Η εκπαιδευτική πύλη alfavita.gr δημοσιεύει σήμερα τις προτάσεις του ΣΠΔΕ για την πρόσβαση στα ΑΕΙ όπως αυτές δόθηκαν στην ΟΛΜΕ και στις άλλες εκπαιδευτικές ομοσπονδίες. Το πόρισμα δεν είναι το τελικό καθώς στη σημερινή συνεδρίαση προστέθηκαν κάποιες παρατηρήσεις οι οποίες θα ενσωματωθούν στο υπάρχον κείμενο και θα επιδοθούν την Παρασκευή 20 Νοεμβρίου στην πολιτική ηγεσία.
Συμβούλιο Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης
Πρόσβαση στα ΑΕΙ
Εισαγωγικά
Σε αυτό το στάδιο εργασιών τού Συμβουλίου διατυπώνονται, όπως είναι φυσικό, ορισμένες γενικές αρχές και προτάσεις αντιμετώπισης τού θέματος της πρόσβασης στα ΑΕΙ. Εξειδικευμένες επιχειρησιακές δράσεις και τρόποι εφαρμογής θα αντιμετωπιστούν από το Συμβούλιο σε δεύτερη φάση, η οποία πρέπει να ακολουθήσει.
Γενική εκτίμηση όλων των μελών τού Συμβουλίου και των εκπροσώπων των συμμετεχόντων στον Διάλογο φορέων είναι ότι αυτό που πρέπει να δεσπόζει κατά προτεραιότητα σε κάθε αλλαγή τού εκπαιδευτικού συστήματος είναι η αναβάθμιση τής ποιότητας σπουδών σε όλες τις βαθμίδες τής εκπαίδευσης. Αυτό είναι το κυρίως ζητούμενο και προϋπόθεση για κάθε άλλη αλλαγή. Με το πνεύμα αυτό, σε σχέση με κάθε σύστημα πρόσβασης στα ΑΕΙ το Συμβούλιο εισηγείται ότι πρέπει να εξευρεθούν τρόποι, όπως αυτοί που προτείνονται από το Συμβούλιο, ώστε να υπάρξει στην πράξη μια απομυθοποίηση των εξετάσεων μ’ ένα σύστημα πιο δίκαιο, πιο αξιόπιστο, πιο ανθρώπινο και πάντοτε αδιάβλητο.
Αναλυτικά οι απόψεις που διατυπώθηκαν στο Συμβούλιο από μέλη τού Συμβουλίου και εκπροσώπους φορέων περιλαμβάνονται στα Πρακτικά και τα συνοδευτικά κείμενα. Εδώ δίδονται τα κύρια σημεία συζήτησης τού θέματος με έμφαση σ' εκείνα στα οποία σημειώθηκε σύγκλιση απόψεων. Συγκεκριμένα:
Α.
1. Γενικότερη υπήρξε η εκτίμηση ότι δεν υπάρχει δυνατότητα ελεύθερης πρόσβασης των αποφοίτων Λυκείου στα ΑΕΙ χωρίς εξετάσεις, έστω κι αν απώτερος επιθυμητός στόχος είναι ένα σύστημα άμεσης πρόσβασης στα Πανεπιστήμια με μόνο το απολυτήριο Λυκείου.
Διαφορετική άποψη διατύπωσε η εκπρόσωπος του "ΛΑΟΣ" που υποστηρίζει την ελεύθερη πρόσβαση των υποψηφίων στα ΑΕΙ:
«Προτείνουμε να γίνεται η εισαγωγή στην Τριτοβάθμια εκπαίδευση χωρίς Πανελλαδικές εξετάσεις, αλλά με εγγραφή των υποψηφίων στη σχολή που επιθυμούν, σύμφωνα με τις δυνατότητες των Ανωτάτων Ιδρυμάτων και με βάση το βαθμό Εθνικού Απολυτηρίου, ο οποίος θα προκύπτει από τη συγκριτική βαθμολόγηση των μαθητών. Τα πρώτα έτη μπορεί να γίνονται κριτήριο για την περαιτέρω συνέχεια των σπουδών.»
2. Υπήρξε γενικότερη συμφωνία ως προς την ανάγκη αποδέσμευσης του Λυκείου από τις εισαγωγικές εξετάσεις για τα Πανεπιστήμια, ώστε ν’ αποκτήσει το Λύκειο μεγαλύτερη μορφωτική αξία και την αυτοδυναμία που χρειάζεται ως ανώτερη βαθμίδα τής Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Εκτιμάται ότι το σημερινό σύστημα με τις εξετάσεις στη Γ΄ Λυκείου έχει αποδιοργανώσει πλήρως τη λειτουργία και έχει αλλοιώσει τον μορφωτικό χαρακτήρα τού Λυκείου.
Διαφορετική άποψη διατυπώνει ο εκπρόσωπος του ΠΑΣΟΚ:
«Σχετικά με την πρόσβαση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση στρατηγικός μας στόχος είναι κάθε νέος και νέα που παίρνει Εθνικό Απολυτήριο, να μπορεί να εισάγεται σε Πανεπιστήμια και ΤΕΙ. Επιπλέον, θα εισάγεται όχι σε Τμήμα, αλλά σε Σχολή, για να επιλέγει σε επόμενη φάση την επαγγελματική του κατεύθυνση. Με τον τρόπο θα έχει τη δυνατότητα να αποφασίζει για το επαγγελματικό του μέλλον ώριμα.
Επιπλέον:
1. Οι εξετάσεις για το εθνικό απολυτήριο διεξάγονται κεντρικά και με διαδικασίες αντίστοιχες των σημερινών ώστε να διασφαλίζεται το αδιάβλητο.
2. Τα θέματα επιλέγονται από σχετική τράπεζα στην οποία περιλαμβάνονται σταθμισμένης δυσκολίας μεγάλη πληθώρα θεμάτων.
3. Τα Ιδρύματα ορίζουν τα μαθήματα και τους συντελεστές βαρύτητας που λαμβάνονται υπόψη για την εισαγωγή φοιτητών στα τμήματά τους.
4. Με βάση τις επιλογές τους οι μαθητές μπορούν να υποβάλλουν αίτηση για εισαγωγή σε όσα τμήματα επιθυμούν.»
3. Η διεξαγωγή των εξετάσεων εισαγωγής στα ΑΕΙ, προκειμένου να διατηρήσουν τον αδιάβλητο χαρακτήρα τους αλλά και να αποκτήσουν επιστημονική εγκυρότητα και αξιολογική αξιοπιστία, προτείνεται να αναληφθεί από ειδικό κρατικό εξεταστικό φορέα ("Εθνικό Κέντρο Αξιολόγησης"), στελεχωμένο από ειδικούς στην αξιολόγηση (εκπαιδευτικούς και πανεπιστημιακούς), που θα συγκροτήσει Τράπεζα Θεμάτων, συνεχώς τροφοδοτούμενη και ανανεούμενη. Το Εθνικό Κέντρο Αξιολόγησης θα διεξάγει τις εξετάσεις περισσότερες φορές τον χρόνο. Έτσι θα πάψουν οι εξετάσεις να αποτελούν "εθνικό γεγονός", θα απομυθοποιηθεί ο ρόλος τους και η συγκέντρωση βαθμών για εισαγωγή στα ΑΕΙ θα αποτελεί ατομική υπόθεση κάθε υποψηφίου.
4. Προτείνεται δραστικός περιορισμός τής διδασκομένης και εξεταζομένης ύλης στα 3 έτη τού Λυκείου και, κατ' επέκταση, στην ύλη των εισαγωγικών εξετάσεων, ώστε να περιλαμβάνει γνώσεις που πραγματικά αξίζει να κατακτηθούν από τους μαθητές. Προτείνεται επίσης περιορισμός τού αριθμού των εξεταζομένων μαθημάτων για την εισαγωγή στα ΑΕΙ..
5. Κρίνεται σκόπιμο να συνυπολογίζεται για την εισαγωγή στα Πανεπιστήμια –σε ποσοστό που θα προσδιοριστεί– η επίδοση των μαθητών στις τρεις τάξεις τού Λυκείου μετά από έγκυρη, αντικειμενική αξιολόγηση των μαθητών από τους διδάσκοντες με τρόπους που θα εξειδικευτούν από το Συμβούλιο στη δεύτερη φάση της λειτουργίας του.
6. Υπογραμμίζεται η ανάγκη να δοθεί στους υποψηφίους για τα ΑΕΙ η δυνατότητα περισσοτέρων ευκαιριών εξέτασης μέσα στον ίδιο χρόνο σε συνδυασμό και με τη διατήρηση κτηθείσης υψηλής βαθμολογίας από την προηγούμενη εξέταση με όρους που θα προσδιοριστούν ώστε να αποφευχθεί άνιση μεταχείριση των υποψηφίων.
7. Τονίστηκε από όλους η ανάγκη να συμμετέχουν στη διαδικασία επιλογής τα οικεία Τμήματα των ΑΕΙ με συμπροσδιορισμό της διδασκόμενης και της εξεταστέας ύλης, με ειδικούς πανεπιστημιακούς στο Εθνικό Κέντρο Αξιολόγησης και με καθορισμό της βαρύτητας συντελεστή των μαθημάτων εισαγωγής που θα μπορεί και να διαφοροποιείται κατά Τμήμα.
Β.
Οι ανωτέρω γενικές κατευθύνσεις αντιμετώπισης τού θέματος οδηγούν, κατά την εκτίμηση τής πλειονότητας των μελών τού Συμβουλίου και των εκπροσώπων των φορέων, σε μια διαφορετική δομή του Λυκείου που θα περιλαμβάνει το Γενικό και ένα πλήρως αναβαθμισμένο Τεχνικό Επαγγελματικό Λύκειο. Η πλειονότητα των μελών τού Συμβουλίου κρίνει αναγκαία την κατάργηση της λειτουργίας τού Λυκείου ως προπαρασκευαστικής βαθμίδας για τα ΑΕΙ ("Λυκείου -Φροντιστηρίου"), με ανάδειξη εκ νέου του καθαρώς παιδευτικού χαρακτήρα τού Λυκείου. Σύμφωνα με αυτή την άποψη, δεν πρέπει να υπάρχουν κατευθύνσεις και αυστηρά εξειδικευμένες σπουδές στο Λύκειο (στη Γ΄ ή τις δύο τελευταίες τάξεις), ενώ προτείνεται η καθιέρωση μαθημάτων επιλογής που θα προάγουν τα ενδιαφέροντα των μαθητών.
Επί του θέματος αυτού διατυπώθηκαν και άλλες διαφορετικές απόψεις:
Παιδαγωγικό Ινστιτούτο :
Μεταβατικά, μέχρις ότου γίνουν οι προτεινόμενες αλλαγές στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, η Β΄ Λυκείου θα πρέπει να περιλαμβάνει δύο κύκλους σπουδών και η Γ΄ Λυκείου τρεις κύκλους σπουδών που να βοηθούν στην προετοιμασία των υποψηφίων για τα ΑΕΙ.
Εκπρόσωπος τού ΛΑΟΣ :
«Δεχόμαστε ένα Ενιαίο Λύκειο με κατευθύνσεις και μεταλυκειακή βαθμίδα εξειδίκευσης, θεωρώντας ότι η γενικότερη και πληρέστερη γλωσσική και γνωστική κατάρτιση συμπληρώνεται μέσα σε αυτό.
Διαφοροποιούμαστε από τις θέσεις του ΣΠΔΕ, που προτείνει ξεχωριστό Λύκειο Επαγγελματικής Εκπαίδευσης, επειδή είμαστε αντίθετοι στην Παιδεία διαφορετικών ταχυτήτων.»
Επιτροπή Προέδρου τού ΕΣΥΠ :
Οι δύο τελευταίες τάξεις τού Λυκείου –παράλληλα προς το κανονικό πρόγραμμα και στο πλαίσιο ενός ολοήμερου Λυκείου– θα πρέπει να περιλαμβάνουν ένα προπαρασκευαστικό πρόγραμμα, υποχρεωτικό για όσους θα είναι υποψήφιοι για τα ΑΕΙ.
Εκπρόσωπος της Συνόδου των Προέδρων των ΤΕΙ :
«Το σύστημα που προτείνεται αντιστοιχεί στο Foundation του Αγγλο-σαξωνικού συστήματος. Η Γ΄ Λυκείου, θα αποτελεί, εν άλλοις, ένα επίσημο «φροντιστήριο» που θα το αναλάβει το Δημόσιο, ώστε οι μαθητές να διδάσκονται ό,τι προαπαιτούν τα Προγράμματα Σπουδών μιας Σχολής Α.Ε.Ι. της επιλογής τους, για την εισαγωγή τους σε αυτήν».
