Στα οκτώ χρόνια που οι «Τάιμς του Λονδίνου» δημοσιεύουν την κατάταξη των πανεπιστημίων του κόσμου στην ειδική έκδοση «Times Higher Education», το Χάρβαρντ ερχόταν πρώτο. Φέτος τα πράγματα άλλαξαν. Στην κατάταξη που δόθηκε χθες στη δημοσιότητα το γνωστότερο ίσως πανεπιστήμιο του κόσμου υποσκελίστηκε από το Τεχνολογικό Ινστιτούτο της Καλιφόρνιας (Caltech), το οποίο παρουσίασε αύξηση 16% στις επενδύσεις του στον τομέα της έρευνας. Κατά τα άλλα, το Πανεπιστήμιο της Κρήτης είναι το μοναδικό ελληνικό ανώτατο εκπαιδευτικό ίδρυμα που περιλαμβάνεται φέτος στον κατάλογο (στις θέσεις 276-300 από τις 401-450 πέρυσι). Στον περυσινό κατάλογο των 400 πρώτων περιλαμβανόταν επίσης το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών (286η θέση), ενώ στις θέσεις 451-500 κατατάσσονταν το Αριστοτέλειο και το Πανεπιστήμιο της Πάτρας.
Τις πρώτες θέσεις της κατάταξης καταλαμβάνουν και φέτος αμερικανικά και βρετανικά πανεπιστήμια. Επτά αμερικανικά είναι ανάμεσα στα δέκα πρώτα και 75 στα 200 πρώτα της εν λόγω κατάταξης. Μαζί με το Χάρβαρντ στη δεύτερη θέση βρίσκεται το Στάνφορντ και ακολουθούν η Οξφόρδη, το Πρίνστον και το Κέμπριτζ. Το πρώτο μη αγγλοσαξονικό πανεπιστήμιο στον κατάλογο είναι το Ελβετικό Ομοσπονδιακό Ινστιτούτο Τεχνολογίας στη Ζυρίχη (15η θέση).
Εκτός από τις ΗΠΑ και τη Βρετανία, η Ολλανδία και η Γερμανία έχουν τα περισσότερα πανεπιστήμια στις 200 πρώτες θέσεις του καταλόγου (21 η καθεμιά) και ακολουθούν ο Καναδάς (9 πανεπιστήμια) και η Αυστραλία (7 πανεπιστήμια). Η Γαλλία βρίσκεται στη δέκατη θέση των χωρών με τα περισσότερα πανεπιστήμια στην κατάταξη, μπροστά από το Χονγκ Κονγκ, αλλά μετά τον Καναδά, την Ελβετία, την Αυστραλία, την Ιαπωνία και τη Σουηδία. Το πρώτο γαλλικό ΑΕΙ στον κατάλογο είναι η Εκόλ Νορμάλ Σιπεριέρ (59η θέση) και ακολουθούν η Εκόλ Πολιτεκνίκ (63η), το Πανεπιστήμιο Πιερ και Μαρί Κιουρί (84η), η Εκόλ Νορμάλ Σιπεριέρ της Λυών (141η) και το Πανεπιστήμιο Παρί Ντιντερό – Παρί 7 (169η). Το πρώτο ασιατικό πανεπιστήμιο είναι του Τόκιο, στην 30ή θέση, ενώ το Πανεπιστήμιο του Πεκίνου βρίσκεται στην 49η θέση.
Το Χάρβαρντ εμφανίζεται συχνά επικεφαλής σε τέτοιες διεθνείς συγκρίσεις -περιλαμβανομένου και του καταλόγου με τα πλουσιότερα πανεπιστήμια – όμως σ’ αυτή την περίπτωση περιορίστηκε στη δεύτερη θέση από το California Institute of Technology, γνωστό ως Caltech. Εχει την έδρα του στην Πασαντίνα και είναι ένα σχετικά μικρό ίδρυμα, με περίπου 2.000 ως επί το πλείστον μεταπτυχιακούς φοιτητές και σχεδόν 500μελές προσωπικό. Σε σύγκριση, η Οξφόρδη έχει περίπου 21.000 φοιτητές.
ΤΑ ΚΡΙΤΗΡΙΑ. Ωστόσο αρκετές αμφισβητήσεις διατυπώνονται για τις κατατάξεις αυτές. Η απονομή ενός Νομπέλ, για παράδειγμα, σε καθηγητή ενός πανεπιστημίου ανεβάζει το συγκεκριμένο ίδρυμα κατά 20 με 30 θέσεις, λέει ο Αλέν Μπερέτζ, πρόεδρος του Πανεπιστημίου του Στρασβούργου. Την περασμένη Δευτέρα, ένας από τους καθηγητές του, ο Ζιλ Οφμάν, κέρδισε το Νομπέλ Ιατρικής. Η διάκριση αυτή θα επιτρέψει στο Πανεπιστήμιο του Στρασβούργου να ανέβει σημαντικά σε επόμενες κατατάξεις. Ομως ο Μπερέτζ παραμένει ψύχραιμος. «Μήπως με την ανακοίνωση αυτού του Νομπέλ βελτιώθηκε ριζικά μεμιάς η ποιότητα της έρευνάς μας; Προφανώς όχι», σχολιάζει στη «Λε Μοντ».
Η κατάταξη της έκδοσης «Times Higher Education» λαμβάνει υπόψη διάφορους παράγοντες για την αξιολόγηση των πανεπιστημίων, όπως έρευνα, χρηματοδότηση, ποιότητα διδακτικού προσωπικού, διεθνείς δραστηριότητες και δημοσιεύσεις σε ειδικές επιθεωρήσεις. Ο φετινός κατάλογος υπάρχει εδώ.
To ιστολόγιο ενός φροντιστή