Μαζί με την εξαιρετική παρέμβαση της Στέλλας στο forum της Ε.Ε.Φ. στα Χανιά αναφορικά με το εξεταστικό σας θυμίζουμε και μία γελιογραφία του 1998 από τον διαχρονικό εθνικό σκιτσογράφο…
Συμβολή στον ανοιχτό Διάλογο για την παιδεία που διενεργεί η Ένωση Ελλήνων Φυσικών
Κατά τις ημέρες αυτές το Υπουργείο Παιδείας έχει εξαγγείλει την έναρξη ενός ανοιχτού διαλόγου για τα εκπαιδευτικά θέματα.. Συζητείται η αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού συστήματος , αν και τέτοιου είδους συζητήσεις είναι γνωστό ότι συχνά εκπίπτουν στο επίπεδο των συζητήσεων για το εξεταστικό σύστημα και πιθανόν στη συνέχεια εστιάζονται σε μεμονωμένες παρεμβάσεις για θέματα δευτερεύοντα ή επιφανειακά.
Σε αυτό το διάλογο οι Φροντιστές προσέρχονται με τη δική τους υπέρ- εκατονταετή εμπειρία παιδαγωγικής , υποστηρικτικής στο σχολείο εκπαίδευσης , προσφέρουν τις δικές τους έρευνες για τις επιθυμίες και τις προτιμήσεις, τις θέσεις και τα αιτήματα των εκατοντάδων χιλιάδων μαθητών και των οικογενειών τους και παρουσιάζουν τις δικές τους προτάσεις , που μπορούν να κωδικοποιηθούν στα παρακάτω :
- Αυτονομία του λυκείου, ανάκτηση του μορφωτικού και παιδαγωγικού ρόλου με εκσυγχρονισμένα προγράμματα σπουδών, που θα ανταποκρίνονται στις αντικειμενικές ανάγκες και στα ενδιαφέροντα των νέων της εποχής μας. Αυτά θα πρέπει να τους μυούν στην έρευνα και στον προβληματισμό της επιστήμης και του πολιτισμού. Ιδιαίτερη έμφαση πρέπει να δοθεί στον τρόπο διδασκαλίας και εξέτασης των μαθημάτων, έτσι ώστε να καταπολεμηθεί η στείρα αποστήθιση και η τυφλή αναπαραγωγή έτοιμων γνώσεων. Με τη χρήση νέων τεχνολογιών στην εκπαίδευση , με τη δημιουργική προσωπική σχεδίαση του μαθήματος από τους εκπαιδευτικούς , με τη χρήση πολλαπλών σχολικών βιβλίων έντυπων ή ηλεκτρονικών μπορούν οι μαθητές να μυηθούν στη φιλοσοφία των γνωστικών αντικειμένων και να καλλιεργήσουν τη φιλομάθεια και το ενδιαφέρον τους για τη γνώση.
- Ευκαιρίες σε όλους για εκπαίδευση , αλλά όχι εμπαιγμός παροχής τίτλων σπουδών χωρίς αντίκρισμα και χωρίς αξία. Άρα αυτό συνεπάγεται την οργάνωση ενός αυστηρού και απαιτητικού σχολείου, που θα προσφέρει πραγματική παιδεία και αξιόπιστους τίτλους σπουδών, θα ελέγχει συστηματικά και αποτελεσματικά την αφομοίωση της γνώσης και όχι την εύκολη αλλά ανεδαφική , απομνημόνευσή της.
- Αναβάθμιση της τεχνικής και επαγγελματικής εκπαίδευσης , που θα δίνει δυνατότητες εξόδου στην αγορά εργασίας ,αλλά και συνέχισης των σπουδών κατά περιπτώσεις στους μαθητές, που πληρούν τις απαραίτητες προϋποθέσεις. Ειδική προετοιμασία στην τελευταία περίπτωση για τους μαθητές αυτούς μπορεί να γίνεται σε ιδιωτικά ή δημόσια φροντιστήρια.
- Αυτά τα φροντιστήρια μπορούν να αναλαμβάνουν και την εξειδικευμένη άσκηση , εκπαίδευση και κατάρτιση όλων των μαθητών , που θα προσβλέπουν σε ανώτερες σπουδές στις τελευταίες τάξεις του λυκείου μετά την επιλογή της επιθυμητής κατά περίπτωση κατεύθυνσης σπουδών.
- Η ενισχυτική διδασκαλία για την κάλυψη ελλείψεων , αλλά και για την επιδίωξη υψηλότερων στόχων των μαθητών κάθε επιπέδου μπορεί να ασκείται από ειδικούς φορείς, όπως τα φροντιστήρια ιδιωτικά ή και δημόσια σε κάθε περίπτωση όμως πιστοποιημένα και ελεγχόμενα..
- Η πρόσβαση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση δεν μπορεί να είναι δίχως επιλογή και κριτήρια, αφού μάλιστα ζούμε σε μια χώρα , που οι σπουδαστικές επιλογές των νέων της εδώ και πολλές δεκαετίες με σταθερότητα προσανατολίζονται σε συγκεκριμένους κλάδους σπουδών παρά την αλλαγή δεδομένων και την επεκτεινόμενη ανεργία πτυχιούχων. Η πρόσβαση πάντως στην ανώτερη βαθμίδα σπουδών πρέπει να έχει πρώτη προϋπόθεση τη συνεπή φοίτηση στην προηγούμενη ,αλλά και την επιτυχή επιλογή κατά σχολή με σύστημα αδιάβλητο και σύμφωνο με ορισμένα κριτήρια. Οι εξετάσεις σε κάθε περίπτωση πρέπει να είναι υψηλού επιπέδου και να ελέγχουν το βαθμό κατάκτησης εξειδικευμένων γνώσεων κατά τη διάρκεια της φοίτησης σε όλο το λύκειο. Οι επιδόσεις σε αυτό μπορούν να συνυπολογίζονται με συντελεστές κατά τάξη, έτσι ώστε να δίνεται μεγαλύτερη βαρύτητα στην αξιολόγηση και στα αποτελέσματα των γραπτών εξετάσεων στην τελευταία τάξη του λυκείου.
- Αξιολόγηση διδασκομένων αλλά και διδασκόντων έλεγχος της ποιότητας και της αποτελεσματικότητας των εκπαιδευτικών υπηρεσιών από όποιον και αν παρέχονται, αλλά και των υποδομών.
- Διαμόρφωση κοινής διακομματικής και μακρόπνοης εκπαιδευτικής πολιτικής , προσαρμοσμένης στις ανάγκες της εποχής και της ελληνικής κοινωνίας, η οποία θα αρχίσει να εφαρμόζεται από τις πρώτες βαθμίδες της εκπαίδευσης και θα αναπροσαρμόζεται κατά τακτά διαστήματα στις νέες ανάγκες.
Στη σημερινή ανοιχτή κοινωνία της γνώσης και της πληροφόρησης η εκπαίδευση δεν μπορεί παρά να είναι πλουραλιστική , πολιπολιτισμική και ελεύθερη , δεν μπορεί να αποτελεί κρατικό μονοπώλιο. Με δεδομένες και τις ευρωπαϊκές συμφωνίες που έχει υπογράψει η χώρα μας απαιτείται δίκαιη , ισόνομη , αποτελεσματική διαχείριση των ευρωπαϊκών εκπαιδευτικών πόρων. Η χρηματοδότηση των εκπαιδευτικών υπηρεσιών πρέπει να γίνεται με κριτήρια ποιότητας , έτσι ώστε οι υπηρεσίες αυτές να ανταποκρίνονται στις ανάγκες του Ευρωπαίου πολίτη. Λαμβάνοντας υπόψη , μάλιστα , ότι ακόμη και όταν μιλάμε για «δωρεάν παιδεία» το κόστος της για τους φορολογούμενους πολίτες είναι πολύ ακριβό , οφείλουμε να διασφαλίσουμε την ποιότητα και την αποτελεσματικότητά της , καθώς αυτή έχει επίσης κόστος χρόνου και κόπου για τα παιδιά μας.
Αν θέλουμε να προσβλέπουμε με αισιοδοξία στο μέλλον , ο στόχος σήμερα πρέπει να είναι η διαμόρφωση ενός υψηλού επιπέδου παιδείας , που μπορεί να επιτευχθεί με τη συνεργασία όλων των συνιστωσών του ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος , χωρίς αποκλεισμούς και προκαταλήψεις. Και σημαντική ποιοτική συνιστώσα αποτελεί το ελληνικό φροντιστήριο , τοπική εκδοχή ενός οικουμενικού εκπαιδευτικού φαινομένου, ικανού να πολλαπλασιάσει τις ατομικές επιδόσεις του μαθητή , να τον ενισχύσει και να το προετοιμάσει κατάλληλα για την υλοποίηση των εκπαιδευτικών και επαγγελματικών του στόχων.
Κλείνοντας επισημαίνω τούτο : όλες οι εκπαιδευτικές μεταρρυθμίσεις των τελευταίων 50 χρόνων ξεκινούσαν από τη λαϊκιστική υπόσχεση της κατάργησης των φροντιστηρίων και αποτέλεσμα τους κάθε φορά ήταν η πύκνωση των τελευταίων. Θα ήταν κοινωνικά ασύμφορο και αντικειμενικά αναποτελεσματικό να ξεκινάει η προσπάθεια επίλυσης ενός προβλήματος από την αναίρεση των δεδομένων του . Σήμερα , που ακόμη και το επίσημο ελληνικό σχολείο έχει θεσμοθετήσει τα «κρατικά» φροντιστήρια ( και δεν είναι σημερινή καινοτομία αυτό , ήδη ξεκίνησε από την δεκ. του 30) είναι σκόπιμο να αναζητήσουμε με τρόπο ρεαλιστικό την καλύτερη και αποτελεσματικότερη οργάνωση της παιδείας μας με την αξιοποίηση όλων των υπαρχόντων εκπαιδευτικών θεσμών της χωρίς αποκλεισμούς και προκαταλήψεις.
Στέλλα Αλιγιζάκη
Αντιπρόεδρος της Ο.Ε.Φ.Ε.,
Πρόεδρος της Ένωσης Ιδιοκτητών Καθηγητών Φροντιστηρίων Μέσης Εκπαίδευσης Νομού Χανίων