Με διαφορά ενός έτους δύο ανάλογες μελέτες του ΟΟΣΑ και της Unisef κατατάσσουν τους Έλληνες εφήβους, ηλικίας 14 και 15 ετών, στις υψηλότερες θέσεις ανάμεσα σε εκείνους που παρουσιάζουν ιδιαίτερα χαμηλές επιδόσεις στη γλώσσα, στα μαθηματικά και τις φυσικές επιστήμες.
Το φαινόμενο επιβεβαιώνεται επίσης από έρευνα του καθηγητή κ. Πανάρετου για το προφίλ των μαθητών των γυμνασίων στα Μαθηματικά αλλά και από σχετική έρευνα της ΟΕΦΕ που καταγράφει σημαντική υστέρηση γνώσεων και δεξιοτήτων των 15χρoνων μαθητών της Α΄ Λυκείου αξιολογώντας τις επιδόσεις τους μέσω διαγνωστικών δοκιμασιών σε μια σειρά μαθημάτων.
Η εικόνα των μαθητικών επιδόσεων είναι αναμφίβολα καλύτερη στο Λύκειο γιατί υπάρχουν υψηλοί μαθησιακοί στόχοι αφ’ ενός αλλά και η αποτελεσματική συνδρομή των φροντιστηρίων αφ’ ετέρου. Η ανάλυση βέβαια των αποτελεσμάτων των γενικών εξετάσεων της Β΄ και Γ΄ Λυκείου οδηγεί δυστυχώς στο ίδιο θλιβερό συμπέρασμα με εκείνο των διεθνών οργανισμών: η διαφορά που χωρίζει τους μέτριους μαθητές από τους «κακούς», είναι τεράστια επιτρέποντας της δημιουργία εκπαιδευτικού χάσματος!
Χαρακτηριστικές όψεις του φαινομένου είναι ότι ενώ βρισκόμαστε σταθερά μεταξύ της 3ης και 5ης θέσης ανάμεσα στις ευρωπαϊκές χώρες που συμμετέχουν στις Μαθηματικές Ολυμπιάδες έχουμε πληθώρα μαθητών που εισάγονται σε θετικές και τεχνολογικές σχολές των ΤΕΙ με επιδόσεις στα Μαθηματικά απαράδεκτα χαμηλές.
Μια ενδιαφέρουσα διαπίστωση των ερευνών και των στατιστικών είναι ότι τα χρήματα δεν φέρνουν πάντα τη γνώση! Είναι γνωστό πώς η κατά μαθητή δαπάνη στη χώρα μας είναι η χαμηλότερη στην Ε.Ε.. Όμως αυτό δεν φτάνει για να εξηγήσει το κακό αποτέλεσμα: η Νότιος Κορέα δαπανά περίπου το ίδιο ανά μαθητή με την Ελλάδα, αλλά είναι η πρώτη χώρα στον κόσμο! σε μαθητικές επιδόσεις κάτι το οποίο αποδίδεται και στο γεγονός ότι και εκεί υπάρχει παράλληλη φροντιστηριακή παιδεία που ξεκινά από το δημοτικό! και είναι απολύτως αποδεκτή στην συνδιαχείριση του συστήματος παιδείας.
Η βασικότερη αιτία των προβλημάτων και των πενιχρών αποτελεσμάτων είναι η συγκεντρωτική δομή του εκπαιδευτικού μας συστήματος που λειτουργεί εν είδη εκπαιδευτικού μονοπωλίου, χωρίς αξιολόγηση και αποδοχή της ιδιωτικής πρωτοβουλίας.
Μνημείο αυτής της λογικής είναι η επίκαιρη λόγω εξετάσεων ΑΣΕΠ αναγνώριση της εκπαιδευτικής προϋπηρεσίας στα φροντιστήρια η οποία διεκδικείται με πολλές αξιώσεις στα δικαστήρια αλλά δεν αναγνωρίζεται από εκείνους που πιστοποιούν και ελέγχουν τη λειτουργία των φροντιστηριακών μονάδων.
Σημείο της ίδιας λογικής είναι η συστηματική απόκρυψη, επί σειρά ετών, της εκπαιδευτικής πραγματικότητας ενός παράλληλου σχολείου στην Ελλάδα από τις αρμόδιες διευθύνσεις της Ε.Ε. οι οποίες με έκπληξη πληροφορήθηκαν την ύπαρξη ενός τόσου εκτεταμένου μοντέλου στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού φόρουμ για την ελευθερία στην εκπαίδευση!