Το Κράτος και η Παιδεία

Το άλλο μισό, το δεύτερο μέρος του προβλήματός μας, βρίσκεται στην κρατική αδιαφορία για την παιδεία, την πραγματική κινητήρια δύναμη οικονομίας και κοινωνίας. Τούτη είναι μαγική συνταγή των δέκα πιο ανταγωνιστικών οικονομιών του κόσμου, που φιγουράρουν στις πρώτες θέσεις του παγκοσμίου δείκτη ανταγωνιστικότητας: καινοτομία και τεχνολογική υποδομή να υιοθετήσουν και να αναπτύξουν την πρόοδο και την επιστημονική έρευνα, ή με μια λέξη παιδεία. Οι δέκα πιο ανταγωνιστικές οικονομίες του πλανήτη μας, στηρίζονται σε άριστα σχολεία και πανεπιστήμια, σε καταρτισμένους και παραγωγικούς δασκάλους, καθηγητές και ερευνητές, σε δυναμικούς και επιμελείς μαθητές και φοιτητές, που έχουν πρόσβαση στη γνώση, σε επιστημονικά εργαστήρια υψηλού επιπέδου.(απόσπασμα από άρθρο του Ανδρέα Παπαστάμου στο www.capital.gr) Εκεί γεννιέται η έρευνα, η καινοτομία και η τεχνολογία. Αλλά κι εδώ, το σημαντικότερο βρίσκεται και πάλι στις νοοτροπίες και τις αξίες που προβάλλει και υποστηρίζει το κράτος. Αυτό είναι το έδαφος που ανθεί η γνώση κι ο πολιτισμός, δηλαδή η ανταγωνιστικότητα. Η NOKIA βρίσκεται στην πρώτη θέση γιατί πουλάει τεχνολογία, δηλαδή ενσωματωμένη γνώση και παιδεία. Το ίδιο και η APPLE, και όλες οι μεγαλύτερες εταιρείες του πλανήτη μας. Αυτό είναι το μεγάλο μυστικό τους. Για να μην αναφερθούμε στις «εξαγωγές» των βρετανικών πανεπιστημίων, που αποφέρουν έσοδα υψηλότερα από κάθε εξαγωγικό προϊόν της Βρετανίας.
Το πρόβλημα της ανταγωνιστικότητας βρίσκεται στην παιδεία. Γι’ αυτό, καλό θα ήταν, πριν από οποιαδήποτε σχεδιασμό για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας, τα αρμόδια υπουργεία να συντονιστούν με το έργο του υπουργείου Παιδείας. Η ανταγωνιστικότητα δεν έχει καμία σχέση με τους μισθούς. Αυτό που χρειάζεται είναι αναθεώρηση των δαπανών, εξοικονομώντας κονδύλια από στρατιωτικούς εξοπλισμούς προς όφελος της παιδείας, της επιστημονικής έρευνας και της διάχυσης της καινοτομίας.
Εάν, τα άσκοπα μέτρα δημοσιονομικής λιτότητας, συνεχιστούν με την ίδια ένταση, αδιαφορώντας για την παιδεία, την αληθινή πηγή της ανταγωνιστικότητας, τότε όχι μόνον η αγορά θα σβήσει αλλά, το πιο ανησυχητικό, τα καλύτερα παιδιά μας θα φύγουν για άλλες «πατρίδες», πιο ανταγωνιστικές, εκεί που ο μόχθος και η δημιουργικότητα αμείβονται για να αυγατίσουν. Σε τούτο τον κυκεώνα ψευδών ειδήσεων και δημόσιας αμετροέπειας, η αποκατάσταση της αλήθειας αποτελεί στοιχειώδες καθήκον κάθε Έλληνα: η ανταγωνιστικότητα δεν έχει καμία σχέση με τους μισθούς. Η Ελλάδα διαθέτει πολιτισμό, επιστήμονες και τεχνολογία. Εκεί βρίσκεται το ανταγωνιστικό της πλεονέκτημα. Αυτό είναι το στοίχημα, κι ας αφήσουμε τη «συγκράτηση του μισθολογικού κόστους» για την Κίνα και την Ινδία.
* Ο κ. Ανδρέας Παπαστάμος είναι Διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Αθηνών, Οικονομικός Σύμβουλος στη Μόνιμη Αντιπροσωπεία της Ελλάδος στον ΟΗΕ, Γενεύη πηγή:www.capital.gr