
Η Εκπαίδευση ως Συναλλαγή

Τα θέματα του μαθήματος Α.Ε.Π.Π. ήταν σε επίπεδο δυσκολίας παρόμοιο με τα προηγούμενα χρόνια. Να σημειώσουμε ότι υπήρχαν ζητήματα ανάλογα με τις προσομοιώσεις του 2006 και του 2007.
Τα θέματα των Λατινικών χαρακτηρίζονται από σχετική ευκολία που, όμως, απαιτούσε καλή προετοιμασία και συστηματικό διάβασμα. Κάλυπταν το εύρος της ύλης ως προς τη θεωρία της γραμματικής και του συντακτικού. Τα συγκεκριμένα κεφάλαια είχαν τεθεί σε προηγούμενες Πανελλαδικές εξετάσεις.
Τα θέματα της Χημείας απαιτούσαν ολοκληρωμένη γνώση της ύλης. Δεν είχαμε παγίδες ή ασάφειες. Υπάρχουν ερωτήματα θεωρίας που η απάντηση τους θέλει σκέψη εφόσον ο μαθητής έχει κατανοήσει το αντικείμενο στο οποίο αναφέρεται. Το 4ο θέμα χρειάζεται προσεκτική αντιμετώπιση γιατί εύκολα μπορεί να γίνει κάποιο αριθμητικό λάθος που θα επηρεάσει τα επόμενα ερωτήματα.
Ο κ. Γαβριήλ επισημαίνει και δίνει γενικές οδηγίες για την αυριανή εξέταση:
ΓΕΝΙΚΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ
ΘΕΜΑ 1ο
- Εντολών Επιλογής (Από την εντολή ΑΝ … ΤΟΤΕ στην εντολή ΕΠΙΛΕΞΕ και αντίστροφα).
- Εντολών Επανάληψης (Από την εντολή ΓΙΑ … ΑΠΟ … ΜΕΧΡΙ … ΜΕ_ΒΗΜΑ … στην εντολή ΟΣΟ … ΕΠΑΝΑΛΑΒΕ και αντίστροφα αν γίνεται, καθώς και από την εντολή ΟΣΟ … ΕΠΑΝΑΛΑΒΕ στην εντολή ΑΡΧΗ_ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ … ΜΕΧΡΙΣ_ΟΤΟΥ και αντίστροφα).
- Υποπρογραμμάτων (Από ΣΥΝΑΡΤΗΣΗ σε ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ και αντίστροφα (αν γίνεται), καθώς και υποπρογραμμάτων σε προγράμματα και αντίστροφα).
ΘΕΜΑ 2ο
ΘΕΜΑ 3ο
ΘΕΜΑ 4ο
ΚΑΛΗ ΤΥΧΗ !
Η συνάδελφος κ. Χριστίνα Ζωγράφου προτείνει για το αυριανό διαγώνισμα των Λατινικών:
Δεν θα κουράσουμε τους μαθητές επισημαίνοντας τους αναλυτικά τα σημεία που θεωρούμε SOS εφόσον όλοι γνωρίζουν ότι απαιτείται άριστη γνώση της γραμματικής και του συντακτικού για να μπορέσουν να ανταπεξέλθουν στις δυσκολίες του αυριανού διαγωνίσματος. Όσο αφορά το συντακτικό μέρος του μαθήματος οι μαθητές οφείλουν να δώσουν ιδιαίτερη προσοχή στα παρακάτω συντακτικά φαινόμενα, τα οποία σχεδόν κάθε χρόνο αποτελούν μέρος του διαγωνίσματος των λατινικών:
Ωστόσο κρίνουμε ότι μεγάλη βαρύτητα για το αυριανό διαγώνισμα έχουν δύο ακόμα συντακτικά φαινόμενα:
Όσον αφορά τα κείμενα επισημαίνουμε τρια που θεωρούμε ότι έχουν ιδιαίτερη σημασία για τις αυριανές εξετάσεις:
Καλή τύχη σε όλους σας!
Οι καλοί συνάδελφοι Νίκος Καλαθάς και Παναγιώτης Κουβουτσάκης επισημαίνουν για την αυριανή εξέταση στο μάθημα της Χημείας: Να θυμίσουμε τη δομή του διαγωνίσματος.
1ο Θέμα
Περιλαμβάνει ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής και από τα τρία κεφάλαια και προτάσεις σωστού – λάθους χωρίς αιτιολόγηση. Απαιτείται καλή γνώση και κατανόηση της θεωρίας.
2ο Θέμα
Ζητείται να συμπληρωθούν κάποιες χημικές εξισώσεις από το 5ο κεφάλαιο. Επίσης περιλαμβάνει ερωτήσεις που απαιτούν δικαιολογημένη απάντηση. (σ π δεσμοί, υβριδισμός, ηλεκτρονικοί τύποι κατά Lewis, επίδραση κοινού ιόντος κ.λ.π.)
3ο Θέμα
Δίνεται ένα διάγραμμα χημικών μετατροπών και ζητούνται οι συντακτικοί τύποι των οργανικών ενώσεων που περιλαμβάνονται στο διάγραμμα. Επίσης υπάρχει και κάποια ερώτηση που αναφέρεται σε στοιχειομετρικό υπολογισμό σε μια ορισμένη αντίδραση του διαγράμματος. (Συνήθως είναι οξείδωση οργανικής ένωσης από το όξινο διάλυμα υπερμαγγανικού καλίου ή διχρωμικού καλίου)
4ο Θέμα
Είναι ένα πρόβλημα από το 3ο κεφάλαιο. Συνήθως υπάρχουν τρια ερωτήματα. Στο πρώτο ερώτημα έχουμε ένα διάλυμα Δ1 ασθενούς οξέος ή ασθενούς βάσης και ζητείται το pΗ ή ο βαθμός ιοντισμού ή η σταθερά ιοντισμού.
Στο δεύτερο ερώτημα γίνεται προσθήκη στο διάλυμα Δ1 κάποιου ηλεκτρολύτη με κοινό ιόν και ζητείται ο νέος βαθμός ιοντισμού του ασθενούς ηλεκτρολύτη ή το pΗ του νέου διαλύματος.
Στο τρίτο ερώτημα γίνεται αντίδραση μεταξύ δύο ηλεκτρολυτών και ζητείται το pΗ του τελικού διαλύματος, ή αν είναι γνωστό το pΗ ζητείται η ποσότητα του ισχυρού ηλεκτρολύτη που αντέδρασε με την ποσότητα του ασθενούς οξέος ή της ασθενούς βάσης.
Γενικά τα θέματα απευθύνονται σε πολύ καλά προετοιμασμένους υποψηφίους, χωρίς ιδιαίτερες παγίδες ή ασάφειες.
Προτάσεις για τα θέματα θεωρίας
α) απλές περιπτώσεις μορίων: HNO3, H2SO4, HClO4, NaHCO3
β) με έλλειμμα ηλεκτρονίων: BF3
γ) υπερασθενή μόρια: PCl5
Επειδή η δομή με ημισυμπληρωμένη τη D υποστιβάδα (d5) έχει αυξημένη σταθερότητα ο Fe έχει σταθερότερη οξειδωτική κατάσταση την +3.
Σύγκριση συγκεντρώσεων για διαλύματα ισχυρού οξέος και ασθενούς οξέος με ίδιο pH.
Επικράτηση χρώματος όξινης ή βασικής μορφής του δείκτη (ΗΔ) με ορισμένη Ka (ΗΔ).
Αν pH < pka -1 όξινο χρώμα
Αν pH > pka +1 βασικό χρώμα
Επιλογή κατάλληλου δείκτη για προσδιορισμό ισοδύναμου σημείου ογκομέτρησης.
Οξείδωση HCOOH με Tollens–>CO2
Οξείδωση (COOH)2 –>CO2
Οξείδωση CH2 = 0 –>CO2
Τα σημερινά θέματα μπορούν να χαρακτηρισθούν ως «υπέρ αδυνάτων» και «υπέρ…βάσης». Για πρώτη φορά τα μόρια του 2ου θέματος ισομοιράσθηκαν ανάμεσα στην επιλογή και την αιτιολόγηση για να διευκολυνθεί η βαθμολογική συγκομιδή των μαθητών που αγωνίζονται να υπερβούν το όριο…
Οι πολύ καλά διαβασμένοι μαθητές κατέγραψαν υψηλές επιδόσεις και η επιτροπή των θεμάτων θεματοδότησε με εμφανές το άγχος για τον βαθμό της δυσκολίας.
Προφανώς οι παραμορφώσεις του συστήματος εισαγωγής επηρεάζουν τις επιτροπές και δυσκολεύουν την ουσία μιας κατατακτήριας εξέτασης για την διαβαθμισμένη επιλογή.
Η κ. Φανή Μέγα σχολιάζει τα σημερινά θέματα των Αρχαίων Ελληνικών
Τα θέματα των Αρχαίων Ελληνικών ήταν «εύκολα» χωρίς δυσνόητες έννοιες και παγίδες. Οι εκφωνήσεις ήταν διατυπωμένες με σαφήνεια και καλούσαν ακόμη και μέτριους μαθητές να συλλέξουν πολύτιμους βαθμούς σ’ ένα μάθημα αυξημένης βαρύτητας.
Για να απομυθοποιήσουμε το αυριανό διαγώνισμα και τις ανασφάλειες που δημιουργεί το μάθημα στους υποψηφίους ας αποδελτιώσουμε τα θέματα των τελευταίων ετών, στη φυσική, σε όλες τους τις εκδοχές· κανονικές, επαναληπτικές και προσομοιώσεις.
Αθροίζω τις περιοχές στις οποίες αναφέρονται τα θέματα: κρούσεις σχεδόν σε κάθε διαγώνισμα, Doppler, συμβολή, στάσιμο, κύκλωμα LC, ταλάντωση και ενέργεια, διάθλαση (v. Snell), φθίνουσα μηχανική και ηλεκτρική, εξαναγκασμένη ταλάντωση με κριτήριο εφαρμογής την καμπύλη συντονισμού, αρχή διατήρησης της στροφορμής, ροπή αδράνειας και Steiner, εξισώσεις ηλεκτρομαγνητικού κύματος, ράβδος, κύλιση χωρίς ολίσθηση, ισορροπία στερεού σώματος, τροχός και ταχύτητα – επιτάχυνση σημείου, σύνθεση ταλαντώσεων, αρχή της ανεξαρτησίας κινήσεων, στιγμιότυπο κύματος, υπολογισμός αρχικής φάσης φ0 και χρόνου μετάβασης σε γ.α.τ. , ΑΔΜΕ, ΘΜΚΕ, συνθήκη της κυκλικής κίνησης, συνθήκες ισορροπίας, ανάγνωση γραφικών παραστάσεων…
Αν μάλιστα προσέξουμε τη συχνότητα των θεμάτων και την καθοριστική σημασία του σχολικού βιβλίου ως πηγή έμπνευσης της θεματοδοσίας μπορούμε με βεβαιότητα να ισχυριστούμε ότι το αυριανό διαγώνισμα θα είναι μια παραλλαγή γνωστών ερωτήσεων, ασκήσεων και προβλημάτων για όσους έχουν εργαστεί με συνέπεια. Κανένα νέο θεώρημα και κανένα καινούριο «εργαλείο» επίλυσης δεν μπορεί να γεννηθεί απόψε και να προστεθεί στην ύλη.
Όσοι δούλεψαν στη διάρκεια του χρόνου δεν έχουν τίποτα να φοβηθούν· διαβάζουμε προσεκτικά τα θέματα και δεν ξεχνάμε ότι η κλιμάκωση της δυσκολίας στη Φυσική ξεκινά από το πρώτο προς το τέταρτο θέμα· στις ασκήσεις και τα προβλήματα συχνά οι εκφωνήσεις θυμίζουν αντίστοιχα θέματα του βιβλίου στα οποία όμως υπάρχουν διαφοροποιήσεις που μπορούν να μας εκτρέψουν· ο χρόνος πρέπει να εξελιχθεί σε σύμμαχο και για το λόγο αυτό δεν καθυστερούμε υπέρμετρα σε κανένα ζήτημα· ανακαλύψτε τη γνωστική περιοχή και το κατάλληλο «εργαλείο» για την επίλυσή του..
Υπέρ αδυνάτων θέματα: για όσους δεν μελέτησαν το μάθημα σ’όλη του την έκταση και στο βάθος που απαιτείται υπάρχουν χρήσιμες οδηγίες βαθμολογικής επαύξησης· βασική προϋπόθεση όμως να δώσουν τη «μάχη» του τρίωρου και να εξαντλήσουν όλα τα περιθώρια βαθμολογικής συγκομιδής.
Συγκεκριμένα:
Α. κρούση ή έκρηξη (Α.Δ.Ο.)
Να προσεχθούν οι παρακάτω περιπτώσεις οι οποίες είναι διαχειρίσιμες από όλους…
Α1 ελαστική μετωπική κρούση δύο μαζών m1 και m2 με τη δεύτερη αρχικά ακίνητη· απευθείας χρήση εξισώσεων 5.8 και 5.9 του σχολικού βιβλίου στη σελίδα 156. Μπορεί να είναι και τρεις οι μάζες και να ρωτάει τι θα κάνει τελικά η καθεμιά…αλληλουχία κρούσεων.
Α2 ελαστική και πλάγια κρούση σε ένα τοίχο (σελίδα 158)
Α3 θεωρητική παραλλαγή του παραδείγματος 5.2 στη σελίδα 158 του σχολικού βιβλίου. Πλαστική κρούση σε κάθετους άξονες ίσων μαζών και επιλογή ταχύτητας και του ποσοστού απώλειας ενέργειας κατά τη κρούση.
Α4 ελαστική μετωπική κρούση δύο μαζών που κινούνται αντίθετα με πλήρη εφαρμογή Α.Δ.Ο. και Α.Δ.Κ.Ε. και του σχετικού αποτετραγωνισμού· ποια η μεταβολή της ορμής για κάθε σώμα χωριστά.
Α5 θεωρητική προσαρμογή στο 5.41 πρόβλημα του σχολικού βιβλίου (σελίδα 180)
Α6 η αιώνια βάρκα που τη διασχίζει ο βαρκάρης· υπάρχει αντίστοιχο το 5.46 πρόβλημα του σχολικού βιβλίου με το αερόστατο… Δεν είναι εκτός όπως ισχυρίζονται μερικοί…
Α7 υπάρχουν πάντα θιασώτες της σχέσης της ορμής να την κινητική ενέργεια!!! Και εραστές της έκρηξης ενός σώματος δεμένου σε ελατήριο…
Α8 μάζες m1 και m2 συνδεδεμένες σε ελατήριο πάνω σε λείο ο.ε. Μια κρούση ή έκρηξη και να βρεθεί το xmax… παλιό καλό θέμα.
Β. Αρχή διατήρησης της στροφορμής και όχι μόνο…
Κλασσικό θέμα που οι πάγοι λιώνουν (4.25 σχολικού βιβλίου) οι κλιματικοί πρόσφυγες πάνε στο βόρειο και στο νότιο πόλο κλπ. Εξίσου συνηθισμένο οι αστέρες νετρονίων pulsars (I1ω1 = I2ω2). Τι συμβαίνει με την κινητική ενέργεια· σχέση κινητικής ενέργειας και στρομφορμής! Η ερώτηση 4.27 του σχολικού βιβλίου σε παραλλαγή με πλαστική κρούση δύο αντίθετα περιστρεφόμενων δίσκων. Ποια η φορά περιστροφής, η γωνιακή ταχύτητα και η ποσοστιαία απώλεια ενέργειας κατά την κρούση. Να μην ξεχάσετε τη θεωρητική παραλλαγή των προβλημάτων 4.64 Α.Δ.Σ. και 4.65 μεταβολή! στροφορμής.
Γ. Συμβολή κυμάτων∙ η γεωγραφία της συμβολής∙ υπερβολές ενίσχυσης και απόσβεσης∙ επιλογή εικόνας∙ κλασσικός υπολογισμός των σημείων της Π1Π2 που βρίσκονται σε ενίσχυση∙ r1 – r2 = Ν λ, r1 + r2 = d και 0 < r1 < d.
Δ. Σύνθεση δύο αρμονικών ταλαντώσεων της ίδιας συχνότητας γύρω από το ίδιο σημείο στην ίδια διεύθυνση∙ από γραφική παράσταση να προκύπτουν οι εξισώσεις x1 = A1ημωt και x2 = A2ημ(ωt +π/2…………..A1 = 3, A2 = 4……. A = 5 κλπ.
Ε. Σφαίρα (r) να κυλιέται χωρίς ολίσθηση στο εσωτερικό κυκλικού οδηγού ακτίνας R (r < < R) με ζητούμενο την ταχύτητα και την αντίδραση στην κατώτατη θέση (συνθήκη κυκλικής κίνησης).
ΣΤ. Έλεγχος της ολικής ανάκλασης με κριτήριο την θ(crit). Προσοχή κατά τη μετάβαση από διαφανή πλάκα n1 σε διαφανή πλάκα n2 (n1 > n2).
Το τρίτο θέμα ας πούμε μια παραλλαγή των 1.49 και 1.50 του σχολικού βιβλίου∙ κι αν ανοίξει το LC να γίνεται Ηλεκτρομαγνητικό Κύμα!
Το τέταρτο θέμα μια σφαίρα που ισορροπεί σε κ.ε. με τη βοήθεια νήματος∙ το νήμα κόβεται και επακολουθεί κύλιση χωρίς ολίσθηση∙ αλλάζει η στατική τριβή.
Θα θυμίσω ακόμα στους μαθητές μου τις προσομοιώσεις 2003, 2004, 2005, 2006 ως προς το 4ο.
Αυτά θα θυμίσω στους μαθητές μου με την πεποίθηση ότι το αυριανό διαγώνισμα μπορεί να τους αιφνιδιάσει όσο και η σημερινή μας καταγραφή.
Μην «ψαρώνετε» ∙ τα θέματα είναι ανεξάντλητα και το ανθρώπινο μυαλό μπορεί να φτιάξει άπειρα, αλλά τα «εργαλεία» του καλού τεχνίτη διαχρονικά και καθορισμένα. Επιλέξτε τα κατάλληλα και συνδυάστε τα σωστά. Καλή επιτυχία σε όλους!
Μερικές ακόμα προσθήκες της τελευταίας στιγμής
από την κ. Νικολέττα Δημητροπούλου
Η φιλόλογος Αναγνώστου Κωνσταντίνα προτείνει για το αυριανό μάθημα των Αρχαίων Κατεύθυνσης τα εξής:
Το άγνωστο θέμα είναι το πιο απαιτητικό μάθημα της Θεωρητικής κατεύθυνσης καθώς είναι το μοναδικό που δεν έχει προσδιορισμένη και πεπερασμένη ύλη. Προϋποθέτει: έφεση στη μελέτη αρχαίων ελληνικών κειμένων, οργάνωση, σύστημα και κάλυψη γραμματικών και συντακτικών φαινομένων τα οποία παρουσιάζουν ιδιαίτερη πολυμορφία.
Δεν υπάρχουν, λοιπόν, για τον υποψήφιο της Γ΄ Λυκείου συμβουλές της τελευταίας στιγμής, αφού οι μαθητές όφειλαν να εξασκούνται σχεδόν καθημερινά ακόμη και από μικρότερες τάξεις.
Κάνοντας την τελική επανάληψη:
Γράφοντας το διαγώνισμα:
Καλή Επιτυχία σε όλους σας!!