Η οικονομική ύφεση επιφέρει σημαντικές διαφοροποιήσεις στις προτιμήσεις των υποψηφίων των πανελλαδικών εξετάσεων. Οι νέοι μας αναζητούν πλέον διέξοδο προς την αγορά εργασίας με ανταποδοτικές σπουδές επαγγελματικής ασφάλειας και αποκατάστασης.
Με την απόλυτη αίσθηση ότι ο διορισμός στο δημόσιο αποτελεί άπιαστο όνειρο οι υποψήφιοι μπροστά σ’ ένα μηχανογραφικό δελτίο 600 περίπου σχολών και τμημάτων στρέφονται σε σπουδές που ζητούνται στην ιδιωτική αγορά εργασίας. Άλλωστε σύμφωνα με τους πλέον αισιόδοξους και τεκμηριωμένους υπολογισμούς τη νέα δεκαετία μόλις το 5% των αποφοίτων της τριτοβάθμιας θα μπορεί να διορίζεται στο δημόσιο. (Άρθρο στον σημερινό Κόσμο του Επενδυτή)
Τα υπόγεια ρεύματα του μηχανογραφικού μπορούν να συνοψισθούν στις ακόλουθες τάσεις:
• Οι στρατιωτικές και αστυνομικές σχολές στο σύνολό τους θα προηγηθούν στις προτιμήσεις των υποψηφίων καθώς οδηγούν σε άμεση επαγγελματική αποκατάσταση. Οι υποψήφιοι όμως πρέπει να είναι καλά ενημερωμένοι για τις συνθήκες της εκπαίδευσης και των σπουδών καθώς απαιτούν ιδιαίτερα χαρακτηριστικά προσωπικότητας με έμφαση στην πειθαρχία, την υπομονή και την αφοσίωση στα καθήκοντα που απορρέουν από μια αυστηρή ιεραρχία. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι κάθε χρόνο από τη σχολή Ευελπίδων αποχωρούν από το πρώτο τρίμηνο ένα σημαντικό ποσοστό της τάξεως του 20% των επιτυχόντων.
• Οι Νομικές σπουδές, τα Παιδαγωγικά τμήματα, οι Ιατρικές σχολές και οι υψηλόβαθμες σχολές του Πολυτεχνείου θα παραμείνουν στις πρώτες προτιμήσεις των υποψηφίων ανεξάρτητα από τη δυσκολία της επαγγελματικής αποκαταστασης που παρατηρείται στους αποφοίτους μερικών εξ αυτών. Συγκεκριμένα, οι νομικές και ιατρικές σπουδές παρουσιάζουν σημαντική δυσκολία στην επαγγελματική αποκατάσταση, δεν θα πάψουν όμως ποτέ να αποτελούν δυνατά χαρτιά στην αγορά εργασίας και σχολές οι οποίες θα παρουσιάζουν σε βάθος χρόνου ελάχιστα ποσοστά ετεροαπασχόλησης των αποφοίτων τους. Οι Παιδαγωγικές σπουδές παρουσιάζουν σήμερα άμεση επαγγελματική αποκατάσταση, οι εκτιμήσεις όμως είναι ότι τα επόμενα χρόνια οι διορισμοί θα είναι σημαντικά μειωμένοι και ο σταθερός αριθμός των αποφοίτων θα δυσκολέψει την πρόσβαση στο δημόσιο σχολείο. Σταθερή αξία στην αγορά εργασίας είναι οι σπουδές του Πολυτεχνείου και παρά την κρίση ο κατασκευαστικός τομέας δεν θα πάψει ποτέ να δίνει δουλειά στους Πολιτικούς Μηχανικούς, τους Ηλεκτρολόγους και τους Μηχανολόγους.
• Οι Οικονομικές σπουδές, τα Χρηματοοικονομικά, τα Λογιστικά και οι σπουδές της Εμπορίας και της Διαφήμισης αποτελούν σταθερό ζητούμενο της αγοράς εργασίας. Σταθερή αξία αποτελούν και οι σπουδές της Διοίκησης με πολλές δυναμικά αναδυόμενες ειδικότητες όπως για παράδειγμα η Διοίκηση της Εφοδιαστικής Αλυσίδας( Logistics). H εποχή της ποιοτικής τυποποίησης όλων των αγαθών και των υπηρεσιών απαιτεί επιστήμονες με εξειδίκευση στη δημιουργία προτύπων ποιότητας. Εδώ απαιτούνται συνήθως διαθεματικές σπουδές οι οποίες συνδυάζουν τη Διοίκηση και τη Διαχείριση Ανθρώπινων Πόρων με τη Μηχανολογία, την Τεχνολογία Τροφίμων και την Εκπαίδευση.
• Η Πληροφορική και οι νέες τεχνολογίες, ιδίως σε κρίσιμους τομείς, όπως είναι η Διαχείριση Ενεργειακών Πόρων, η Οικονομία και η Διοίκηση αποτελούν σταθερά ζητούμενα των υποψηφίων. Το κανάλι του internet αποδεικνύεται πλέον ο νέος χώρος μιας νέας δυναμικής οικονομίας στην οποία αναπτύσσονται επιχειρήσεις μικρών επενδύσεων και μεγάλων αποδόσεων. Η διακίνηση αγαθών, πληροφοριών και υπηρεσιών γίνεται με τεράστιες οικονομίες κλίμακος ενώ το ηλεκτρονικό εμπόριο γενικεύεται.
• Τα Μαθηματικά και οι Φυσικές Επιστήμες αποτελούν διαχρονικά «αθάνατες» επιστήμες καθώς οδηγούν σε πολλές κατευθύνσεις και όχι μόνο στην εκπαίδευση και τη διδασκαλία. Μια ενδιαφέρουσα εκδοχή των μαθηματικών σπουδών είναι οι σπουδές Στατιστικής και Αναλογιστικής που συνδυάζονται με πολλούς τομείς της επιστήμης και της οικονομίας.
• Οι σπουδές στις ξένες Φιλολογίες, ιδίως στην Αγγλική και την Ισπανική, αποτελούν ένα ασφαλές διαβατήριο στην αγορά εργασίας καθώς και όλες οι σχολές που οδηγούν σε επαγγέλματα υγείας αλλά σταθερή είναι και η αξία των Τουριστικών Σπουδών και Επαγγελμάτων.
Η οικονομική κρίση επαναπροσδιορίζει τα κοινωνικά κριτήρια επιλογής των σπουδών και μεταστρέφει τους νέους στη δράση και την καινοτομία παρά στο ράθυμο βόλεμα στο κράτος που κυριάρχησε τις τελευταίες δεκαετίες.