Στην ίδια εφημερίδα με τον τίτλο «Η συμμορία των πλαστών πτυχίων» – προς επίρρωση του προηγούμενου άρθρου – μαθαίνουμε πόσο κοστίζει ένα πτυχίο του Χάρβαρντ στην μετασοσιαλιστική Ρωσία …
Η Αξία των Πτυχίων
«Το πανεπιστημιακό πτυχίο εξακολουθεί να παίζει σημαντικό ρόλο για την κοινωνική επιτυχία των ανθρώπων, παρά την αντίθετη άποψη (που κάποιοι υποστηρίζουν και στην Ελλάδα) ότι η κοινωνική αξία των πανεπιστημιακών διπλωμάτων έχει περιοριστεί. Αυτό είναι το αποτέλεσμα της έρευνας του γάλλου πανεπιστημιακού Ερίκ Μορέν Ο φόβος της περιθωριοποίησης ( La peur du declassement ), που υιοθετήθηκε ως πρώτο θέμα της εφημερίδας «Le Μonde» για να δοθεί τέλος σε μια φιλολογία με στόχο, εκ του πονηρού, τα πανεπιστήμια. Και το «εκ του πονηρού» αφορά κυρίως τις πολιτικές ηγεσίες που κάνουν τα πάντα για να περικόψουν τους προϋπολογισμούς των πανεπιστημίων στο όνομα δήθεν της μη κοινωνικής χρησιμότητάς τους, όπως το είδαμε να γίνεται κατ΄ επανάληψη και στην Ελλάδα.
Ένα από τα αποκαλυπτικά στοιχεία που παρουσιάζει στην έρευνά του ο Ερίκ Μορέν (καθηγητής στην Ανωτάτη Σχολή Κοινωνικών και Ανθρωπιστικών Σπουδών του Παρισιού) είναι ότι το 2008 το ποσοστό της ανεργίας μεταξύ των διπλωματούχων της ανωτάτης εκπαίδευσης ήταν κατώτερο από 10%, ενώ μεταξύ των μη διπλωματούχων ήταν 50%. Θα εκτιμήσουμε καλύτερα αυτή τη διαφορά των σαράντα μονάδων αν λάβουμε υπόψη μας ότι στα μέσα της δεκαετίας του 1970 η διαφορά αυτή ήταν μόλις δέκα μονάδες.
Τα πτυχία εξακολουθούν να είναι το ισχυρότερο όπλο για την κοινωνική καταξίωση, πράγμα που οδηγεί σε άλλους είδους προβλήματα. «Το πρόταγμα της σχολικής επιτυχίας έχει γίνει συντριπτικό» λέει ο Ερίκ Μορέν. «Η σχολική ανταγωνιστικότητα δεν ήταν ποτέ τόσο υψηλή και η αξία των διπλωμάτων είναι ανήκουστη. Το γεγονός αυτό δημιουργεί τεράστιο άγχος στις οικογένειες». Είναι εξαιρετικά χρήσιμα για την Ελλάδα τα συμπεράσματα αυτής της έρευνας τώρα που συζητούνται τα θέματα του εθνικού απολυτηρίου και της πρόσβασης στα ΑΕΙ και γενικότερα συζητούνται με άλλους όρους, μετά τις εκλογές της 4ης Οκτωβρίου, τα θέματα της εκπαίδευσης. Ξέρουμε πολύ καλά ότι η Ελλάδα είναι από τους μεγαλύτερους «εξαγωγείς» φοιτητικού δυναμικού, όπως ξέρουμε επίσης πολύ καλά ότι η πανεπιστημιακή εκπαίδευση υποφέρει από την κακή διοίκηση, την υποχρηματοδότηση και τον ασφυκτικό έλεγχο του κράτους. Από την άλλη πλευρά, ξέρουμε πολύ καλά ότι αυτό που ονομάζουμε μεσαία τάξη στην Ελλάδα είναι δημιούργημα του ελληνικού πανεπιστημίου, που μέσα σε διάστημα δύο ή τριών γενεών πήρε τα παιδιά των αγροτών και τα έκανε δικηγόρους, γιατρούς και μηχανικούς.
Η κοινωνική αίγλη του πτυχίου στην Ελλάδα καταδεικνύεται επίσης και από την τεράστια ζήτηση πανεπιστημιακής εκπαίδευσης όσο και από τον πληθωρισμό των αριστούχων σε σχολές όπως οι Ιατρικές, οι Νομικές και οι Πολυτεχνικές.»
Η συμμορία των πλαστών πτυχίων
Εξαρθρώθηκε συμμορία η οποία «εμπορευόταν» πλαστά πτυχία του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ προς 27.000 ευρώ το καθένα. Αστυνομικοί της δίωξης του οικονομικού εγκλήματος αποκάλυψαν τη δράση των Ρώσων οι οποίοι πουλούσαν πλαστά πτυχία γνωστών πανεπιστημίων του εξωτερικού, των ΗΠΑ και της Ευρώπης, προς χιλιάδες δολάρια. «Μέσω τραπεζικών καρτών οι κακοποιοί εξήγαν μεγάλα ποσά στο εξωτερικό» ανέφερε ρώσος αξιωματούχος της Δίωξης στη Μόσχα.