Month: November 2011

Τα ινστιτούτα σχολικής στήριξης στην Ευρώπη αποτελούν ένα εκπαιδευτικό φαινόμενο σε πλήρη “άνθηση” και ανάπτυξη, τονίζει σε ανακοίνωσή της η Ομοσπονδία Εκπαιδευτικών Φροντιστών Ελλάδος (ΟΕΦΕ) με αφορμή την πραγματοποίηση διεθνούς συνδιάσκεψης φροντιστών στη Βιέννη στις 28 – 30 Οκτωβρίου 2011, με θέμα το παρόν και το μέλλον των μορφών παράλληλης και πρόσθετης εκπαιδευτικής υποστήριξης (φροντιστήρια). Η ΟΕΦΕ, ιδρυτικό και ενεργό μέλος του Ευρωπαϊκού Δικτύου Εκπαιδευτικής Υποστήριξης και Φροντίδας (ENESCO), ήταν συνδιοργανωτής της συνδιάσκεψης, στην οποία συμμετείχαν εκπρόσωποι από τις ΗΠΑ, την Αυστραλία, την Τουρκία, την Κύπρο, τη Γερμανία, ενώ μηνύματα απέστειλαν εκπαιδευτικοί φροντιστές από την Πορτογαλία και την Ιταλία.
Η ελληνική αντιπροσωπεία συμμετείχε με μέλη Συλλόγων της ΟΕΦΕ από όλα τα γεωγραφικά διαμερίσματα της χώρας, με επικεφαλής τον Πρόεδρο Κωνσταντίνο Πετρόπουλο και τον Γενικό Γραμματέα Ιωάννη Βαφειαδάκη.
Όπως αναφέρει ο ΟΕΦΕ, η θεματολογία της συνδιάσκεψης ήταν συνέχεια των συζητήσεων που πραγματοποιήθηκαν στο προηγούμενο συνέδριο της ENESCO στη Λισσαβόνα, το Δεκέμβριο του 2010, και εστίασε στους παρακάτω στόχους:
– Επικύρωση του καταστατικού λειτουργίας της ENESCO.
– Συζήτηση της ιδρυτικής διακήρυξης της αντίστοιχης παγκόσμιας οργάνωσης (INESCO).
– Σύσταση και λειτουργία μόνιμης επιτροπής για την ανταλλαγή εκπαιδευτικών εμπειριών και τεχνογνωσίας.
– Η προάσπιση και η προστασία των ιδιωτικών εκπαιδευτικών μονάδων, που λειτουργούν συμπληρωματικά και παράλληλα στα τυπικά εθνικά εκπαιδευτικά συστήματα, προς όφελος της ποιότητας, της προσβασιμότητας, της αποτελεσματικότητας και της αποδοτικότητας της Ευρωπαϊκής εκπαίδευσης.
– Το άνοιγμα και η διεύρυνση του θεμιτού ανταγωνισμού σε συμπληρωματικούς και ενισχυτικούς τομείς εκπαίδευσης και η εξάλειψη της αθέμιτης κρατικής παρεμβατικότητας.
Το σύστημα ελεύθερης επιλογής εκπαιδευτικής μονάδας μέσω εκπαιδευτικών κουπονιών.
Στη συνδιάσκεψη της Βιέννης αποδείχτηκε για άλλη μια φορά ότι ο θεσμός των Φροντιστηρίων δεν είναι ένα «Ελληνικό φαινόμενο». Μεγάλες χώρες, εδώ και δεκαετίες έχουν αναπτύξει την προσθετή διδακτική στήριξη σημαντικά. Στην παγκόσμια κατάταξη πρώτη χώρα στον κόσμο σε αριθμό φροντιστηρίων ανά κάτοικο είναι η Ιαπωνία και ακολουθούν οι ΗΠΑ, η Κορέα και η Τουρκία.
Ο ΟΕΦΕ επισημαίνει ότι σε ορισμένες χώρες λειτουργεί σύστημα ελεύθερης επιλογής εκπαιδευτικής μονάδας μέσω εκπαιδευτικών κουπονιών “voucher system” και μάλιστα από τη δεκαετία του 1950. Σήμερα εφαρμόζεται με επιτυχία στη Σουηδία, στη Μεγάλη Βρετανία, στην Ιρλανδία, στην Ολλανδία, στη Δανία, στη Χιλή και στις ΗΠΑ (στο πλαίσιο του εκτεταμένου εθνικού προγράμματος “No Child Left Behind, NCLB Act”).
Ενδεικτικά, οι φροντιστηριακές μονάδες σε ορισμένες χώρες έχουν ως εξής:
Τουρκία:
– Επικεντρώνουν στη διδασκαλία μαθημάτων για εισαγωγικές εξετάσεις.
– Φοιτούν 3 εκατομμύρια μαθητές.
– Μέσος αριθμός ανά φροντιστήριο: 1.000 παιδιά.
– Διαθέτουν 4.000 φροντιστήρια.
– Τάξεις: 30 – 40 ατόμων.
– Μάθημα: 15-20 ώρες – εβδομάδα.
– Δίδακτρα: 700 – 1.500 λίρες.
– Τα περισσότερα είναι οργανωμένα σε αλυσίδες. Μάλιστα υπάρχουν αλυσίδες με 250.000 μαθητές.
– Είναι οργανωμένα σε πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια σωματεία.
ΗΠΑ
– Πολύ εκτεταμένο το φαινόμενο, αφού ακόμα και ενορίες κάνουν φροντιστήρια.
– Χιλιάδες learning centers που υλοποιούν το εθνικό πρόγραμμα σχολικής στήριξης.
– Φροντιστήρια από τις πρώτες τάξεις του δημοτικού μέχρι το Λύκειο.
– Πολύ μεγάλες αλυσίδες (αμερικανός φροντιστηριούχος πούλησε την αλυσίδα του προς 10 εκατομμύρια δολάρια).
– Διεξαγωγή πολλών ιδιαίτερων μαθημάτων μέσα στα φροντιστήρια (κυρίως λόγω έλλειψης ομοιογενείας. Ταξικές και φυλετικές διάφορες).
Αυστραλία
– Αναπτύσσεται σε μεγάλο βαθμό λόγω και των πολλών μεταναστών.
– Τα ιδιαίτερα μαθήματα που γίνονται στα φροντιστήρια κοστίζουν μέχρι και 100 δολάρια την ώρα.
– Τα φροντιστήρια είναι πιστοποιημένα και πολύ οργανωμένα.
Γερμανία
– Τα φροντιστήρια παρέχουν κυρίως ιδιαίτερα μαθήματα.
– Υπάρχει κουπόνι εκπαίδευσης από το κράτος από τις αρχές του 2011.
– Το 47% κάνει μαθηματικά, 28% ξένες γλώσσες, 18% φιλολογικά.
– 4 ώρες μάθημα την εβδομάδα.
Κύπρος
– Στην Κύπρο υπάρχει το πολυφροντιστήριο, που κάνει ακόμα και μαθήματα επαγγελματικής κατάρτισης.
– Υπάρχουν και κρατικά φροντιστήρια με πολύ χαμηλότερες τιμές από τα ιδιωτικά, χωρίς καλές παρεχόμενες υπηρεσίες.

Ετυµολογικά Γκράβα σηµαίνει στα αρβανίτικα χαράδρα ή γκρεµός, όµως το όνοµα του συγκροτήµατος έχει φτάσει να ταυτίζεται µε γκέτο, µε την αποξένωση και τον αποκλεισµό από την πόλη. Το αρχικό αρχιτεκτονικό σχέδιο προέκυψε έπειτα από διαγωνισµό του 1970, ο οποίος χαρακτηριζόταν από την αυστηρή αντίληψη της εποχής, που ήθελε ένα σχολείο εσωστρεφές, χωρίς βέβαια αυτό να σηµαίνει ότι επρόκειτο για µια κακή µελέτη. Στην πορεία των δεκαετιών, και µετά µε τη διπλοβάρδια, το σχολείο έφτασε να έχει 14.000 (!) µαθητές, το σύστηµα έγινε δαιδαλώδες, οι δίοδοι κόπηκαν, οι διάδροµοι αποµονώθηκαν από τις αυλές και το συγκρότηµα γέµισε κάγκελα. Ζωτικοί χώροι κατελήφθησαν και δηµιουργήθηκε «χαώδης κατακερµατισµός», όπως αναφέρεται στο κείµενο της µελέτης.(Δείτε το ρεπορτάζ της θρυλούμενης ανάπλασης απο την εφημερίδα “το Βήμα”)

Οι καθυστερήσεις στην καταβολή των διδάκτρων είναι μεγαλύτερες από ποτέ, λένε στην «Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία» φροντιστές, που επισημαίνουν επίσης ότι πολλοί μαθητές γράφτηκαν φέτος αρχές Νοεμβρίου για να γλιτώσουν τα δίδακτρα Σεπτεμβρίου και Οκτωβρίου. Αλλά και αυτοί έχουν μειωθεί. Οι περισσότερες οικογένειες κάνουν αιματηρές οικονομίες και περικοπές για να προετοιμάσουν καλύτερα τα παιδιά τους ώστε να εισαχθούν στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Ομως πολλοί είναι εκείνοι, όπως λένε οι φροντιστηριούχοι, ιδιαίτερα τον τελευταίο χρόνο, που δεν καταβάλλουν εγκαίρως τα δίδακτρα, ενώ άλλοι δίνουν τα μισά και «ξεχνούν» τα υπόλοιπα. Οπως επισημαίνει στην «Κ.Ε.» ο πρόεδρος των φροντιστών Αττικής Γ. Βαφειαδάκης, «επειδή τα φροντιστήρια δεν δίδουν πτυχία, δεν είναι εύκολο να διεκδικήσει κάποιος τα οφειλόμενα. Αλλωστε, οι φροντιστές είναι εκπαιδευτικοί. Αυτό σημαίνει ότι συχνά αντιμετωπίζουν τα οικονομικά προβλήματα των οικογενειών με κατανόηση, ιδιαίτερα αν οι μαθητές είναι καλοί και μπορούν να προχωρήσουν. Πολλοί γονείς έρχονται και ζητούν εκπτώσεις παρά το γεγονός ότι έχουν μειωθεί τα δίδακτρα τον τελευταίο καιρό. Αρχικά, το φαινόμενο το παρατηρούσαμε στις περιοχές με κατοίκους χαμηλών εισοδημάτων. Τώρα πια όμως το φαινόμενο γενικεύεται. Παρατηρούμε ότι πολλοί μαθητές εγγράφονται στα φροντιστήρια το Νοέμβριο για να γλιτώσουν τα δίδακτρα Σεπτεμβρίου-Οκτωβρίου. Μεγαλύτερη πάντως είναι η μείωση που έχουν υποστεί τα ιδιαίτερα μαθήματα, τα οποία εκατοντάδες μαθητές έχουν πλέον διακόψει». Σύμφωνα με στοιχεία της Ομοσπονδίας Εκπαιδευτικών Φροντιστών Ελλάδας (ΟΕΦΕ), στην Ελλάδα υπάρχουν 2.300 φροντιστήρια από τα οποία 750 βρίσκονται στην Αθήνα, ενώ οι μαθητές τους ανέρχονται σε 150.000 το χρόνο. Οι μισοί από αυτούς πηγαίνουν στην τρίτη τάξη. Η κατανομή των μαθητών είναι 65 ανά φροντιστήριο, εκπαιδευτικοί που διδάσκουν σε αυτά ανέρχονται σε 20.000, ενώ τα φροντιστήρια αποδίδουν φόρους που αναλογούν σε ετήσιο τζίρο 162 εκατ. ευρώ . Στα φροντιστήρια της βόρειας Ελλάδας, οι μαθητές έχουν αρχίσει να μειώνται σε μεγαλύτερο βαθμό απ’ ό,τι στην Κρήτη και τη νησιωτική χώρα.Οι φροντιστές στην πλειονότητά τους έχουν μειώσει τα δίδακτρα μέχρι και 20%. Παρ’ όλα αυτά, όπως λένε, εξακολουθούν να είναι πολλοί εκείνοι που δεν μπορούν να ανταποκριθούν. Στα φροντιστήρια σήμερα πλέον παραμένουν, συνήθως, οι καλοί μαθητές που έχουν ελπίδες και στόχους να εισαχθούν στα πανεπιστήμια. «Το πιο λυπηρό απ’ όλα όσα έφερε η οικονομική κρίση», λέει ο Γ. Βαφειαδάκης, «είναι ότι σταματούν το φροντιστήριο μαθητές που, με λίγη βοήθεια, θα μπορούσαν να διεκδικήσουν την εισαγωγή τους σε μια καλή σχολή πανεπιστημίου ή ΤΕΙ. Ετσι δημιουργούνται επιπλέον ανισότητες». Η ανάγκη για το φροντιστήριο, όπως υποστηρίζουν μαθητές και γονείς, ότι πηγάζει από τις ελλείψεις του δημόσιου σχολείου και είναι γέννημα της αποτυχίας των εκπαιδευτικών συστημάτων της χώρας. Πολλοί πιστεύουν ότι το φροντιστήριο είναι «ελληνικό φαινόμενο», αλλά αυτό δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα. Τέλος Οκτωβρίου, έγινε στη Βιέννη ένα συνέδριο όπου συμμετείχαν φροντιστές από όλο τον κόσμο. Ενδιαφέρον έχουν τα στοιχεία για τα φροντιστήρια σε άλλες χώρες. Για παράδειγμα, στην Τουρκία λειτουργούν 4.000 φροντιστήρια όπου φοιτούν τρία εκατομμύρια μαθητές και ο μέσος αριθμός μαθητών ανά φροντιστήριο είναι 1.000 παιδιά. Ακόμη και οι ενορίες διαθέτουν φροντιστήρια στις ΗΠΑ, λέει ο Γ. Βαφειαδάκης, που προσθέτει ότι εκεί τα παιδιά ξεκινούν απ’ το δημοτικό. Στις ΗΠΑ όμως, λόγω των φυλετικών προβλημάτων, γίνονται και πολλά ιδιαίτερα φροντιστήρια που κοστίζουν από 50 – 80 δολάρια την ώρα. Στη Γερμανία, «ευδοκιμούν» τα ιδιαίτερα μαθήματα. Μάλιστα υπάρχει κουπόνι εκπαίδευσης που παρέχει το κράτος από τις αρχές του 2011. Το 47% των μαθητών παρακολουθεί μαθηματικά, το 28% ξένες γλώσσες, το 18% φιλολογικά. Οι ώρες παρακολούθησης, όμως, δεν ξεπερνούν τις 4 εβδομαδιαίως. Στην Κύπρο υπάρχει ο θεσμός του «πολυφροντιστηρίου», που γίνεται ακόμη και για επαγγελματική κατάρτιση. Υπάρχουν και κρατικά φροντιστήρια παράλληλα με τα ιδιωτικά. Οπως επισημαίνει ο Γ. Βαφειαδάκης, στη Γαλλία, όπου είναι διαδεδομένος ο θεσμός των φροντιστηρίων, το 50% της δαπάνης εκπίπτει από το φόρο που πληρώνουν οι οικογένειες, ενώ ανεπτυγμένα μοντέλα φροντιστηρίων έχουν και οι ανατολικές χώρες. Την «πρωτιά» στα φροντιστήρια παγκοσμίως κατέχει η Ιαπωνία, ενώ ακολουθούν οι ΗΠΑ, η Κορέα και η Τουρκία.

Σε πολλά κεντρικά σημεία, σε πλατείες, πεζοδρόμους και στάσεις μετρό και ηλεκτρικού σιδηροδρόμου μοιράζονται ακόμα και σήμερα διαφημιστικά φυλλάδια για φροντιστήρια. Τι και αν είναι αρχές Νοεμβρίου και η σεζόν των φροντιστηρίων άρχιζε κανονικά τον Οκτώβρη; Η οικονομική κρίση έφτασε στο κατώφλι της ιδιωτικής εκπαίδευσης, προκαλώντας σημαντικές αναταράξεις.(Πηγή Καθημερινή της Κυριακής)
«Ο αριθμός των μαθητών μας στη Γ΄ Λυκείου παραμένει ίδιος με πέρυσι», επισημαίνει στην «Κ» ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Εκπαιδευτικών Φροντιστών Ελλάδας, κ. Κώστας Πετρόπουλος. Η σταθερότητα αυτή ερμηνεύεται ως εξής: «Πολλές οικογένειες, που παλιά θα επέλεγαν τη λύση του ιδιαίτερου, στέλνουν σήμερα για οικονομία τα παιδιά στο φροντιστήριο. Παράλληλα, σημειώνεται διαρροή από μαθητές που δεν ενδιαφέρονται να συμμετάσχουν στις Πανελλήνιες». Σημαντική, όμως, είναι η μείωση των εγγραφών στις μικρότερες τάξεις. «Παρατηρούμε 10 με 15% πτώση στη Β΄ Λυκείου και ακόμα μεγαλύτερη έως και 40% στην Α΄ Λυκείου» υπογραμμίζει ο κ. Πετρόπουλος, που έχει φροντιστήριο στη Θεσσαλονίκη. «Στις μικρές, λοιπόν, τάξεις περιμένουμε ακόμα μαθητές για να συμπληρωθούν τα τμήματα». Και οι απόφοιτοι που σκοπεύουν να δώσουν εκ νέου Πανελλήνιες εμφανίζονται συγκρατημένοι. Ο κ. Πετρόπουλος εκτιμά, βέβαια, ότι μετά τα Χριστούγεννα και τους ελέγχους, περισσότεροι μαθητές θα στραφούν στο φροντιστήριο. «Ο παλιός προϋπολογισμός των 2.000 ευρώ ετησίως για τα μαθήματα κατεύθυνσης σήμερα είναι απαγορευτικός για τα περισσότερα νοικοκυριά, έτσι ρίχνουμε τις τιμές» ομολογεί, «πάνω απ’ όλα είμαστε εκπαιδευτικοί». Ετσι, ισχύουν πλεόν «ονομαστικά» δίδακτρα.
Παρόμοιο το σκηνικό και στα φροντιστήρια ξένων γλωσσών. Μικρή αύξηση ενδιαφέροντος παρατηρείται στα βόρεια προάστια, όπου οι οικογένειες συνήθιζαν να δίνουν στα παιδιά τους τη δυνατότητα του ιδιαίτερου μαθήματος, αλλά σήμερα δεν μπορούν να επωμισθούν το κόστος. Μείωση περίπου 30% των εγγραφών, όμως, επισημαίνεται στην υπόλοιπη Αττική. «Οι οικογένειες πλέον θέτουν διαφορετικές προτεραιότητες» εξηγεί στην «Κ» καθηγήτρια σε φροντιστήριο στα δυτικά προάστια, «είχα πάντοτε 12 ώρες την εβδομάδα μάθημα και φέτος έχω μόνο 4». Οι γονείς, πιεσμένοι από τα επιπρόσθετα έξοδα, στέλνουν πια τα παιδιά τους να μάθουν μόνο μία ξένη γλώσσα -συνήθως αγγλικά- ενώ η δεύτερη ξένη γλώσσα, που για πάνω από δύο δεκαετίες αποτελούσε προαπαιτούμενο, γράφεται προσωρινά στις «ελληνικές καλένδες». «Το μεταθέτουν λίγο χρονικά, επαφίονται στο σχολείο ή “ενεργοποιούνται” οι ίδιοι, όταν είναι γλωσσομαθείς» σχολιάζει η ίδια. «Αλλοτε διακόπτουν τα μαθήματα, όταν το παιδί τους δεν είναι επαρκώς επιμελές». Προκειμένου να αναχαιτιστεί η εν λόγω τάση, τα φροντιστήρια ξένων γλωσσών εξαπολύουν εκστρατείες «προσέλκυσης» πελατών: μειώνουν τα δίδακτρα, κάνουν «δώρο» τη δεύτερη ξένη γλώσσα, προσφέρουν εκπτωτικά πακέτα σε οικογένειες που έχουν δύο παιδιά, συμμετέχουν σε προσφορές μέσω Διαδικτύου υπό την προϋπόθεση ότι οι μαθητές θα παραμείνουν όλη τη σχολική χρονιά. Παράλληλα, για να μειώσουν τα έξοδά τους, μισθώνουν μικρότερα κτίρια ή κάνουν ακόμα και «περικοπές μισθών». Φημολογείται ότι πίσω από πολύ δελεαστικά πακέτα «κρύβονται» απλήρωτοι καθηγητές ή εργαζόμενοι χωρίς ασφάλιση.
Ζωηρό ενδιαφέρον, ωστόσο, παρατηρείται ακόμα από μερίδα ενηλίκων, που μπαίνουν στην εκπαιδευτική διαδικασία με συγκεκριμένο κίνητρο: τη βελτίωση του εργασιακού τους status ή τη μετανάστευση. Σκόπελος, όμως, παραμένει το οικονομικό για πολλούς φοιτητές, που θέλουν να εμπλουτίσουν το βιογραφικό τους, όπως και για εργαζόμενους φοιτητές που χάνουν ξαφνικά τη δουλειά τους μεσούσης της ακαδημαϊκής χρονιάς.