Ο πειρασμός της επικριτικής αναφοράς στα νόμιμα φροντιστήρια είναι μεγάλος και αναπόφευκτος καθώς σε αυτή τη χώρα είναι δύσκολο να απαλλαγούμε από μύθους και ιδεοληψίες που συστηματικά καλλιεργήθηκαν για να συγκαλύψουν την ανεπάρκεια μιας πολιτείας που κατέστησε το κοινωνικό αγαθό της παιδείας υποβαθμισμένο κρατικό συσσίτιο.
Η απολύτως κατηγορηματική νεοελληνική «ατάκα» που επιστρατεύεται από τους οπαδούς της εκπαιδευτικής normality είναι η γνωστή αξιωματική φράση “σε κανένα μέρος του κόσμου δεν υπάρχουν φροντιστήρια”.
Τον Ιούνιο του 2002 η Ομοσπονδία Εκπαιδευτικών Φροντιστών Ελλάδας διοργάνωσε ΔΙΕΘΝΕΣ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ στο οποίο παρουσιάσθηκαν παράλληλα σχολεία και φροντιστηριακά μοντέλα από όλο τον κόσμο. Σταχυολογώ μαρτυρίες και στοιχεία:
ΙΑΠΩΝΙΑ
“Πάνω από 40.000 Juku σε μια χώρα 140.000.000 κατοίκων παίζουν ενεργό ρόλο στην εκπαίδευση μέρα και νύχτα αποζημιώνοντας τα παιδιά για την έλλειψη εκπαίδευσης από τα δημόσια σχολεία.
Είχαμε την πεποίθηση για πολλά χρόνια ότι τα Juku που έχουν μια εκπαιδευτική διαδρομή 60 ετών αποτελούν μια ιαπωνική ιδιαιτερότητα μέχρι που ανακαλύψαμε ότι ανάλογα απογευματινά σχολεία υπάρχουν σε πολλές χώρες μεταξύ των οποίων και η χώρα σας”.
MASAZUMI ISHII
Πρόεδρος Japan Juku Association
(παρουσίαση της δράσης των Juku στο Διεθνές Συνέδριο Παιδείας, Αθήνα Ιούνιος 2002)
Περιοδικό “ELLE”
Στο περιοδικό “ELLE” της 14/9/1979 – περίληψη δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ» της Θεσσαλονίκης στις 24/8/1984 – γράφτηκαν κατά σειρά τα εξής:
«Στην Ιατρική στο Παρίσι, στους 5.000 γραμμένους φοιτητές, κάθε χρονιά οι 3.500 έχουν παρακολουθήσει διάφορα μαθήματα εξωσχολικά ή φροντιστηριακά (προπαρασκευαστικά), όπως τα λέμε, όταν προετοιμάζονται, για να δώσουν εξετάσεις για το πανεπιστήμιο (εισαγωγικές) ή κατά τη διάρκεια του πρώτου και δεύτερου έτους σπουδών».
«Υπάρχουν τμήματα των 12 – 18 μαθητών. Εκεί τους μαθαίνουν πώς να δουλεύουν μεθοδικά, τους ασκούν για τα διαγωνίσματα στα οποία θα λάβουν μέρος και προσπαθούν να καλύψουν όλα τα κενά στις γνώσεις τους».
«Ο μαθητής έχει να παρακολουθήσει εκτός από τα μαθήματα του σχολείου και τα μαθήματα του φροντιστηρίου».
«Δεν απομένει, λοιπόν, παρά να δούμε σε τι και σε ποια πράγματα βοηθάει το φροντιστήριο και αν αυτός ο θεσμός, με τη μορφή που έχει σήμερα στη Γαλλία, σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες και στην Ελλάδα, θα πρέπει να επιζήσει ή να διαφοροποιηθεί ή να καταργηθεί. Η ως τώρα πείρα συμβάλλει μάλλον προς την υπεράσπιση της πρώτης άποψης».
ΓΕΡΜΑΝΙΑ
Στην ιστοσελίδα www.studienkreis.de (= σπουδαστικός κύκλος) διαβάζουμε μια από τις πολλές διαφημίσεις φροντιστηρίων στη Γερμανία: Ήδη πάνω από 25 χρόνια μπόρεσε να βοηθήσει ο Σπουδαστικός Κύκλος περισσότερους από 550.000 μαθήτριες και μαθητές όλων των τάξεων και όλων των ειδών σχολείων σε σχολικά προβλήματα.
Σε όλη τη Γερμανία πάνω από 1.000 φροντιστήρια παραδίδουν ποιοτική διδασκαλία όλων των υπαρχόντων μαθημάτων σε mini – group από 3 – 5 μαθητές. Αναλόγως της διάρκειας των μαθημάτων, βελτιώνουν τους βαθμούς τους οι 9 από τους 10 φροντιστηριακούς μαθητές, καθώς η τακτική επικοινωνία των φροντιστηριακών καθηγητών με τους γονείς και ο εξειδικευμένος καθηγητής παίζουν αποφασιστικό ρόλο.
Αξίζει να δούμε τι έγραψε για τα φροντιστήρια της κραταιάς Σοβιετικής Ένωσης ο Λευτέρης Παπαδόπουλος στα ΝΕΑ στις 12-10-1976!
«Υπάρχουν κι εδώ φροντιστήρια; Μα, που ζεις, καημένε; Πάμε αν θες στην περιοχή του Πανεπιστημίου να σου δείξω «αγγελίες τοίχου», να χάσεις το μυαλό σου. Πέρα όμως από αυτές υπάρχει η πληροφόρηση των υποψηφίων για το ποιοι παραδίνουν φροντιστηριακά μαθήματα, πόσα παίρνουν, αν είναι καλοί κ.λ.π.».
Φροντιστήρια υπάρχουν επίσης στην Κύπρο, Ισπανία, Βρετανία, Ολλανδία, Ελβετία, Ιρλανδία, Πορτογαλία, Αυστραλία, Τουρκία, Κορέα και αλλού.
Τα φροντιστηριακά μοντέλα της Ν. Κορέας της Ιαπωνίας αλλά και της Τουρκίας που επισκεφθήκαμε παρουσιάζουν ενδιαφέρον καθώς προέκυψαν ιστορικά ως εξισωτική κοινωνική απαίτηση.
Εν πάση περιπτώσει φροντιστήρια υπάρχουν σε όλα τα μέρη του κόσμου στα οποία υπάρχουν “κλειστά” συστήματα εισαγωγής στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, παραδέχθηκε προσφάτως στη Βουλή των Ελλήνων ο Υπουργός Παιδείας.
Επιμύθιο
Ας απαλλαγούμε οριστικά από το φροντιστηριακό σύνδρομο και ας αφήσουμε στην άκρη τις διαχωριστικές γραμμές που κάποιοι επιχειρούν να θέσουν, ανάμεσα στο δημόσιο και το ιδιωτικό.
Η ανάγκη της πρόσθετης διδακτικής στήριξης είναι επιβεβλημένη σε κάθε εκπαιδευτικό σύστημα γι’ αυτό άλλωστε η πολιτεία έχει σχεδιάσει ανάλογα προγράμματα και είναι ορθό να υλοποιούνται από δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς,. Η ανάληψη εκ μέρους του κράτους της ευθύνης για την μόρφωση των νέων σε όλες τις βαθμίδες δεν απαιτεί με κανέναν τρόπο αυτό να γίνεται αποκλειστικά σε δημόσια εκπαιδευτήρια. Οι πόροι όμως της Ε.Ε. σε τέτοια προγράμματα αναλίσκονται χωρίς περίσκεψη και κυρίως χωρίς αποτέλεσμα, όπως έδειξαν όλες οι εκθέσεις αξιολόγησης των πεπραγμένων.
Η πολιτεία μπορεί να εφαρμόσει αποτελεσματική διδακτική στήριξη με απευθείας χρηματοδότηση των γονέων και ειδικά των φτωχότερων με την μορφή κουπονιών και να επιλέξουν αυτοί και τα παιδιά τους με ποιον τρόπο θα προετοιμασθούν καλύτερα. Δημόσιο Χρήμα και Ιδιωτική Επιλογή είναι μια απαίτηση του μαύρου κινήματος και των φτωχών μεταναστών στις Η.Π.Α. για να μπορέσουν με ελεύθερη επιλογή να λάβουν ποιοτική και ανταγωνιστική εκπαίδευση. Ανάλογες προτάσεις είναι κοινωνικά δίκαιες καθώς όλες οι έρευνες δείχνουν ότι τελικά οι δημόσιες δαπάνες χρηματοδοτούν τις σπουδές των πλουσιοτέρων με επακόλουθο η κρατική παιδεία να μην μπορεί να αμβλύνει τις ανισότητες στην διαμόρφωση ανθρώπινου κεφαλαίου.
Τα φροντιστήρια αποτελούν κομμάτι μιας εβδομηντάχρονης εκπαιδευτικής πραγματικότητας, λειτουργούν εξισωτικά ως ιδιωτικά λαϊκά σχολεία, εποπτεύονται και πιστοποιούνται από το Υπουργείο Παιδείας, ανυψώνουν τους δείκτες της ποιότητας και μετεξελίσσονται σε κέντρα πολύπλευρης στήριξης των νέων ανθρώπων αναπτύσσοντας εκπαιδευτικές υπηρεσίες που δεν υπάρχουν στα κρατικά σχολεία.
Η κρίση του εκπαιδευτικού μας συστήματος είναι δεδομένη και γίνεται επικίνδυνη όσο οι ιθύνοντες δεν συνειδητοποιούν ότι οφείλεται στην υπέρμετρη εμπλοκή του κράτους. Η σταδιακή και συντεταγμένη αποκρατικοποίηση της Παιδείας είναι επιτακτική για να αναζωογονήσει τα εκπαιδευτικά μας πράγματα.