Ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα των εκλογών της 7ης Μαρτίου και με βάση το νόμο των πιθανοτήτων της πολιτικής μας πραγματικότητας, μια νέα ηγεσία θα κληθεί να υλοποιήσει, στο χώρο της Παιδείας, τις προγραμματικές δεσμεύσεις του νικητή. Πέρα όμως από το προγραμματικό και προσωπικό στίγμα της νέας ηγεσίας, η επίλυση των προβλημάτων απαιτεί πρώτιστα και μια διαφορετική νοοτροπία της όποιας αντιπολίτευσης. Η απροθυμία της δημόσιας συζήτησης η οποία αποτυπώθηκε προσφάτως με ακραίους χαρακτηρισμούς για «προγράμματα κουρελού», για «σχολεία – εμπορικά κέντρα» ή για ανέφικτες λύσεις «πρωινού brain storming» πρέπει να δώσει τη θέση της σε ένα υπεύθυνο διάλογο σύνθεσης και άμεσων λύσεων. Ποια σημεία όμως απαιτούν άμεσες παρεμβάσεις στο επίπεδο της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης;
-
μέτρα διαφοροποίησης της σχολικής εργασίας καθώς το ελληνικό σχολείο στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση εξακολουθεί παρά τις βελτιώσεις που επέφερε η τελευταία μεταρρύθμιση να είναι προσανατολισμένο στη μετάδοση και την αναπαραγωγή γνώσεων χωρίς την καλλιέργεια της κριτικής ικανότητας στη γνώση, τις δεξιότητες και τη σύνθεση των δεδομένων.
-
άμεση και διαρκής αξιολόγηση των μέσων της εκπαιδευτικής διαδικασίας, των εκπαιδευτικών και του παραγόμενου έργου με τη θέσπιση Εθνικού Συστήματος Ποιότητας το οποίο δεν έχει πλέον την πολυτέλεια καμιάς σκόπιμης συντεχνιακής καθυστέρησης και καμίας εξαίρεσης των ιδιωτικών εκπαιδευτηρίων της παράλληλης Παιδείας των φροντιστηρίων, τα οποία συνδιαμορφώνουν το εκπαιδευτικό αποτέλεσμα.
-
ενίσχυση του κοινωνικού προφίλ και της φυσιογνωμίας του σχολείου, γιατί οι σχολικές μονάδες, εξαρτημένες από την κρατική γραφειοκρατία και διοίκηση αποθαρρύνουν τη συμμετοχή στα εκπαιδευτικά δρώμενα των άμεσα ενδιαφερομένων, κυρίως των γονέων που πρέπει να εξελιχθούν σε ένα κίνημα στήριξης της αυτοτέλειας και της αυτοδιοίκησης του σχολείου με αποφασιστικές αρμοδιότητες.
-
ολική επαναφορά του ζητήματος της αξιολόγησης των μαθητών στην πραγματική του διάσταση με αντικειμενικούς μαθησιακούς στόχους. Η εξετασιοφοβία που κατατρυχει τους ιθύνοντες πρέπει να αναθεωρηθεί με την επιβολή τριών αυτόνομων και αυτονόητων διαδικασιών: την αξιολόγηση προαγωγής από τη μία βαθμίδα στην άλλη, την απόκτηση τίτλου γενικής υποχρεωτικής δωδεκάχρονης Παιδείας για όλους, τη χορήγηση τίτλου πρόσβασης στην τριτοβάθμια με αδιάβλητες αξιοκρατικές, διαφανείς διαδικασίες δημοσίου και κοινωνικού ελέγχου.
-
διαχρονικές εκπαιδευτικές έρευνες και πιλοτικά προγράμματα στην κατεύθυνση του ανοικτού σχολείου με στόχο την καταπολέμηση της ανισότητας που αναπαράγεται και διευρύνεται σήμερα˙ το σύστημα μίσθωσης σχολείων και η αυτοχρηματοδότηση μέσω προσιτών διδάκτρων για τους έχοντες και διατακτικών για τους οικονομικά ασθενέστερους καθώς και ένα νέο μισθολόγιο κινήτρων για τους διδάσκοντες, μπορούν να θεμελιώσουν μια αποτελεσματική εκπαίδευση προσαρμοσμένη στις ιδιαιτερότητες και τα χαρακτηριστικά κάθε περιοχής και κάθε κοινωνικής ομάδας.
Το τρίπτυχο αποκέντρωση, αξιολόγηση και ποιότητα είναι ο αναπόφευκτος μονόδρομος για ένα σχολείο γενικής παιδείας, απαλλαγμένο από την ευθύνη της εξειδικευμένης προετοιμασίας, την οποία, με αποτελεσματικό τρόπο υπηρετούν τα φροντιστήρια. Οι προαγωγικές και απολυτήριες αξιολογήσεις κύρους πρέπει να υποστηρίζονται από μια διαβαθμισμένη «τράπεζα θεμάτων», η οποία θα εξασφαλίσει την ουσιαστική ισοδυναμία, την ισόνομη και δίκαιη κλιμάκωση και αποτελεί την πλέον επιτυχημένη παρακαταθήκη του πρόσφατου παρελθόντος. Ταυτόχρονα η οριστική διαμόρφωση ενός σταθερού πλαισίου εισαγωγής στην τριτοβάθμια, με δεδομένη την κοινωνική πίεση για ανταποδοτικές σπουδές πρέπει να αποτρέψει με λειτουργικό τρόπο την μετανάστευση και τις σπουδές της ανεργίας.