Η αποδελτίωση των βανδαλισμών της σχολικής μας καθημερινότητας είναι απολύτως τραγική και αναδεικνύει τις ευθύνες όλων μας. Η κοινωνική ολιγωρία η οποία εξετράφη με την «πολιτική» αντίληψη ενός πέτρινου προοδευτισμού κυριαρχεί και αναπαράγεται επικίνδυνα. Από το ανάθεμα της σιδηράς πειθαρχίας στα σχολεία φθάσαμε στον απόλυτο ευτελισμό και την καταστροφή κάθε δομημένης και αποτελεσματικής λειτουργίας. Η κοινωνική και πολιτική συναίνεση της λογικής για αυτονόητα ζητούμενα ποιότητας έχει υποκύψει σε μια θεωρία κόστους που στοχοποιεί όσους διατυπώνουν μεταρρυθμιστικό λόγο και προτάσεις.
Τι είναι προοδευτικό σήμερα στην ελληνική εκπαίδευση; Η διατήρηση της ομοιομορφίας με πρόσχημα την ισότητα και την προς τα κάτω εξίσωση ή η εξασφάλιση πολλαπλών επιλογών στους μαθητές και τους γονείς;
Οι διεθνείς εκπαιδευτικές καινοτομίες μας επιτρέπουν δίκην παραβολής να αναλογισθούμε το εγχώριο έλλειμμα πρακτικών και άμεσων λύσεων.
Το νέο πρόγραμμα διδασκαλίας στα βρετανικά σχολεία το οποίο θα ισχύει από το Σεπτέμβριο του 2008 ανατρέπει την λογική της ομοιομορφίας καθώς επιτρέπει στα παιδιά να μαθαίνουν με διαφορετικούς ρυθμούς.
Ο εμπνευστής του νέου προγράμματος Ken Bonston είναι θερμός υποστηρικτής της άποψης ότι η μάθηση πρέπει να διαφοροποιείται ανάλογα με την ετοιμότητα του κάθε ανθρώπου να μάθει.
Η επανάσταση στο νέο πρόγραμμα είναι η λειτουργική διαθεματικότητα ως διδακτική πράξη γενικής παιδείας με αντικείμενο τα πλέον σημαντικά προβλήματα του σημερινού κόσμου˙ από την υπερθέρμανση του πλανήτη και την επιχειρηματική οικονομία μέχρι την συγκριτική θρησκειολογία και τα πολιτικά δικαιώματα, το σχολείο του μέλλοντος κοινωνικοποιεί και μορφώνει στην πρωινή του λειτουργία και καθιερώνει την εξειδικευμένη φροντιστηριακή υποστήριξη το απόγευμα.
Οι αγκυλώσεις ενός εκπαιδευτικού συστήματος που διοικείται κεντρικά και τελματώνει στην γραφειοκρατία αποτελεί στοιχείο έντονου προβληματισμού και στην Γαλλία. Το γνωστό ανέκδοτο που περιγράφει τον Γάλλο Υπουργό Παιδείας το μεσημέρι κάποιας Τρίτης κοιτώντας το ρολόι του να αναφωνεί «αυτή τη στιγμή σε όλα τα σχολεία μας διδάσκεται ο μεγάλος μας τραγωδός Ρακίνας» φανερώνει την υπερσυγκεντρωτική λογική του σημερινού συστήματος.
Σήμερα στην Γαλλία αλλά και στην γειτονική Γερμανία πρυτανεύει η αντίληψη ότι η εκπαίδευση πρέπει άμεσα να προσαρμοσθεί με αυξημένους βαθμούς ελευθερίας και ευελιξίας στο νέο περιβάλλον των πολυπολιτισμικών τους κοινωνιών. Ως στοιχείο συνοχής και ελέγχου οι αναθεματισμένες στα καθ’ημάς εξετάσεις αποτελούν τη μόνη μέθοδο μιας αξιόπιστης διαγνωστικής αξιολόγησης.
Οι δυτικές κοινωνίες συνειδητοποιούν ότι το κέντρο βάρους της παγκόσμιας οικονομίας της γνώσης μετατοπίζεται προς Ανατολάς με αποτέλεσμα να αμφισβητείται ανοικτά η αμερικανική και ευρωπαϊκή επιστημονική ηγεμονία. Η παγκοσμιοποίηση ή αν θέλετε ο διεθνισμός είναι εδώ με βασικούς εκφραστές την Κίνα και την Ινδία των οποίων οι επιλογές στην παιδεία έχουν πλανητικό αντίκτυπο.
Ο αριθμός των ανωτάτων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων της Κίνας σχεδόν διπλασιάστηκε την τελευταία πενταετία ενώ ο αριθμός των φοιτητών της τριπλασιάστηκε. Περιττό να υπογραμμίσουμε ότι η κομμουνιστική Κίνα αποδεικνύεται περισσότερο προσαρμοστική στο νέο περιβάλλον επιτρέποντας τη λειτουργία ιδιωτικών πανεπιστημίων.
Οι ραγδαίες εξελίξεις σ’ένα κόσμο μεγάλων επιταχύνσεων οφείλουν να μας αφυπνίσουν καθώς οδεύουμε προς το ασταθές μέλλον μ’ένα σχολείο που προετοιμάζει τους έφηβους μαθητές μας για μια κοινωνία που δεν υπάρχει.
Δημοσιεύθηκε την 1η Δεκεμβρίου στον “Κόσμο του επενδυτή”