Στην «παραπαιδεία» αναζητούν διέξοδο από την ανεργία οι σημερινοί τριαντάρηδες απόφοιτοι των λεγόμενων «καθηγητικών σχολών» γράφει η Χαρά Καλημέρη στην Ημερησία του περασμένου Σαββάτου. Oι πιθανότητες για μονιμοποίηση στη δημόσια εκπαίδευση δεν συνηγορούν υπέρ τους -μία θέση φιλόλογου αναλογεί σε 40 υποψήφιους- με αποτέλεσμα ο ένας στους δύο να καταφεύγει στον ιδιωτικό τομέα. Χαρακτηριστικό είναι ότι από το 72% των αποφοίτων φιλοσοφικών σχολών της χώρας που έχει την… τύχη να εργάζεται και μάλιστα σε επάγγελμα σχετικό με τις σπουδές του ποσοστό της τάξεως του 36,2% απασχολείται σε φροντιστήρια ή παραδίδει ιδιαίτερα μαθήματα. Στις τρεις βαθμίδες της δημόσιας εκπαίδευσης εργάζεται μόλις το 24,4% των αποφοίτων, εκ των οποίων μάλιστα οι περισσότεροι ως ωρομίσθιοι…
«Γκρίζα ζώνη»
Σύμφωνα με την έρευνα, πέντε χρόνια μετά την απόκτηση του πτυχίου εργάζεται το 80,3% των αποφοίτων φιλοσοφικών σχολών. Tο 2,2% συνεχίζει τις σπουδές σε μεταπτυχιακό επίπεδο, ενώ το ποσοστό ανεργίας ανέρχεται στο 5,9%. Όσο για το υπόλοιπο 11% αποτελεί μια «γκρίζα ζώνη», καθώς εκτιμάται ότι ασχολείται με τα ιδιαίτερα μαθήματα… Iδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα στοιχεία της έρευνας που αφορούν στη σχέση μεταξύ της απασχόλησης των πτυχιούχων και του αντικειμένου σπουδών τους. Eιδικότερα, από το σύνολο όσων έχουν καταφέρει να βρουν εργασία διακρίνονται τρεις κατηγορίες:
Oι επτά στους δέκα (72%) έχουν βρει απασχόληση σε επάγγελμα που σχετίζεται άμεσα με το αντικείμενο και το επίπεδο των σπουδών τους. Ωστόσο, από αυτούς οι μισοί εργάζονται σε φροντιστήρια (24,1%) ή παραδίδουν ιδιαίτερα μαθήματα (12,1%). Στη δημόσια εκπαίδευση εργάζεται μόλις το 24,4% (18% στη δευτεροβάθμια, 4% στην πρωτοβάθμια και 2,4% στην τριτοβάθμια κυρίως ως επιστημονικοί συνεργάτες). Eπίσης, ποσοστό 11,4% έχει ακολουθήσει επαγγέλματα σχετικά με τις σπουδές του (αρχαιολόγοι, ιστορικοί, γλωσσολόγοι, συγγραφείς κ.ά.).
Oι δύο στους δέκα (18%) ετεροαπασχολούνται, δηλαδή το αντικείμενο των σπουδών τους δεν συνδέεται στενά με την επαγγελματική τους δραστηριότητα. H ετεροαπασχόληση εντοπίζεται κυρίως στο χώρο της επικοινωνίας, της διαφήμισης, του μάρκετινγκ, καθώς και στον τομέα των ανθρωπίνων πόρων, στον ευρύτερο τομέα της υγείας και της ψυχολογίας.
O ένας στους δέκα (10%) πτυχιούχους κατέχει θέση εργασίας που είναι τελείως εκτός του αντικειμένου και του επιπέδου των σπουδών του και, παράλληλα, απαιτεί λιγότερα προσόντα. Πρόκειται, δηλαδή, για το φαινόμενο της υπερεκπαίδευσης με τους αποφοίτους να εργάζονται κυρίως ως υπάλληλοι γραφείου ή σε γραμματειακές θέσεις (7,8%), αλλά και ως πωλητές κ.ά. (2,1%). Tο 53,3% των εργαζομένων αυτής της κατηγορίας δηλώνει δυσαρεστημένο από την εργασία του και βρίσκεται προς αναζήτηση άλλης.
Μελέτη
Αποκαλυπτικά είναι, επίσης, τα συμπεράσματα της μελέτης για τη μορφή της απασχόλησης των νέων πτυχιούχων. Σχεδόν οι μισοί, με ποσοστό 44,8%, έχουν μισθωτή σχέση εργασίας. Από αυτούς, μόλις το 13,6% είναι μισθωτοί στο Δημόσιο, το 14,8% εργάζεται με σύμβαση αορίστου χρόνου, ενώ το 16,4% με σύμβαση ορισμένου χρόνου. Μάλιστα, πέραν από τις συμβάσεις εργασίας περιορισμένης διάρκειας, λίγο περισσότερο από το 1/3 των πτυχιούχων, με ποσοστό της τάξεως του 34,3%, εργάζονται ως ωρομίσθιοι αντιμετωπίζοντας την εποχική ανεργία. H μορφή εργασίας φαίνεται πως επηρεάζεται σημαντικά από το επίπεδο σπουδών. Είναι ενδεικτικό ότι οι κάτοχοι μάστερ ή διδακτορικού εργάζονται ως ωρομίσθιοι ή παραδίδουν ιδιαίτερα μαθήματα σε χαμηλότερα ποσοστά σε σύγκριση με τους κατόχους πτυχίου…
Απαραίτητο το «μέσο» στην εύρεση εργασίας
Oι οικογενειακές και επαγγελματικές γνωριμίες παίζουν τον πρώτο ρόλο στην ανεύρεση εργασίας. Όπως έδειξε η έρευνα, το 54% των νέων πτυχιούχων βρήκε την πρώτη του εργασία με «μέσο», κυρίως με την υποστήριξη της οικογένειας (13,2%) ή των φίλων (27,8%). H διάρκεια αναζήτησης της πρώτης εργασίας των αποφοίτων κυμαίνεται από ένα έως και περισσότερα από τρία χρόνια. Ειδικότερα, οι μισοί πτυχιούχοι (ποσοστό 44%) βρήκαν τη σημερινή απασχόλησή τους μέσα στον πρώτο χρόνο μετά την απόκτηση του πτυχίου τους, ενώ το 7% εργαζόταν πριν ακόμη τελειώσει τις σπουδές του. Απασχόληση μέσα στο δεύτερο χρόνο μετά το πτυχίο βρήκε το 16%, στον τρίτο χρόνο το 13%, ενώ σημαντικό ποσοστό, της τάξεως του 21%, βρήκε τη σημερινή του απασχόληση μετά τα τρία χρόνια από την απόκτηση του πτυχίου του.
Αξιολογώντας τις σπουδές τους, οι εννιά στους δέκα αποφοίτους φιλοσοφικών σχολών δήλωσαν αρκετά έως πολύ ικανοποιημένοι για το επιστημονικό υπόβαθρο που απέκτησαν στο Πανεπιστήμιο. Επίσης, το 58,3% δήλωσε αρκετά έως πολύ ικανοποιημένο για τις ικανότητες συνεργασίας και επικοινωνίας που μπόρεσε να αναπτύξει. Όμως, η πλειονότητα -το 87,7%- εξέφρασε «παράπονα» για την αδυναμία του Πανεπιστημίου να παρέχει πρόσθετες γνώσεις που αφορούν κυρίως στη χρήση ηλεκτρονικών υπολογιστών ή στην εκμάθηση ξένων γλωσσών.