Με καθοριστικό ερέθισμα το ντοκιμαντέρ του Laurent Cantet ˝ entre les murs ˝ που προβάλλεται αυτές τις μέρες σχεδιάζω με καλούς συναδέλφους ένα παιδαγωγικά χρήσιμο σεμινάριο για την διαχείριση της νέας φροντιστηριακής τάξης…
Το ˝ ανάμεσα στους τοίχους ˝ βραβευμένο ήδη με τον Χρυσό Φοίνικα των Καννών, βασίζεται στο ομότιτλο βιβλίο του Francois Begaudeau που κυκλοφορεί και στα ελληνικά από τις εκδόσεις Μεταίχμιο.
Η ταινία προσεγγίζει διαλεκτικά τη σύγχρονη σχολική τάξη σ’ ένα γαλλικό λαϊκό δημόσιο σχολείο και χωρίς την δραματοποιημένη μυθοπλασία ανάλογων κινηματογραφικών εγχειρημάτων επιχειρεί να θέσει αναπάντητα ερωτήματα που συμβάλλουν στον προβληματισμό όλων εκείνων που αναζητούν τη διαχωριστική γραμμή η οποία σέβεται την ελευθερία του μαθητή και υπηρετεί τη μυσταγωγία της δημιουργικής διδασκαλίας.
Με αυτές τις αφορμές αναζήτησα στο μαγικό κόσμο του διαδικτύου ως ενισχυτικό αποδεικτικό υλικό του σεμιναρίου τις διαχρονικές και παντοτινά επίκαιρες κινηματογραφικές προσεγγίσεις, του δασκάλου, των μαθητών και της διδαχής που είναι ασφαλώς επιστήμη και τέχνη αλλά πρωτίστως κατάθεση ψυχής…
Από την σκληρή ταινία ˝ blackboard jungle ˝ του 1955 στην οποία ο Αφροαμερικανός Sidney Poitier είχε υποδυθεί, νεαρός τότε, έναν ανήσυχο και σκεπτόμενο μαθητή μέχρι την ταινία ˝ To Sir with love ˝ του 1967 στην οποία ο ίδιος ηθοποιός ως πρωταγωνιστής ,δάσκαλος πια, μιας δύσκολης τάξης στο λαϊκό East End του Λονδίνου, που εμπνέει τον σεβασμό και διδάσκει τον αυτοσεβασμό, το θέμα μας ενδιαφέρει και μας αφορά απολύτως…
Γιατί όμως είναι πάντα αναγκαίο να ορίζουμε ξανά και ξανά το δάσκαλο και το ρόλο του;
Ίσως γιατί το μαθητικό μας εφηβικό ακροατήριο συνεχώς μεταλλάσσεται και προσεγγίζει ταχύτερα την κοινωνία από το δάσκαλο που δείχνει εγκλωβισμένος στον ξεπερασμένο και παρελθόντα μικρόκοσμό του…
Αναζήτησα επιπροσθέτως την βοήθεια των λεξικών και των λεξικογράφων…
Δάσκαλος : πρόσωπο που διδάσκει επαγγελματικά, που έχει ως επάγγελμα τη διδασκαλία.
Πόσοι άραγε από μας είμαστε αληθινά επαγγελματίες;
Ο Μπαμπινιώτης δίνει όμως κι άλλες ερμηνείες:
Δάσκαλος : αυτός που καθοδηγεί και διδάσκει.
Πόσοι άραγε από εμάς καθοδηγούμε τους μαθητές μας στο νέο επικίνδυνο κόσμο και τους θωρακίζουμε με την διδασκαλία και το παράδειγμα μας;
Πόσες φορές δεν έχουμε την αίσθηση ότι απλά ˝ πετάξαμε ˝ κάτι στην ζούγκλα του μαυροπίνακα ως τυπικοί διεκπεραιωτές του αναλυτικού προγράμματος και της ύλης…
Πόσες φορές δεν εκνευριζόμαστε όχι με την αδιαφορία των μαθητών μας αλλά μάλλον με την προσωπική μας αδυναμία να δουλέψουμε μεθοδικά και υπομονετικά…Να γιατί πρέπει πάντα να ανατρέχουμε στο λήμμα του δασκάλου διαβάζοντας προσεκτικά και το υπερκείμενο του Δασκαλάκου στον οποίο εύκολα μεταπίπτει ο κουρασμένος δάσκαλος…
Η ώρα είναι προχωρημένη, αύριο δεν έχουμε μάθημα και το Dead Poets Society είναι μια μεταμεσονύχτια πρόκληση μαζεύοντας case studies… από μια ταινία που συγκινεί με την χολιγουντιανή της μυθοπλασία τον ιδεαλισμό των δασκάλων…
Καληνύχτα
Υ.Γ.1 Το λήμμα του Δασκαλάκου; Ο δάσκαλος χωρίς σημαντικές γνώσεις και ικανότητες σύμφωνα με τον Μπαμπινιώτη ˙ για την έννοια πάντως του ˝ δασκαλάκου ˝ και του ˝ καθηγητάκου ˝ στην σύγχρονη εκπαιδευτική και κοινωνική αργκώ θα επανέλθουμε γιατί εδώ ελλοχεύει μια φοβερή παρεξήγηση…
Υ.Γ.2 Μιας και ο τίτλος το απαιτεί μην παραλείψετε να διαβάσετε στο Βήμα της Κυριακής ˝ το τέλος του μαυροπίνακα ˝ του Τάσου Καφαντάρη που παρουσιάζει τα εργαλεία της διαδραστικής εκπαίδευσης που αναζητούν την… δραστική συμβολή του δασκάλου χωρίς τον οποίο οι χαρισματικοί πίνακες είναι απλά ένας τεχνολογικός διάκοσμος…
Υ.Γ.3 Στις 13 Νοεμβρίου μια ακόμα εκπαιδευτική ταινία από τη Γερμανία αυτή τη φορά ˝ Το κύμα ˝ κάνει πρεμιέρα ˙ σ’ ένα γερμανικό λύκειο μια τάξη πειραματίζεται ιστορικά πάνω στο μεγάλο γερμανικό τραύμα του ναζισμού και αποδεικνύει την καταστροφική δύναμη της επιβαλλόμενης πειθαρχίας…
