Ο Μιχάλης, εκλεκτός συνάδελφος, κατοικεί στο κέντρο της Αθήνας, σε μία από τις γειτονιές που τα τελευταία χρόνια υπέστησαν ραγδαία υποβάθμιση. Στέλνει τις δύο κόρες του σε ιδιωτικό σχολείο. Πριν από μερικά χρόνια αφηγείτο την απορία που εξέφρασαν τα παιδιά, γιατί δεν μένουν σε μια καλύτερη περιοχή, με περισσότερο πράσινο, όπως αρκετοί από τους συμμαθητές τους. Προσπάθησε να τους εξηγήσει ότι ο ίδιος και η μητέρα τους επέλεξαν να επενδύσουν τα χρήματα που κερδίζουν από τη δουλειά τους για να παράσχουν στα παιδιά την καλύτερη δυνατή εκπαίδευση, αντί να δαπανήσουν τα χρήματα αυτά σε ένα πολύ ακριβότερο σπίτι, σε καλύτερη περιοχή.
Την αφήγηση αυτή θυμήθηκα χθες, ακούγοντας ότι στις σκέψεις του οικονομικού επιτελείου της κυβέρνησης είναι, μεταξύ άλλων, να ενταχθούν οι δαπάνες για ιδιωτικά σχολεία και φροντιστήρια στα τεκμήρια διαβίωσης.
Στην Ελλάδα, οι ιδιωτικές δαπάνες για την εκπαίδευση υπολογίζονται σε 4,4 δισ. ευρώ ετησίως. Ιλιγγιώδες ποσό, που εκταμιεύεται από δεκάδες χιλιάδες οικογενειακούς προϋπολογισμούς. Δεν πρόκειται, στη συντριπτική πλειονότητα των περιπτώσεων, για κάποια ιδιοτροπία γονιών, που θεωρούν ότι η φοίτηση των παιδιών τους σε ιδιωτικό σχολείο αποτελεί ένδειξη κοινωνικού ή οικονομικού στάτους. Τα παιδιά που τελειώνοντας το μάθημα στο σχολείο τρέχουν να προλάβουν το φροντιστήριο ή το ιδιαίτερο δεν το κάνουν γιατί δεν έχουν πώς να γεμίσουν τη μέρα. Και τα χρήματα για να πληρωθούν σχολεία και φροντιστήρια δεν προέρχονται, και πάλι στη συντριπτική πλειονότητα των περιπτώσεων, από κάποια κρυφή από το κράτος συναλλαγή. Είναι χρήματα μισθών και συντάξεων, γονιών και παππούδων, που θεωρούν ότι η καλή παιδεία είναι απαραίτητη προϋπόθεση για ένα καλύτερο μέλλον των παιδιών τους και που έχουν αποδεχθεί την πραγματικότητα ότι χωρίς φροντιστήριο πολύ δύσκολα ένας μαθητής μπορεί να αντεπεξέλθει στη δοκιμασία των Πανελληνίων Εξετάσεων. Οι δυσλειτουργίες της δημόσιας παιδείας είναι πολλές. Ορισμένες τελείως παράλογες, όπως στην περίπτωση του γιου φίλης, μαθητή πρώτης Λυκείου, που πριν από τις γιορτές δεν έκανε μάθημα για σχεδόν ένα μήνα διότι το σχολείο του τελούσε υπό κατάληψη με το πάντα επίκαιρο αίτημα «βελτίωσης της παιδείας». Και οι διαμαρτυρίες ήταν ελάχιστες, διότι οι μαθητές και κυρίως εκείνοι της τρίτης Λυκείου είχαν έτσι περισσότερο χρόνο να καλύψουν την ύλη των φροντιστηρίων.
Πριν, λοιπόν, οι δαπάνες για την εκπαίδευση λογιστούν ως τεκμήριο διαβίωσης, η κυβέρνηση οφείλει να αλλάξει την κατάσταση που επικρατεί στον πολύπαθο χώρο της Παιδείας, για την αναβάθμιση της οποίας έχει άλλωστε δεσμευθεί. Μέχρι τότε, θα μπορούσε, ενδεχομένως, να στρέψει το ενδιαφέρον σε όλους εκείνους που εισπράττουν «μαύρα» πολλά από τα χρήματα που η μέση οικογένεια δαπανά σε ιδιαίτερα και σε φροντιστήρια. Ας επιχειρήσει να ελέγξει τα τεκμήρια διαβίωσης αυτών.