχους αυτής της προσέγγισης. Ως παράδειγμα αναφέρω το εξής: Ο αυτοσαρκασμός, που μπορεί κάποιος να χρησιμοποιήσει ως εργαλείο προσέγγισης, είναι δίκοπο μαχαίρι, γιατί το πνευματικό επίπεδο ορισμένων δεν είναι σε θέση να κάνει τη διάκριση ανάμεσα στην αλήθεια και το ψέμα, ανάμεσα στην καθαρή και ευθεία δήλωση και τον πλάγιο υπαινιγμό. Ακόμα ο ψεύτικος κομπασμός που συνηθίζεται από ορισμένους βρίσκει, δυστυχώς, εύφορο έδαφος στο μυαλό μερικών- ελλειπτικών ικανοτήτων- ατόμων. Έτσι, εσύ ως παιδαγωγός, ακροβατείς ανάμεσα σε αντιφατικούς παράγοντες. Ποτέ δεν μπορείς να είσαι σίγουρος για την αντίδραση του νέου ακροατή σου. Αν υπήρχε συνταγή με ποσοστό επιτυχίας 100% αυτή θα ήταν γνωστή στους πάντες και θα έκανε όλους ικανούς κι ευτυχισμένους.
Στο εισαγωγικό μάθημα που έκανα σε νέους μαθητές μου, για να πάρουν μια ιδέα με ποιον έχουν να κάνουν, μερικές φορές, διηγούμουν την εξής ιστορία:
Μια μέρα χτυπάει η πόρτα του παράδεισου. Την ανοίγει ένας σεβάσμιος γέροντας με καθαρό βλέμμα και περιποιημένη γενειάδα- ο Άγιος Πέτρος- και βλέπει μπροστά του έναν επίσης ηλικιωμένο γενειοφόρο κύριο να ζητάει να περάσει μέσα
– Ποιος είσθε, κύριε; Ευγενικά τον ρωτάει .
-Είμαι ο Ισαάκ Νεύτωνας, του απαντά ήρεμα αυτός
– Ναι! Αλλά εγώ πως να το ξέρω αυτό;
– Τι να σας πω. Δεν έχω, όπως καταλαβαίνετε, χαρτιά μαζί μου για ν’ αποδείξω την ταυτότητά μου.
-Καταλαβαίνω! Για στάσου όμως. Κάτι σκέφτηκα
Μπαίνει μέσα στον παράδεισο και σε λίγο επιστρέφει κρατώντας στα χέρια μολύβι και χαρτί.
-Φυσικός δεν είσαι; Σου έφερα, λοιπόν, μια άσκηση να λύσεις. Για να δούμε;
Ήρεμος ο Ισαάκ τη διαβάζει, σκέπτεται λίγο και αρχίζει να γράφει με σταθερό χέρι τη λύση του προβλήματος. Το μολύβι γλιστράει πάνω στο χαρτί χωρίς διακοπές και με μια σειρά λογικών συλλογισμών φτάνει τελικώς σε μια σωστή λύση.
Τη διαβάζει ο Άγιος Πέτρος και κουνάει ικανοποιημένος εμφαντικά το κεφάλι του
– Πολύ σωστά! Ο Ισαάκ πρέπει να είσαι. Πέρασε μέσα.
Μετά από αρκετό καιρό, ένα νέο χτύπημα στην πόρτα. Αυτή τη φορά επιτακτικό, έντονο και παρατεταμένο. Όταν ανοίγει η πόρτα ο νέος επισκέπτης, βιαστικός κι ανυπόμονος επιχειρεί άμεση είσοδο. Ο Άγιος Πέτρος τον συγκρατεί με κόπο, απαγορεύοντας την άμεση είσοδο.
-Καλά, έτσι συμπεριφέρεστε πάντα, κύριε; Ηρεμήστε και πέστε μου ποιος είστε;
– Καλά δεν το ξέρεις; Κακώς! Είμαι ο Αλβέρτος Αϊνστάιν.
– Έχετε κανένα αποδεικτικό στοιχείο, μαζί σας;
– Τι να σας πω τώρα!
-Στάσου ένα λεπτό
Πάει μέσα κι αμέσως γυρίζει πίσω με μολύβι και χαρτί
-Σας έφερα μια άσκηση να λύσετε
Ο Αλβέρτος την κοιτάζει μ’ ένα ενοχλημένο ύφος και χωρίς καθυστέρηση γράφει πάνω στο χαρτί αμέσως μια σύντομη και πρωτότυπη λύση. Τη διαβάζει ο Άγιος Πέτρος και με θαυμασμό αναγκάζεται να δηλώσει
-Πολύ έξυπνος και πρωτότυπος συλλογισμός;! Ο Αϊνστάιν είσθε πράγματι! Πέρασε μέσα
Μετά από αρκετά χρόνια, εκεί που ο Άγιος Πέτρος αναπαυόταν δίπλα στην πόρτα, από το μέσα μέρος της, ασκώντας πάντα τα καθήκοντά του, ως ελεγκτή εισόδου-εξόδου, ακούει ένα ανεπαίσθητο και διστακτικό χτύπημα στην πόρτα. Ανοίγει και βλέπει ένα συνεσταλμένο άτομο να τον κοιτάζει μ’ έναν δύσκολα αποκρυπτόμενο φόβο
-Τι θέλετε, κύριε; Τον ρωτά με το συνήθη ευγενικό κι ευπροσήγορο τρόπο του
– Αν ήταν δυνατόν, να περάσω μέσα.
-Ποιος είσθε;
-Με λένε Τσίλογλου
-Και λοιπόν; Έχετε κανένα χαρτί μαζί σας;
-Δεν πρόλαβα να πάρω τίποτα. Ήταν ξαφνικό!
-Και τι δουλειά κάνατε κάτω στη γη;
-Ήμουν φυσικός
-Φυσικός; Για να δούμε
Μπαίνει μέσα κι επιστρέφει με μολύβι και χαρτί.
– Σου έβαλα μια άσκηση. Να τη λύσεις!
Με τρεμάμενο χέρι, διαβάζει το κείμενο. Σκέφτεται κάποιο χρόνο κι αρχίζει να γράφει. Μετά από δυο-τρεις γραμμές, που διστακτικά χαράζει πάνω στο χαρτί, σταματάει αδυνατώντας να προχωρήσει παρακάτω. Κοιτάζει τον Άγιο Πέτρο και με έκδηλη αμηχανία και του λέει
-Θα πάω διαφορετικά από την αρχή. Γυρίζει το χαρτί από την άλλη πλευρά.
Χάραξη νέων γραμμών, νέα σκέψη, αλλά και νέο σταμάτημα. Νέα αμηχανία κι αγωνία.
-Σας παρακαλώ, επιτρέψτε μου να κάνω μια νέα προσπάθεια. Φέρτε μου μια άλλη κόλλα.
Η υπομονή του Άγιου Πέτρου όμως είχε εξαντληθεί
-Άσε δε χρειάζεται, πείστηκα. Ο Τσίλογλου είσαι! Πέρασε μέσα!……….
Έχει σημασία να πω πως κάποιοι εκτιμούσαν τον αυτοσαρκασμό. Μη είσθε σίγουροι ότι την εποχή που αυτά συνέβαιναν αυτός ο σαρκασμός γινόταν αντιληπτός από όλους. Όχι! Αυτό το επαλήθευσα σε πολλές περιπτώσεις. Ως παράδειγμα αναφέρω όταν ένας μαθητής, μου ζήτησε ένα όνομα Φυσικού.
-Τι το θέλεις; Του λέω.
-Χρειάζομαι έναν που ξέρει να λύνει τις ασκήσεις.
Τι να κάνουμε αυτή είναι η ζωή!
Ιούνιος 2011